Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης για την περίοδο 2026-2030 εισάγει ένα νέο πλαίσιο δημόσιων επενδύσεων με προϋπολογισμό που φτάνει τα 16,7 δισ. ευρώ. Το σχέδιο, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, στοχεύει να μετατρέψει τη βελτίωση της δημοσιονομικής εικόνας σε συνεκτικά έργα υποδομών, πράσινης ενέργειας και κοινωνικής πολιτικής.
ποσοτική ενίσχυση πόρων και δημοσιονομική πορεία
Τις τελευταίες ανάγκες της οικονομίας συνοδεύει μια σημαντική αύξηση των πόρων για δημόσιες επενδύσεις: από περίπου 5,6 δισ. το 2019 σε 14,6 δισ. το 2025 και πλέον στα 16,7 δισ. το 2026, επίπεδα που χαρακτηρίζονται ως ιστορικά ρεκόρ.
Η κυβέρνηση αποδίδει αυτή την άνοδο στη βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης και στην καλύτερη απορρόφηση διαθέσιμων ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, στοιχεία που δημιουργούν δημοσιονομικό χώρο για νέες επενδύσεις με στόχο την παραγωγική ανασυγκρότηση.
στοίχημα υποδομών: μεταφορές, ενέργεια, δίκτυα
Στο επίκεντρο του προγράμματος βρίσκονται μεγάλης κλίμακας έργα μεταφορών, από σιδηροδρομικές επεκτάσεις έως αναβαθμίσεις λιμένων, με σκοπό την ενίσχυση της εθνικής συνδεσιμότητας και την ισχυροποίηση των περιφερειών.
Παράλληλα προβλέπονται παρεμβάσεις για την αναβάθμιση ενεργειακών δικτύων και την αύξηση της ασφάλειας των οδικών αξόνων, με την πρόθεση να μειωθούν οι περιφερειακές ανισότητες και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής σε νησιωτικές περιοχές και ορεινές κοινότητες.
πράσινη μετάβαση και ανθεκτικότητα στην κλιματική κρίση
Το πρόγραμμα δίνει βαρύτητα σε έργα που αυξάνουν την ανθεκτικότητα απέναντι σε φυσικές καταστροφές, όπως αντιπλημμυρικά έργα, ενίσχυση μηχανισμών πολιτικής προστασίας και υποδομές πυρόσβεσης, με σκοπό την προστασία των ευάλωτων περιοχών.
Στο ίδιο πλαίσιο προωθείται η στροφή προς ανανεώσιμες πηγές και πράσινες τεχνολογίες, τόσο για την παραγωγή ενέργειας όσο και για την μείωση των εκπομπών, ενώ συζητιέται η ενίσχυση δικτύων για την ενσωμάτωση καθαρής ενέργειας.
Προτεινόμενο Πρόγραμμα 500 εκατ. δολαρίων για την ασφάλεια του εναέριου χώρου των ΗΠΑ ενόψει μεγάλων διοργανώσεων
εργασία, κοινωνική πολιτική και δημογραφική πρόκληση
Η αγορά εργασίας εμφανίζει σημάδια βελτίωσης, με την ανεργία να υποχωρεί και τον αριθμό των απασχολουμένων να ξεπερνά τα 4,3 εκατομμύρια, όμως το πρόγραμμα αναγνωρίζει τις επιμέρους ανισότητες που υφίστανται μεταξύ νέων, γυναικών και ατόμων με αναπηρία.
Ως απάντηση προτείνονται στοχευμένα προγράμματα επιμόρφωσης, ενίσχυσης της απασχόλησης και μέτρα για την «αναζωογόνηση» του δημογραφικού, όπως δομές φροντίδας, στήριξη νέων οικογενειών και δράσεις ένταξης για μετανάστες με εξειδικευμένες δεξιότητες.
ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους και επιχειρηματικό οικοσύστημα
Μια σημαντική διάσταση του σχεδίου αφορά στην ψηφιακή αναβάθμιση του Δημόσιου Τομέα, με στόχο την απλοποίηση υπηρεσιών και την ανάπτυξη υποδομών δεδομένων που θα υπηρετούν την ψηφιακή λειτουργία του κράτους.
Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα επισημαίνει την ανάγκη στήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να καλύψουν το κενό σε ψηφιακές δεξιότητες και υποδομές, μέσα από εκτενή προγράμματα κατάρτισης και τεχνικής βοήθειας για την ενίσχυση της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας.
προτεραιότητες για τη νέα προγραμματική περίοδο
Η δεύτερη φάση του προγράμματος βασίζεται στην εμπειρία της προηγούμενης περιόδου και επιδιώκει μεγαλύτερη στοχοθέτηση, υψηλότερη απορροφητικότητα πόρων και συνέργειες με τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Ανάκαμψης, για την επίτευξη συνθετικών αποτελεσμάτων.
Η επιτυχία της πρωτοβουλίας εξαρτάται από την ικανότητα ταχείας υλοποίησης έργων, συνεκτικής διαχείρισης και στοχευμένων πολιτικών που θα αντιμετωπίσουν τόσο τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες όσο και τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις της χώρας.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης αναδεικνύεται ως ένα εργαλείο που, εφόσον υλοποιηθεί όπως σχεδιάζεται, μπορεί να αλλάξει την εικόνα των δημόσιων επενδύσεων και να στηρίξει την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική μετάβαση της χώρας.
