Η ανακοίνωση ότι οι ΗΠΑ θα επανατοποθετήσουν στο Κεντάκυ μία μηχανοφερόμενη ταξιαρχία, περίπου περίπου 700 στρατιώτες, ήρθε την ώρα που στην ανατολική Ευρώπη παρατηρείται αύξηση ύποπτων υβριδικών ενεργειών. Ο Μάρκ Ρούτε, όπως είπε στο POLITICO, υποβάθμισε το γεγονός και διαβεβαίωσε ότι το ΝΑΤΟ έχει την ικανότητα να ενισχύει άμεσα την παρουσία του όπου απαιτείται.
Αναδίπλωση ΗΠΑ και θέση του ΝΑΤΟ
Η απόφαση του Πενταγώνου αφορά την επανατοποθέτηση μιας ταξιαρχίας πεζικού από τη Ρουμανία στις ΗΠΑ, με στόχο την αναπροσαρμογή προτεραιοτήτων προς ζητήματα όπως η προστασία συνόρων και η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Η μετακίνηση θα αφήσει στην ουσία περίπου 1.000 Αμερικανούς στρατιώτες στη Ρουμανία σύμφωνα με τις ανακοινώσεις.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ χαρακτήρισε τη μετακίνηση ως μια διαχειρίσιμη διαδικασία που συμβαίνει τακτικά, υπογραμμίζοντας ότι οι σύμμαχοι μπορούν να αυξήσουν συλλογικά τις δυνάμεις τους. όποτε και όπου χρειαστεί, είπε, το ΝΑΤΟ μπορεί να κλιμακώσει την παρουσία του, συμπεριλαμβανομένης και της Ρουμανίας.
Η παρουσία των ΗΠΑ στη χώρα παραμένει σημαντική, με βάσεις όπως η αεροπορική βάση Mihail Kogălniceanu να διατηρούν ρόλο-κλειδί για τις επιχειρήσεις στο Μαύρο Πέλαγος. Οι συμμαχικές υποδομές και οι περιστρεφόμενες δυνάμεις αναφέρθηκαν ως παράγοντες που περιορίζουν τυχόν κενά ασφαλείας.
Ενίσχυση μέτρων κατά υβριδικών απειλών
Τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφηκαν περιστατικά με drones που εντοπίστηκαν πάνω από γειτονικές χώρες, ενώ άλλα μη επανδρωμένα σκάφη διαταράσσουν αεροπορική κυκλοφορία σε ορισμένα αεροδρόμια. Συντριμμένα μη επανδρωμένα έχουν αναφερθεί πάνω από την Πολωνία και ένα drone καταγράφηκε πάνω από τη Ρουμανία.
Επιπλέον, περιστατικά με ανεξήγητα drones αναφέρθηκαν σε αεροδρόμια της Δανίας, της Νορβηγίας και της Γερμανίας, γεγονός που οδήγησε το ΝΑΤΟ σε αξιολόγηση νέων μέτρων. Υψηλή εγρήγορση και μεγαλύτερη εστίαση στα συστήματα αεράμυνας έχουν τεθεί ως προτεραιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό εγκρίθηκε το πρόγραμμα «Eastern Sentry» για την αποστολή επιπλέον μαχητικών και συστημάτων αεράμυνας σε χώρες του προσκηνίου, με στόχο τη βελτίωση της κάλυψης κατά υβριδικών επιθέσεων. Η πρωτοβουλία στοχεύει στη σύνδεση των δυνατοτήτων που ήδη υπάρχουν κατά μήκος της ανατολικής πλατφόρμας.
Προτεινόμενο Η Ρουμανία καλεί τις ΗΠΑ να ανακαλέσουν την απόφαση για την απόσυρση των στρατευμάτων
Επιχειρησιακή ετοιμότητα στη Ρουμανία
Το ΝΑΤΟ έχει αυξήσει τις ασκήσεις και την παρουσία δυνάμεων στη Ρουμανία, με την Ελλάδα συμμετέχουσα σε πολλές πρωτοβουλίες, ενώ οι συμμαχικές δυνάμεις διευρύνονται από 1.500 σε πάνω από 5.000 στρατεύματα κατά την τελευταία περίοδο. Οι ενισχύσεις αυτές στοχεύουν στην ταχεία ανταπόκριση σε περίπτωση ανάγκης.
Ο Γενικός Γραμματέας επανέλαβε ότι, σε περίπτωση επίθεσης, οι υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ θα ανταποκριθούν συλλογικά, επισημαίνοντας την ουσία της συλλογικής άμυνας. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της Ρουμανίας Νικουσόρ Νταν διαβεβαίωσε από το Κοτροτσένι ότι η αμερικανική παρουσία είναι ισχυρότερη από ό,τι το 2020.
Σε ευρύτερο πλαίσιο, οι ΗΠΑ διατηρούν περίπου 85.000 στρατιώτες στην Ευρώπη, εκ των οποίων περίπου 20.000 αναπτύχθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, στοιχείο που παραμένει κομβικό για την επιχειρησιακή εικόνα στην περιοχή.
Πολιτική αντίδραση και γεωστρατηγικές συνέπειες
Κάποιες χώρες του ΝΑΤΟ, όπως η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, υποβάθμισαν δημόσια την ανακοίνωση των ΗΠΑ, ενώ στο εσωτερικό των ΗΠΑ αρκετοί ανώτεροι ρεπουμπλικανοί βουλευτές εξέφρασαν κριτική. Σοβαρές επιφυλάξεις εκφράστηκαν σε επίπεδο Κογκρέσου.
Το Πεντάγωνο αιτιολόγησε την κίνηση ως μέρος μίας ευρύτερης αναδιάταξης προς εσωτερικές και περιφερειακές προτεραιότητες, περιλαμβανομένης της προστασίας συνόρων και μεγαλύτερης εστίασης στον Ινδο-Ειρηνικό. Η κίνηση αυτή έχει προκαλέσει συζητήσεις για τον τρόπο που οι σύμμαχοι θα αναπληρώσουν τυχόν κενά μέσω συνεργασίας.
Οι αποφάσεις των επόμενων εβδομάδων θα κρίνουν τον τρόπο εφαρμογής των νέων μέτρων και την κατανομή δυνάμεων στην περιοχή, με έμφαση στην ταχύτητα κλιμάκωσης και στη διασύνδεση υπάρχουσων ικανοτήτων μεταξύ των συμμάχων.
