Η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ περιγράφει την εφαρμογή του άρθρο 35 του νόμου σε περιπτώσεις όπου ο κληρονόμος ήταν ανήλικος όταν επήλθε η διαδοχή, και καθορίζει το χρονικό πλαίσιο που έχει στη διάθεσή του μετά την ενηλικίωση. Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις, ο προβλεπόμενος χρόνος από την ενηλικίωση είναι ένα έτος, ενώ η εγκύκλιος επισημαίνει επίσης τις συνέπειες για μέτρα είσπραξης και παραγραφή.
Περίοδος αποποίησης μετά την ενηλικίωση
Τα πρόσωπα που κληρονόμησαν ως ανήλικοι θεωρούνται προσωρινοί κληρονόχοι μέχρι να συμπληρώσουν τα 18, οπότε από την ημερομηνία ενηλικίωσης ξεκινάει η προθεσμία ενός έτους για τυχόν αποποίηση, ακόμη κι αν ο θάνατος του κληρονομουμένου είχε συμβεί πολλά χρόνια πριν.
Στη ροή της εγκυκλίου αναφέρεται ρητά ότι ο προσωρινός κληρονόμος διατηρεί το δικαίωμα αυτό ανεξάρτητα από το χρόνο που μεσολάβησε, και η ρύθμιση εφαρμόζεται αναδρομικά. νόμος 4786/2021 φαίνεται να λειτουργεί ως βάση για την ερμηνεία, ενώ επισημαίνεται η σημασία της ενηλικίωση 18 ετών ως σημείου εκκίνησης.
Η εγκύκλιος υπενθυμίζει ότι η αναδρομική εφαρμογή στηρίζεται σε γνήσια ερμηνευτική διάταξη του Αστικός Κώδικας, και σε σχετικές υποθέσεις που έχουν κριθεί από τον δικαστικό φορέα. Σε συγκεκριμένα παραδείγματα η πορεία της αποποίησης κρίθηκε νόμιμη ακόμη και δεκαετίες μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου, αφού η αποποίηση έγινε μέσα στο έτος από την ενηλικίωση.
Στο κείμενο παρατίθεται παραπομπή σε αποφάσεις που επιβεβαιώνουν την αναδρομικότητα, μεταξύ των οποίων υπάρχουν και αποφάσεις του Άρειος Πάγος, οι οποίες ενισχύουν την εφαρμογή.
Για να γίνει κατανοητό, η εγκύκλιος αναφέρει χαρακτηριστικά περιστατικά: σε μία υπόθεση η κληρονόμος ενηλικιώθηκε και αποποίησε εντός του έτους, οπότε η πράξη κρίθηκε έγκυρη σύμφωνα με το άρθρο 1912, ενώ σε άλλη περίπτωση όπου είχε υπάρξει προηγούμενη αποδοχή, η μεταγενέστερη αποποίηση δεν έφερε αποτελέσματα. παράδειγμα 2015 χρησιμοποιείται για να αναδείξει αυτές τις διαφοροποιήσεις.
Αποδοχή πριν την ενηλικίωση και νομικές συνέπειες
Όταν για λογαριασμό ανηλίκου έγινε αποδοχή της κληρονομιάς με δικαστική πράξη ή με ρητή ενέργεια του νόμιμου εκπροσώπου, η μετέπειτα αποποίηση δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, ακόμη και αν γίνει μέσα στο έτος μετά την ενηλικίωση. Γι’ αυτόν τον λόγο η εγκύκλιος δίνει έμφαση στην περίπτωση όπου υπήρξε αποδοχή με δικαστική πράξη, η οποία δεσμεύει την εξέλιξη της υπόθεσης. ρητή αποδοχή και δικαστική πράξη αναφέρονται ως κρίσιμα στοιχεία για την ακυρότητα μεταγενέστερης αποποίησης.
