Η προαιρετική αυτασφάλιση δίνει σε πρόσωπα χωρίς εργοδότη τη δυνατότητα να διατηρήσουν την ασφάλισή τους στον ΕΦΚΑ με ίδια πρωτοβουλία, υπό συγκεκριμένους όρους και χρονικά όρια. Σε κάθε περίπτωση η συνέχιση συνδέεται με συγκεκριμένες ασφαλιστικές προϋποθέσεις και με επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας, που καθορίζει το μηνιαίο κόστος και τα δικαιώματα.
Υποβολή αίτησης
Όσοι ήταν μισθωτοί οφείλουν να απευθυνθούν στην τοπική υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ για την υποβολή της αίτησης, ενώ οι πρώην μη μισθωτοί χρησιμοποιούν την ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα του συστήματος. Στην πράξη η διαδικασία απαιτεί συμπλήρωση στοιχείων και πιστοποίηση της επίσημης Τοπικής Διεύθυνσης e-ΕΦΚΑ ή της νέας ηλεκτρονικής υπηρεσίας προκειμένου να ενεργοποιηθεί η κάλυψη.
Αν θέλετε να ελέγξετε την πλατφόρμα, πριν την οριστικοποίηση εισαγάγετε τα στοιχεία στη ηλεκτρονική υπηρεσία μέσα στη φόρμα.
Η τύχη της αίτησης καθορίζεται από την πληρότητα των στοιχείων και την τήρηση των χρονικών ορίων που προβλέπονται για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, η αίτηση συνοδεύεται από πιστοποιητικά χρόνου ασφάλισης και βεβαιώσεις εργασιακής σχέσης, στοιχεία που επαληθεύουν την κατάσταση του αιτούντος πριν από την υποβολή.
Για ενημέρωση σχετικά με τα δικαιολογητικά δείτε την λίστα δικαιολογητικών που παρέχει ο φορέας.
Κύριες προϋποθέσεις
Η προαιρετική συνέχιση προϋποθέτει καταρχάς ότι έχει προηγηθεί διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ και ότι τηρούνται τα απαιτούμενα όρια χρόνου ασφάλισης. Ειδικά, αν η αίτηση γίνεται εντός έτους από την τελευταία ασφάλιση, απαιτούνται 5 έτη ασφάλισης ή 1.500 ημέρες, με τουλάχιστον 300 ημέρες εντός της τελευταίας πενταετίας.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις ο νόμος προβλέπει μεγαλύτερο όριο χρόνου, συγκεκριμένα 10 έτη ασφάλισης ή 3.000 ημέρες, ενώ προϋπόθεση αποτελεί και η γνωμάτευση αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής για την ικανότητα προς εργασία. Επιπλέον, δεν πρέπει να υπάρχουν ανεξόφλητες εισφορές ή, αν υπάρχουν, να έχουν ρυθμιστεί όπως αναφέρει το Dnews.
Ποσοστά και περίοδοι αναφοράς
Από 01/01/2020 και μετά οι μηνιαίες εισφορές προσδιορίζονται με βάση την επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία του έτους υποβολής, με την επιφύλαξη ότι το ύψος δεν μπορεί να είναι μικρότερο της πρώτης κατηγορίας. Η ημερομηνία 01/01/2020 αποτελεί κομβικό σημείο για τον τρόπο υπολογισμού των μηνιαίων οφειλών.
Για την περίοδο 1/1/2017 έως 31/12/2019 οι εισφορές υπολογίζονταν με βάση τις διατάξεις του Ν. 4387/2016, όπου το ποσοστό για τον Κλάδο Σύνταξης ήταν 20% και για την Υγειονομική Περίθαλψη 6,95%, διαχωριζόμενο σε 6,45% για παροχές σε είδος και 0,50% για παροχές σε χρήμα.
Για χρόνο ασφάλισης πριν την 1/1/2017 οι εισφορές αναφέρονταν στην ελάχιστη μηνιαία βάση κάθε περίπτωσης.
Οι επιλογές κατηγορίας καθορίζουν άμεσα το ύψος της μηνιαίας οφειλής και τα συναφή ασφαλιστικά δικαιώματα, γιʼ αυτό η επιλογή πρέπει να γίνεται με γνώση της οικονομικής επιβάρυνσης και των παροχών που αποδίδονται στην αντίστοιχη ασφαλιστική κατηγορία.
Διακοπή της προαιρετικής κάλυψης
Η προαιρετική συνέχιση μπορεί να τερματιστεί μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και η διακοπή αρχίζει από τον επόμενο μήνα μετά την υποβολή, υπακούοντας στις διαδικαστικές προθεσμίες του φορέα. Η δυνατότητα αυτή επιτρέπει προσαρμογές ανάλογα με την επαγγελματική εξέλιξη του ασφαλισμένου.
Η κάλυψη σταματά υποχρεωτικά σε περίπτωση συνταξιοδότησης για αναπηρία ή ηλικία, με ανάληψη εργασίας που δημιουργεί ασφαλιστική υποχρέωση ή με την απόκτηση ιδιότητας που επιφέρει ασφάλιση στον e-ΕΦΚΑ, καθώς και με τον θάνατο του ασφαλισμένου. Σε κάθε περίπτωση η διακοπή επηρεάζει τον χρόνο ασφάλισης και τα δικαιώματα σύνταξης.