- Ο πρόεδρος της Τσεχίας, Πέτρ Παβέλ, αντιτίθεται στον υποψήφιο υπουργό Φίλιπ Τούρεκ λόγω ναζιστικού χαιρετισμού.
- Η υποψηφιότητα του Τούρεκ από το κόμμα ANO του Αντρέι Μπάμπις περιπλέκει τον σχηματισμό κυβέρνησης.
- Ο Τούρεκ αποδίδει τις πράξεις του σε «κακό χιούμορ», ενώ ο Μπάμπις θα συζητήσει τις αντιρρήσεις.
- Ο Μπάμπις πρέπει επίσης να διευθετήσει τη σύγκρουση συμφερόντων της εταιρείας του, Agrofert.
Ο πρόεδρος της Τσεχίας, Πέτρ Παβέλ, εξέφρασε την αντίθεσή του στην υποψηφιότητα του Φίλιπ Τούρεκ του κόμματος Motorists για υπουργική θέση, λόγω προηγούμενων αναφορών για ναζιστικό χαιρετισμό και ρατσιστικά σχόλια. Η πρόταση έγινε την Τετάρτη από το λαϊκιστικό κόμμα ANO του Αντρέι Μπάμπις, περιπλέκοντας τις προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου.
Η πολιτική σκηνή της Τσεχίας βρίσκεται σε αναβρασμό, καθώς η προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου συναντά εμπόδια λόγω μιας αμφιλεγόμενης υποψηφιότητας. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών διαπραγματεύσεων που διεξάγονται εδώ και εβδομάδες, με το κόμμα ANO να προσπαθεί να σχηματίσει συνασπισμό, και αναδεικνύει τις βαθιές ιδεολογικές διαφορές που υπάρχουν στο πολιτικό φάσμα της χώρας, καθώς και την ευαισθησία γύρω από ζητήματα που άπτονται του δημοκρατικού ήθους.
Η αμφιλεγόμενη υποψηφιότητα και οι αντιδράσεις
Το λαϊκιστικό κόμμα ΑΝΟ, με επικεφαλής τον δισεκατομμυριούχο Αντρέι Μπάμπις, το οποίο κέρδισε τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές του Οκτωβρίου, πρότεινε την Τετάρτη τον διορισμό του Φίλιπ Τούρεκ του κόμματος Motorists στο υπουργικό συμβούλιο. Ο Τούρεκ έχει δεχθεί έντονη κριτική για την εκτέλεση ναζιστικού χαιρετισμού και την ανάρτηση ναζιστικών αναμνηστικών στο παρελθόν. Ο ίδιος έχει αποδώσει αυτές τις ενέργειες σε «κακό χιούμορ» και όχι σε οποιαδήποτε σχέση με τον ναζισμό ή τον ρατσισμό, ενώ έχει αμφισβητήσει και την αυθεντικότητα παλαιότερων αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δημοσιεύθηκαν από τσεχικά μέσα, όπου φέρεται να έκανε ρατσιστικά σχόλια. Αυτή η υποψηφιότητα έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και έχει περιπλέξει σημαντικά τις προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης.
Η σταθερή θέση του Προέδρου Πέτρ Παβέλ
Ο Πρόεδρος της Τσεχικής Δημοκρατίας, Πέτρ Παβέλ, επανέλαβε ότι οι αντιρρήσεις του παραμένουν σχετικά με την ένταξη του Φίλιπ Τούρεκ στην μελλοντική κυβέρνηση. Αν και ο Παβέλ, ένας φιλοευρωπαϊστής φιλελεύθερος και ισχυρός υποστηρικτής της Ουκρανίας, δεν διευκρίνισε τις αντιρρήσεις του, στο παρελθόν είχε δηλώσει ότι ο Τούρεκ δεν θα πρέπει να κατέχει κυβερνητική θέση εάν τα παρελθόντα σχόλιά του είναι γνήσια. Η στάση του Προέδρου υπογραμμίζει την προσήλωσή του στις δημοκρατικές αξίες και την απόρριψη ακραίων ιδεολογιών, θέτοντας ένα σαφές όριο στην πολιτική διαπραγμάτευση. Ο Πρόεδρος Παβέλ έχει επίσης ζητήσει από τον Μπάμπις να δεσμευτεί δημόσια για την αντιμετώπιση ζητημάτων σύγκρουσης συμφερόντων.
Προτεινόμενο Ο Τομίο Οκαμούρα εκλέχθηκε πρόεδρος της κάτω Βουλής
Επιπτώσεις στον σχηματισμό κυβέρνησης και το ζήτημα των συμφερόντων
Ο Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός από το 2017 έως το 2021 και ελπίζει να σχηματίσει κυβέρνηση έως τα μέσα Δεκεμβρίου, δήλωσε ότι θα συζητήσει τις αντιρρήσεις του Παβέλ, τις οποίες απέδωσε σε μη διευκρινισμένους νομικούς λόγους, με τον επικεφαλής του κόμματος Motorists, Πέτρ Ματσίνκα. Ο Μπάμπις προσπαθεί να σχηματίσει κυβέρνηση με το ακροδεξιό, αντι-ΕΕ και φιλορωσικό κόμμα SPD και το δεξιό ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Motorists. Η επιλογή του Τούρεκ για το υπουργείο Περιβάλλοντος, αντί της αρχικής πρότασης για υπουργό Εξωτερικών, δείχνει μια προσπάθεια εκτόνωσης, αλλά η αντίθεση του Προέδρου παραμένει ισχυρή. Πολιτικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η άρνηση του Προέδρου να αποδεχθεί τον Τούρεκ μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης, καθώς η αναζήτηση συμμαχιών στην Ολλανδία και το Κόσοβο έχει αποδείξει πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η διαδικασία.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις για τον Μπάμπις
Ο Μπάμπις έχει δηλώσει ότι είναι ανοιχτός στον διορισμό του ως πρωθυπουργού, αλλά μόνο αφού εξηγήσει δημόσια πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει τις συγκρούσεις συμφερόντων που προκύπτουν από την ιδιοκτησία της εταιρείας Agrofert. Η Agrofert είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στη χώρα και στην κεντρική Ευρώπη, απασχολώντας περίπου 30.000 άτομα στις βιομηχανίες γεωργίας, τροφίμων και χημικών. Οι εταιρείες του λαμβάνουν επιδοτήσεις της ΕΕ και εθνικές επιδοτήσεις, καθώς και δημόσιες παραγγελίες, γεγονός που τους δίνει συμφέρον σε πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις. Ο Μπάμπις επανέλαβε την Τετάρτη ότι θα ανακοινώσει ένα σχέδιο δράσης πριν από τον διορισμό του, δηλώνοντας ότι θα άρει τη σύγκρουση συμφερόντων χωρίς να πωλήσει την εταιρεία του. Η επίλυση αυτού του ζητήματος, παράλληλα με την υπερπήδηση των αντιρρήσεων για τον Τούρεκ, αποτελεί κρίσιμη πρόκληση για την πολιτική του πορεία.
