Ο Βέλγος αντιπρόεδρος Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ αναδεικνύεται ως το άμεσο φαβορί για την προεδρία του Eurogroup, μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση του Πασκάλ Ντόνοχιου την Τρίτη. Ωστόσο, η υποψηφιότητά του αντιμετωπίζει εμπόδια λόγω της αντίθεσης του Βελγίου στη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για το δάνειο προς την Ουκρανία, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανές διεκδικήσεις από την Ελλάδα και την Ισπανία.
Η αιφνιδιαστική παραίτηση του Πασκάλ Ντόνοχιου από την προεδρία του Eurogroup, μόλις την Τρίτη, έχει πυροδοτήσει μια κούρσα διαδοχής που επηρεάζει τις ισορροπίες δυνάμεων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η θέση αυτή κρίνεται στρατηγικής σημασίας για τη χάραξη της οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης.
Η κίνηση του Ντόνοχιου να αναλάβει νέα θέση στην Παγκόσμια Τράπεζα άφησε ένα κενό εξουσίας που οι χώρες της ευρωζώνης σπεύδουν να καλύψουν, με τις συζητήσεις να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.
Ο Βέλγος αντιπρόεδρος στην πρώτη γραμμή
Ο Βέλγος αντιπρόεδρος Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ έχει αναδειχθεί ως ο επικρατέστερος υποψήφιος για την ηγεσία της ισχυρής ομάδας των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης. Πέντε διπλωμάτες της ευρωζώνης τον χαρακτήρισαν ως τον πιο πιθανό διάδοχο του Ντόνοχιου, ο οποίος παραιτήθηκε την Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2025.
Η υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει και ο Βαν Πέτεγκεμ, ενισχύει τη θέση του, καθώς το κόμμα επιθυμεί να διατηρήσει την προεδρία του Eurogroup.
Το αγκάθι του δανείου στην Ουκρανία
Ωστόσο, η υποψηφιότητα του Βαν Πέτεγκεμ αντιμετωπίζει ένα σημαντικό εμπόδιο: την αντίθεση της βελγικής κυβέρνησης στη χρήση της χρηματικής αξίας των παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση ενός δανείου αποζημιώσεων ύψους 140 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία.
Αυτή η στάση θεωρείται πιθανή αδυναμία για την υποψηφιότητά του, ανοίγοντας την πόρτα σε αντίπαλες διεκδικήσεις. Υποστηρικτές του Βαν Πέτεγκεμ υποστηρίζουν ότι η θέση του Βελγίου δεν θα πρέπει να επηρεάσει τις πιθανότητές του, καθώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σημαντικούς οικονομικούς και νομικούς κινδύνους.
Προτεινόμενο Το όνομα Πιερρακάκη για την προεδρία του Eurogroup
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και διπλωμάτες είναι η πιθανή επίδραση της βελγικής στάσης στο ζήτημα του δανείου των 140 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία στην υποψηφιότητα του Βαν Πέτεγκεμ, παρά τις διαβεβαιώσεις των υποστηρικτών του. Όπως δήλωσε στο POLITICO ένας διπλωμάτης της ευρωζώνης, μια βελγική νίκη «δεν πρόκειται να συμβεί εκτός αν βρουν λύση για το δάνειο αποζημιώσεων», υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα του θέματος.
Πάντως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προσφέρει σημαντικές εγγυήσεις στο Βέλγιο για την προστασία του από νομικές συνέπειες.
Οι πιθανοί αντίπαλοι: Ελλάδα και Ισπανία
Τυχόν αντίσταση στην υποψηφιότητα του Βαν Πέτεγκεμ θα ενθαρρύνει πιθανούς αντιπάλους. Μεταξύ αυτών είναι ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, επίσης μέλος του ΕΛΚ, και ο Ισπανός Κάρλος Κουέρπο, σοσιαλιστής που είχε θέσει υποψηφιότητα και έχασε από τον Ντόνοχιου στις προηγούμενες εκλογές του Eurogroup τον Ιούλιο.
Σχολιάζοντας την πιθανή υποψηφιότητα του Πιερρακάκη, ένας διπλωμάτης ανέφερε ότι «είναι λογικό να υπάρχει αυτή η ιδέα, γιατί η Ελλάδα βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της και ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι ένας υπουργός που έχει κάνει πολύ θετική εντύπωση στις συναντήσεις του Eurogroup και έχει ξεχωρίσει».
Η επόμενη μέρα και η κούρσα για την ΕΚΤ
Η μυστική ψηφοφορία για την επιλογή του διαδόχου του Ντόνοχιου αναμένεται να διεξαχθεί τον Δεκέμβριο ή τον Ιανουάριο. Αυτή η διαδικασία συμπίπτει χρονικά με την κούρσα για τις θέσεις στο εξαμελές εκτελεστικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) τα επόμενα δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της θέσης του προέδρου της.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος από την Ισπανία, αναμένεται να αποχωρήσει τον Ιούνιο του 2026, με τον αντικαταστάτη του να πρέπει να επιλεγεί έως τον Μάρτιο του 2026. Ο άγραφος κανόνας ότι μια χώρα δεν μπορεί να κατέχει δύο κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ αναγκάζει τις πρωτεύουσες να επιλέξουν στρατηγικά τους στόχους τους.
