Το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) παρουσιάζει ένα εκτενές πλαίσιο για την κατάσταση του κλάδου εμπορίας καυσίμων στην Ελλάδα: παρότι οι πωλήσεις αυξήθηκαν, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρές πιέσεις στα κέρδη και σημαντικές προκλήσεις για την επόμενη δεκαετία.
Οικονομική εικόνα του κλάδου
Στην πρόσφατη ανάλυση του ΙΟΒΕ καταγράφεται μια μικρή άνοδος στη μικτή κερδοφορία, με αύξηση περίπου 44 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2023. Η βελτίωση αυτή συνδέεται κυρίως με την αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά περίπου 970.000 τόνους, ενώ το μέσο μικτό περιθώριο παρέμεινε σχεδόν σταθερό, γύρω στα 37 ευρώ/τόνο.
Παρά τη θετική αυτή εξέλιξη στη μικτή κερδοφορία, η λειτουργική κερδοφορία υποχώρησε κατά 5,2% και κατεγράφη στα 95 εκατ. ευρώ, καθώς οι εταιρίες επωμίστηκαν υψηλότερα λειτουργικά έξοδα και παρουσίασαν μείωση στα λοιπά έσοδα εκμετάλλευσης.
Καθαρά αποτελέσματα και δομικές πιέσεις
Η εικόνα γίνεται πιο ανησυχητική σε επίπεδο καθαρών αποτελεσμάτων: τα καθαρά κέρδη μειώθηκαν κατά 50,5%, φτάνοντας τα 11,9 εκατ. ευρώ, με το περιθώριο καθαρού κέρδους να περιορίζεται στο 0,08% επί της αξίας πωλήσεων. Η συρρίκνωση αυτή σχετίζεται με τη διάρκεια εφαρμογής του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια χωρίς αντιστοιχες προσαρμογές στα κόστη.
Αν απομονωθούν οι δραστηριότητες που αφορούν αεροπορικά καύσιμα και διεθνές εμπόριο, η δραστηριότητα στην εγχώρια αγορά εμφανίζει ζημίες περίπου 45 εκατ. ευρώ, γεγονός που αναδεικνύει την ευθραυστότητα της βασικής δραστηριότητας εμπορίας καυσίμων στην ελληνική αγορά.
Φόροι, επενδύσεις και δομή αγοράς
Οι εταιρίες του κλάδου συνέχισαν να συμβάλλουν σημαντικά στο δημόσιο με όρους φόρων και εισφορών, αποδίδοντας συνολικά 3,85 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις παρέμειναν σε επίπεδα περίπου 90 εκατ. ευρώ, προσανατολισμένες στην αναβάθμιση δικτύων και υπηρεσιών.
Παρά τις επενδύσεις, το δίκτυο πρατηρίων συρρικνώνεται, γεγονός που αντανακλά τις πιέσεις κερδοφορίας και τη δυσκολία διατήρησης λειτουργιών σε λιγότερο αποδοτικές θέσεις. Η εξέλιξη αυτή έχει επιπτώσεις τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και στην πρόσβαση των καταναλωτών σε υπηρεσίες καυσίμων.
Προτεινόμενο Η Prudential αυξάνει κέρδη από αγορές Χονγκ Κονγκ, Κίνας
Παράγοντες που επιβαρύνουν το κόστος
Το ΙΟΒΕ επισημαίνει ότι ο κλάδος αντιμετωπίζει αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης λόγω των υψηλών αναγκών ρευστότητας. Η πιεστική ρευστότητα αυξάνει τα χρηματοοικονομικά κόστη των επιχειρήσεων και μειώνει την ευελιξία τους στην αντιμετώπιση αρνητικών κραδασμών.
Επιπλέον, η εφαρμογή του νέου μηχανισμού ETS2 από το 2027 αναμένεται να επηρεάσει το κόστος των καυσίμων, με εκτιμώμενη αύξηση περίπου 0,15 ευρώ ανά λίτρο. Αυτή η μεταβολή θα λειτουργήσει ως πρόσθετη επιβάρυνση στα περιθώρια κέρδους των εταιριών εμπορίας.
Προοπτικές κατανάλωσης και ενεργειακή μετάβαση
Στο πλαίσιο των δεσμεύσεων για το κλίμα, προβλέπεται μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών κατά περίπου 21,6% έως το 2030, μια τάση που αποτυπώνει την ταχύτερη διείσδυση εναλλακτικών μορφών ενέργειας και την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Η μεταβολή αυτή συνεπάγεται μείωση του όγκου για παραδοσιακές πηγές εσόδων.
Η στροφή προς την ηλεκτροκίνηση και άλλες τεχνολογίες απαιτεί από τις εταιρίες αναπροσαρμογή επιχειρηματικών μοντέλων, επενδύσεις σε νέο εξοπλισμό και διαφοροποίηση υπηρεσιών για να διατηρήσουν βιωσιμότητα σε βάθος χρόνου.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τον κλάδο
Η συνομιλία των παραπάνω στοιχείων δείχνει ότι η βελτίωση στη μικτή κερδοφορία δεν ήταν ικανή να υπερσκελίσει το σύνολο των εξόδων και των πρόσθετων επιβαρύνσεων. Η συγκέντρωση κινδύνων από φορολογικές επιβαρύνσεις, αυξημένα λειτουργικά έξοδα και ρυθμιστικές αλλαγές πιέζει τα περιθώρια κέρδους.
Για να προετοιμαστούν οι εταιρίες, το ΙΟΒΕ υπογραμμίζει την ανάγκη προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της ενέργειας, σε συνδυασμό με κρατική πολιτική που να λαμβάνει υπόψη και τις δημοσιονομικές φορολογικές εισροές του κλάδου.
Η εικόνα που καταγράφεται είναι επομένως σύνθετη: υπάρχουν σημεία σταθερότητας αλλά και σημαντικοί κίνδυνοι που απαιτούν συντονισμένες παρεμβάσεις από επιχειρήσεις και φορείς, ώστε ο κλάδος να διαχειριστεί την μετάβαση χωρίς να υπονομευτεί η λειτουργική του συνέχεια.