Επιπλέον, πράξεις που δείχνουν διαχείριση ή χρήση των περιουσιακών στοιχείων από τον κληρονόμο θεωρούνται σιωπηρή αποδοχή και αποτρέπουν την επιτυχή αποποίηση μετά την ενηλικίωση. Η εγκύκλιος παραθέτει παραδείγματα όπου η διαχείριση της κληρονομιάς από τον εκπρόσωπο του ανηλίκου οδήγησε σε ακύρωση μετέπειτα αποποιητικών ενεργειών. σιωπηρή αποδοχή και χρήση διαχείριση αναδεικνύονται ως δείκτες αποδοχής.
Οι φορολογικές υπηρεσίες καλούνται να εξετάζουν προσεκτικά τα έγγραφα αποδοχής και τις ενδείξεις διαχείρισης πριν θεωρήσουν την υπόθεση ανοιχτή για αποποίηση, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις με μεγάλα χρέη, ώστε να αποφευχθεί νομική αβεβαιότητα. Η εγκύκλιος σημειώνει τη σημασία του έγκαιρου ελέγχου από τις φορολογικές υπηρεσίες και τη σχετική διαδικασία όταν προκύπτει ανάγκη για διορισμός κηδεμόνα.
Μέτρα είσπραξης και κανόνες παραγραφής
Για όσο διάστημα ο προσωρινός κληρονόμος έχει το δικαίωμα να αποποιηθεί, οι πιστωτές δεν μπορούν να ασκήσουν αναγκαστικά μέτρα κατά του κληρονόμου, εκτός αν έχει διοριστεί κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας, περίπτωση που επιτρέπει την προστασία των συμφερόντων των πιστωτών και την ομαλή διαχείριση.
Σε σχέση με αυτό, η εγκύκλιος προτείνει την εξέταση του ενδεχομένου διορισμού κηδεμόνα όταν υπάρχουν μεγάλα χρέη ή πολύπλοκα περιουσιακά στοιχεία. Στις οδηγίες αναφέρεται επίσης η διαδικασία για αίτηση διορισμού κηδεμόνα.
Αν στο παρελθόν επιβλήθηκαν μέτρα είσπραξης σε βάρος ανήλικων οι οποίοι στη συνέχεια αποποίησαν, η εγκύκλιος προβλέπει ότι τα μέτρα πρέπει να αρθούν μετά από αίτηση και ότι ποσά που παρακρατήθηκαν αχρεωστήτως επιστρέφονται, εφόσον υποβληθεί σχετική αίτηση από τον κληρονόμο.
Σε αυτές τις περιπτώσεις η φορολογική διοίκηση εξετάζει τα δικαιολογητικά και προχωρά σε αναπροσαρμογή. αίτηση του κληρονόμου και αντίστοιχες επιστροφές αναφέρονται ως διαδικαστικά στοιχεία.
Η εγκύκλιος διευκρινίζει επίσης τους κανόνες παραγραφής: η παραγραφή αναστέλλεται όσο ο κληρονόμος είναι ανήλικος και για δύο έτη μετά την ενηλικίωση όταν η κληρονομιά δεν περιλαμβάνει περιουσιακά στοιχεία, ενώ δεν συμπληρώνεται πριν περάσει εξάμηνο από την αποδοχή ή τον διορισμό κηδεμόνα.
Σε αυτό το πλαίσιο η ρύθμιση περί κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας καταλαμβάνει ιδιαίτερη θέση ως εργαλείο προστασίας. παραγραφή αναστολή και έξι μήνες αποτελούν τις κύριες χρονικές αναφορές.
Τέλος, η εγκύκλιος επισημαίνει ότι οι φορολογικές υπηρεσίες πρέπει να ενεργούν με προσοχή στην αξιολόγηση χρεών και στην ανάγκη διορισμού κηδεμόνα ώστε να μην παραμένουν υπόθεσεις σε νομική εκκρεμότητα για μεγάλα διαστήματα. Σε πρακτικό επίπεδο αυτό σημαίνει έλεγχο εγγράφων, ενδεχόμενο διορισμό και επανεξέταση μέτρων όταν ο κληρονόμος ασκήσει το δικαίωμά του. φορολογικές υπηρεσίες και διορισμός κηδεμόνα κλείνουν τις βασικές οδηγίες της εγκυκλίου.
