Η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ.) κατέθεσε αντιπροσωπευτική αγωγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών κατά της Εθνικής Τράπεζας, αμφισβητώντας τη μονομερή μετατροπή απλών καταθετικών λογαριασμών σε «λογαριασμούς προνομίων» με μηνιαία χρέωση 0,80 ευρώ.
Η συγκεκριμένη πρακτική χαρακτηρίζεται παράνομη και καταχρηστική, με την εκδίκαση της αγωγής να έχει οριστεί για τις 3 Δεκεμβρίου 2025.
Αυτή η νομική εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της επιστολής που απέστειλε η Εθνική Τράπεζα στους καταθέτες, ενημερώνοντάς τους για την αυτόματη μετατροπή των λογαριασμών απλού ταμιευτηρίου σε λογαριασμούς προνομίων από τις 28 Αυγούστου 2025, εκτός αν δήλωναν την αντίθεσή τους εντός διμήνου.
Η κίνηση αυτή προκάλεσε άμεσα πλήθος καταγγελιών από καταναλωτές στην Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ.
Η μονομερής μετατροπή των λογαριασμών και οι αντιδράσεις
Η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., έπειτα από διερεύνηση των καταγγελιών, ζήτησε από την Εθνική Τράπεζα να ανακαλέσει άμεσα τη συγκεκριμένη πρακτική, την οποία θεωρεί παράνομη και αδικαιολόγητη. Η απάντηση της τράπεζας κρίθηκε προσχηματική, καθώς δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα για ανάκληση της μετατροπής των λογαριασμών απλού ταμιευτηρίου και απλού τρεχούμενου σε λογαριασμούς προνομίων, οι οποίοι συνεπάγονται μηνιαία χρέωση 0,80 ευρώ.
Νομοθεσία και οι απαιτήσεις της αγωγής της Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω.
Στην αγωγή της, η Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω. τονίζει ότι, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι τράπεζες δεν έχουν το δικαίωμα να προβαίνουν σε μονομερείς αλλαγές συμβάσεων, ούτε να ερμηνεύουν τη σιωπή των καταναλωτών ως αποδοχή τέτοιων μεταβολών. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι όροι που θα προέβλεπαν μια τέτοια δυνατότητα έχουν κριθεί ως καταχρηστικοί.
Η αγωγή απαιτεί από την Εθνική Τράπεζα να σταματήσει την επιβολή της μηνιαίας χρέωσης και να κηρυχθεί η μετατροπή των συμβάσεων παράνομη και καταχρηστική, με την απόφαση να ισχύει άμεσα. Παράλληλα, ζητείται η επιβολή αστικής κύρωσης ύψους 130.000 ευρώ για ηθική βλάβη.
Η ευρύτερη ανησυχία στην αγορά και μεταξύ των φορέων προστασίας των καταναλωτών επικεντρώνεται στην αύξηση των καταχρηστικών πρακτικών από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι οποίες συχνά εκμεταλλεύονται την έλλειψη ενημέρωσης ή την αδυναμία αντίδρασης των πολιτών.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι τέτοιες ενέργειες υπονομεύουν την προστασία των καταναλωτών και δημιουργούν κλίμα δυσπιστίας, ενώ θυμίζουν ανάλογες νομικές διαμάχες που έχουν προκύψει στο παρελθόν.
Τα «προνόμια» της τράπεζας υπό αμφισβήτηση
Η Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω. υπογραμμίζει ότι πολλά από τα «προνόμια» που προσφέρονται με τον νέο λογαριασμό, όπως οι πληρωμές λογαριασμών μέσω παγίων εντολών και η φόρτιση προπληρωμένης κάρτας, παρέχονται ήδη δωρεάν από τις 20 Ιανουαρίου 2025, σύμφωνα με το άρθρο 48 του Ν.5167/2024.
Αυτό καθιστά την πρακτική της τράπεζας παραπλανητική αθέμιτη εμπορική πρακτική. Επιπλέον, υπάρχει αδιαφάνεια σχετικά με τους όρους και τους περιορισμούς των δήθεν δωρεάν εμβασμάτων μέσω digital-banking, ενώ αμφισβητείται εάν τα συγκεκριμένα προνόμια πράγματι αντισταθμίζουν τη μηνιαία χρέωση των 0,80 ευρώ.
Επόμενα βήματα και ημερομηνία εκδίκασης
Η εκδίκαση της αγωγής έχει οριστεί για τις 3 Δεκεμβρίου 2025, ημέρα κατά την οποία αναμένεται να εξεταστούν οι νομικές βάσεις των ισχυρισμών της Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω. και της Εθνικής Τράπεζας. Σε περίπτωση που η τράπεζα δεν επιστρέψει τις αδικαιολόγητες χρεώσεις στους καταναλωτές, η Ε. επιφυλάσσεται για την κατάθεση αποζημιωτικής αντιπροσωπευτικής αγωγής, ενισχύοντας την πίεση για την προστασία των δικαιωμάτων των καταθετών.
Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω.