Μετά από περίπου είκοσι χρόνια κατασκευαστικών εργασιών, ένα νέο υπερμέγεθες μουσείο άνοιξε δίπλα στις Πυραμίδες του Γκίζα, σε μία τελετή που συνδύασε επίσημες παρουσίες και σκηνικά θεάματος. Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο φιλοξενεί μεταξύ άλλων την εκτεταμένη συλλογή Τουταγχαμών, ενώ οι εργασίες είχαν καθυστερήσει λόγω της Αραβικής Άνοιξης, της πανδημίας και πολέμων σε γειτονικές χώρες, σύμφωνα με το Reuters.
Το νέο μουσείο και τα εκθέματα
Στον κύριο εκθεσιακό χώρο συγκεντρώθηκαν τα ευρήματα από τον τάφο του Τουταγχαμών, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται η χρυσή μάσκα, ο θρόνος και ο σαρκοφάγος του βασιλιά, μαζί με χιλιάδες άλλα αντικείμενα. Η μεταφορά των θησαυρών στο νέο συγκρότημα σηματοδοτεί μετακίνηση σημαντικών συλλογών και την κεντρική προβολή της αρχαιολογικής κληρονομιάς.
Στην είσοδο του μουσείου τοποθετήθηκε ένα τεράστιο άγαλμα που έως σήμερα βρισκόταν σε κεντρική πλατεία του Καΐρου και αναπαριστά τον Ραμσή, λειτουργώντας ως εντυπωσιακή πρώτη εικόνα για τους επισκέπτες. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, ο χώρος περιλαμβάνει επίσης αίθουσες αφιερωμένες σε θεματικές ενότητες της αρχαίας Αιγύπτου, ενώ μερικές αίθουσες είχαν ανοίξει ήδη στο τέλος του προηγούμενου έτους, αν και πολλά εκθέματα δεν ήταν ακόμη επισκέψιμα.
Η τελετή και οι προσκεκλημένοι
Στην επίσημη τελετή παραβρέθηκαν αρχηγοί κρατών, πρωθυπουργοί και μέλη βασιλικών οικογενειών, ενώ η βραδιά συνδύασε μουσικές εμφανίσεις, χορούς με φεγγίζουσες σκηνικές ενδυμασίες και οπτικά εφέ με λέιζερ και πυροτεχνήματα. Πριν από το κτίριο, το κοινό παρακολούθησε προβολές εικόνων σε μια πολύ μεγάλη οθόνη, και η παράσταση περιελάμβανε επίσης διεθνή ορχήστρα και ποπ καλλιτέχνες.
Ανάμεσα στους επίσημους προσκεκλημένους ήταν ο πρόεδρος Frank-Walter Steinmeier, ο πρωθυπουργός Dick Schoof, ο πρωθυπουργός Viktor Orban, ο πρόεδρος Mahmoud Abbas, ο πρόεδρος Felix Tshisekedi και οι διάδοχοι των θρόνων του Oman και του Bahrain. Ο πρωθυπουργός Mostafa Madbouly χαρακτήρισε το έργο «δώρο από την Αίγυπτο προς όλο τον κόσμο» σε συνέντευξη Τύπου, ενώ ο πρόεδρος Abdel Fattah al-Sisi τόνισε ότι με το άνοιγμα «γράφεται ένα νέο κεφάλαιο» για τη χώρα.
Σχεδιασμός, χρηματοδότηση και μέγεθος
Το συγκρότημα σχεδιάστηκε από το ιρλανδικό γραφείο Heneghan Peng Architects και καταλαμβάνει έκταση περίπου 120 στρεμμάτων, καθιστώντας το συγκρίσιμο σε μέγεθος με το ανεπίσημο μέτρο της Πόλης του Βατικανού. Το συνολικό κόστος ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο δολάρια, με χρηματοδότηση που προήλθε σε μεγάλο βαθμό από ιαπωνικά αναπτυξιακά δάνεια.
Προτεινόμενο Η διεθνής σύνοδος στο Σαρμ ελ-Σέιχ για την ειρήνη στη Γάζα
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός επιδιώκει να παραπέμπει στοιχειακά στις πυραμίδες, προσφέροντας σύγχρονους εκθεσιακούς χώρους σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς χώρους του κέντρου του Καΐρου. Η επένδυση και το μέγεθος του έργου έχουν αναφερθεί ως στοιχεία που θα αλλάξουν τη δημόσια εικόνα για τη διαχείριση των αρχαιοτήτων, χωρίς να έχουν διατυπωθεί νέες δεσμεύσεις για τις επιστροφές αντικειμένων που βρίσκονται σε μουσεία του εξωτερικού.
Σχέση με το παλιό μουσείο και δημόσια εικόνα
Το νεοκλασικό Αιγυπτιακό Μουσείο στο κέντρο του Καΐρου, που λειτούργησε για πάνω από έναν αιώνα, έχει αντιμετωπίσει προβλήματα λειτουργίας και ασφάλειας στο παρελθόν, μεταξύ των οποίων η λεηλασία ορισμένων προθηκών κατά την εξέγερση του 2011. Το νέο συγκρότημα προβάλλεται ως σύγχρονη εναλλακτική για τη φροντίδα των συλλογών, με στόχο την αποκατάσταση εμπιστοσύνης στη συντήρηση των αρχαιοτήτων.
Ένα συγκεκριμένο περιστατικό που είχε προσελκύσει διεθνή προσοχή ήταν η ζημιά στη μασκα του Τουταγχαμών το 2014, όταν τμήμα της γενειάδας αποκολλήθηκε κατά την αλλαγή φωτισμού και αργότερα αποκαταστάθηκε το 2015. Τέτοια περιστατικά έχουν ενισχύσει τη συζήτηση γύρω από την αξιοπιστία της προστασίας των εκθεμάτων, θέμα στο οποίο το νέο μουσείο στοχεύει να απαντήσει με νέες υποδομές και διαδικασίες.
Τουρισμός και οικονομική διάσταση
Οι Αιγυπτιακές αρχές παρουσιάζουν το μουσείο ως στοιχείο που μπορεί να ενισχύσει την επισκεψιμότητα και να συνεισφέρει στα έσοδα σε συνάλλαγμα, δεδομένου ότι ο τουρισμός αποτελεί σημαντική πηγή ξένου νομίσματος για τη χώρα. Το έργο εντάσσεται σε μια σειρά μεγάλων έργων που ξεκίνησαν ή ολοκληρώθηκαν μετά το 2014, με σκοπό την αναβάθμιση των υποδομών για επισκέπτες και την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Παρά το επίσημο άνοιγμα, οι αρχές σημείωσαν ότι ορισμένες εκθεσιακές ενότητες θα απελευθερωθούν σταδιακά, καθώς συνεχίζονται εργασίες συντήρησης και μεταφοράς συλλογών. Η λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων θα παρακολουθηθεί στενά ως προς την ικανότητά της να διαχειριστεί μεγάλες ροές επισκεπτών και να διασφαλίσει την προστασία των αρχαιοτήτων.
