Πότε κινδυνεύει μια επιχείρηση με απένταξη από το ΕΣΠΑ και επιστροφή χρημάτων

Το Δημόσιο επέβαλε επιστροφή χρηματοδότησης ύψους 15.030 ευρώ σε επιχείρηση που είχε λάβει ενίσχυση από πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, καθώς διαπιστώθηκε ότι το επενδυτικό σχέδιο δεν είχε ολοκληρωθεί ούτε λειτουργούσε σύμφωνα με τους όρους. Η απόφαση βασίστηκε σε έλεγχο που αποκάλυψε την απουσία του αγορασθέντος εξοπλισμού και την αδυναμία πιστοποίησης της λειτουργίας της επένδυσης.

Η υπόθεση της απένταξης μιας επιχείρησης από το ΕΣΠΑ και η απαίτηση επιστροφής χρημάτων αναδεικνύει τη σημασία της αυστηρής τήρησης των όρων και προϋποθέσεων που διέπουν τα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης. Τέτοιες περιπτώσεις υπογραμμίζουν την ανάγκη για διαφάνεια και πλήρη τεκμηρίωση της υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, καθώς το Δημόσιο προστατεύει τους δημόσιους πόρους και διασφαλίζει την ορθή αξιοποίησή τους.

Η υπόθεση της απένταξης από το ΕΣΠΑ

Το Δημόσιο προχώρησε στην επιβολή επιστροφής της χρηματοδότησης που είχε λάβει μία επιχείρηση στο πλαίσιο προγράμματος του ΕΣΠΑ. Η απόφαση αυτή ελήφθη μετά τη διαπίστωση ότι το επενδυτικό σχέδιο δεν είχε ολοκληρωθεί, ούτε λειτουργούσε όπως απαιτούσαν οι όροι της ενίσχυσης. Συγκεκριμένα, η επένδυση είχε εγκριθεί με σκοπό τον εκσυγχρονισμό της επιχείρησης, την αγορά εξοπλισμού και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Τα ευρήματα του ελέγχου και η απόφαση

Κατά τη διαδικασία των ελέγχων, προέκυψε ότι το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο του έργου δεν μπορούσε να πιστοποιηθεί. Η οριστική έκθεση ελέγχου του Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης, που συντάχθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2016, κατέδειξε σοβαρές ελλείψεις. Σε επιτόπια επίσκεψη στον χώρο της επένδυσης, δεν βρέθηκε κανένα από τα μηχανήματα ή τον εξοπλισμό που υποτίθεται ότι είχαν αγοραστεί. Επιπλέον, οι ελεγκτές δεν μπόρεσαν να διαπιστώσουν τη λειτουργία της επιχείρησης, καθώς ο δικαιούχος δεν ήταν παρών, παρότι είχε ενημερωθεί εγκαίρως για τον έλεγχο. Η έλλειψη πρόσβασης και η μη επίδειξη του εξοπλισμού κατέστησαν αδύνατη την επιβεβαίωση της υλοποίησης.

Με βάση αυτά τα ευρήματα, κρίθηκε ότι το έργο δεν ήταν ολοκληρωμένο ούτε λειτουργικό, οδηγώντας στην πρόταση απένταξης. Ως αποτέλεσμα, ο δικαιούχος έλαβε επίσημη ειδοποίηση να επιστρέψει το ποσό των 15.030 ευρώ, το οποίο αποτελούσε την πρώτη δόση της επιχορήγησης. Η ενίσχυση θεωρήθηκε ότι είχε καταβληθεί χωρίς να εκπληρωθούν οι βασικοί όροι της χρηματοδότησης.

Η θέση του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Το Ελεγκτικό Συνέδριο, εξετάζοντας την υπόθεση, επιβεβαίωσε ότι η ολοκλήρωση και η πραγματική λειτουργία της επένδυσης αποτελούν βασική υποχρέωση κάθε δικαιούχου που λαμβάνει δημόσιους πόρους. Τονίστηκε ότι η υλοποίηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου είναι βασική προϋπόθεση για τη νομιμότητα της χρηματοδότησης. Τα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα απαιτούν σαφή απόδειξη ότι η ενίσχυση χρησιμοποιήθηκε για τον σκοπό για τον οποίο εγκρίθηκε. Δεδομένου ότι η επιχείρηση δεν απέδειξε την πραγματική υλοποίηση της επένδυσης, το Δημόσιο δικαιολογημένα ζήτησε την επιστροφή της ενίσχυσης, όπως προβλέπουν οι σχετικοί κανονισμοί.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποτελεί σημαντική υπενθύμιση για όλες τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αναπτυξιακά προγράμματα. Η αυστηρή εφαρμογή των κανονισμών είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ακεραιότητας των συγχρηματοδοτούμενων έργων και την αποφυγή κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι οι έλεγχοι θα γίνονται όλο και πιο εντατικοί και λεπτομερείς, απαιτώντας από τους δικαιούχους πλήρη συμμόρφωση σε κάθε στάδιο της επένδυσης.

Οι επιπτώσεις και η επόμενη μέρα

Η απένταξη από προγράμματα ΕΣΠΑ και η υποχρέωση επιστροφής χρημάτων μπορεί να έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για μια επιχείρηση, επηρεάζοντας τη ρευστότητα και την αξιοπιστία της. Η συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργεί ως προειδοποίηση ότι η απλή έγκριση μιας επένδυσης δεν αρκεί, αλλά απαιτείται η πραγματική και αποδεδειγμένη υλοποίηση της. Για το μέλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και των όρων, καθώς οι μηχανισμοί ελέγχου είναι πλέον πιο αποτελεσματικοί και οι κυρώσεις άμεσες.