Το Κρεμλίνο απέφυγε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει ευθέως δημοσίευμα που θέτει υπό αμφισβήτηση τη χρήση του πυραύλου 9M729 στην Ουκρανία, παραπέμποντας τους δημοσιογράφους στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Η εξέλιξη έρχεται μετά από αναφορές του Reuters και αιτιάσεις ουκρανικών κύκλων περί πολλαπλών εξαπολύσεων του συγκεκριμένου όπλου από τον Αύγουστο.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου
Σε συνοπτική δήλωση προς τους δημοσιογράφους, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου τόνισε πως ερωτήματα σχετιζόμενα με είδος πυραύλων και μέθοδοι εμπλοκής πρέπει να απευθύνονται στην αρμόδια στρατιωτική αρχή. Η απάντηση αυτή παρέπεμψε ρητά στο υπουργείο Άμυνας, αποφεύγοντας να δώσει επίσημη κατεύθυνση επί των συγκεκριμένων ισχυρισμών.
Ο εκπρόσωπος υπενθύμισε επίσης την επίσημη γραμμή της Μόσχας, σύμφωνα με την οποία προηγούμενες κατηγορίες για τον ίδιο τύπο πυραύλου είχαν διαψευστεί από τη Ρωσία. Η έκκληση για τεχνικές διευκρινίσεις και λεπτομέρειες παρέμεινε κεντρικό σημείο της δημόσιας τοποθέτησης.
Τι ισχυρίζονται οι ουκρανικές πηγές
Επικαλούμενες ανώτερους υπηρεσιακούς παράγοντες, ουκρανικές πηγές ανέφεραν ότι ο πύραυλος 9M729 έχει χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα, με στοιχεία που φθάνουν σε δεκάδες περιστατικά από την περασμένη άνοιξη. Αυτή η καταγραφή, εάν επικυρωθεί, αφορά ισχυρισμούς για συστηματική χρήση του όπλου στο έδαφος της Ουκρανίας.
Τα συγκεκριμένα στοιχεία έχουν μέχρι στιγμής κυκλοφορήσει μέσω μέσων ενημέρωσης· το Reuters μετέφερε τις αναφορές, ενώ η ρωσική απάντηση παρέπεμψε στη στρατιωτική ιεραρχία για περαιτέρω διευκρινίσεις. Η παρουσίαση των ισχυρισμών συνοδεύεται από αιτήματα για περαιτέρω τεκμηρίωση.
Ο ρόλος του 9M729 στην ιστορία της Συνθήκης INF
Ο τύπος 9M729 βρέθηκε στο επίκεντρο διενέξεων που οδήγησαν στην αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συνθήκη για τα Πυραυλικά Μέσα Μεσαίου Βεληνεκούς (INF) το 2019, καθώς η Ουάσινγκτον τον κατηγόρησε για υπέρβαση του ορίου βεληνεκούς. Η διαμάχη αυτή είχε προσανατολίσει τις διεθνείς συνομιλίες για τον περιορισμό πυραύλων και την αξιοπιστία διεθνών συνθηκών.
Προτεινόμενο Η ΕΕ αυστηροποιεί τους κανόνες χορήγησης θεωρήσεων για τους Ρώσους
Η ρωσική πλευρά είχε διαψεύσει τις κατηγορίες τότε, υποστηρίζοντας ότι οι εις βάρος της αιτιάσεις ήταν ατεκμηρίωτες. Στο παρελθόν, υψηλόβαθμοι Ρώσοι αξιωματούχοι επανέλαβαν ότι ο 9M729 δεν είχε αναπτύξει ή δοκιμαστεί για βεληνεκές που να υπερβαίνουν τα όρια της συνθήκης.
Προηγούμενες δηλώσεις Ρωσίας και διεθνές πλαίσιο
Το 2018, ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας είχε τονίσει πως ο 9M729 δεν σχεδιάστηκε ούτε δοκιμάστηκε για να υπερβαίνει τα 500 χιλιόμετρα, το όριο που θέτει η INF για την κατηγορία αυτή των πυραύλων. Η δημόσια τοποθέτηση αυτή εντάσσεται στην ευρύτερη γραμμή διπλωματικής άμυνας της Μόσχας σχετικά με τις κατηγορίες παραβίασης συνθηκών.
Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ υποστήριξαν ότι ο συγκεκριμένος τύπος αποτέλεσε κρίσιμο λόγο για την αποχώρησή τους από την INF, ενισχύοντας τη συζήτηση για την αξιοπιστία των ελέγχων και την ανάγκη τεχνικής διαφάνειας μεταξύ μεγάλων δυνάμεων.
Τι μένει να διευκρινιστεί
Σήμερα, οι βασικές εκκρεμότητες παραμένουν τεχνικές και διαδικαστικές: ποια όπλα χρησιμοποιήθηκαν, με ποιο τρόπο τεκμηριώνονται οι αναφορές και ποιες επίσημες πηγές θα παράσχουν αποδείξεις για τις καταγγελίες. Η παραπομπή στο υπουργείο Άμυνας σημαίνει ότι πιθανές επιβεβαιώσεις ή διαψεύσεις θα προέλθουν από στρατιωτικά κανάλια.
Μέχρι να υπάρξει κοινά αποδεκτή τεκμηρίωση, οι δηλώσεις παραμένουν αντικείμενο διεθνούς προσοχής, ενώ η συζήτηση για τον ρόλο του 9M729 στη μετα-INF εποχή διατηρεί τη στρατηγική της βαρύτητα.
Η υπόθεση εξακολουθεί να εξελίσσεται μέσα σε ένα πλαίσιο παγκόσμιας ανησυχίας για την τήρηση στρατιωτικών περιορισμών και την ανάγκη για σαφή τεχνική ενημέρωση από τις εμπλεκόμενες πλευρές.
