Το D66 αναδείχθηκε πρώτο κόμμα στις πρόσφατες εκλογές της Ολλανδίας, σύμφωνα με το ANP, σε μία αναμέτρηση που κρίθηκε με ελάχιστη διαφορά ψήφων. Η ισοδύναμη κατανομή εδρών με το κόμμα του Γκερτ Βίλντερς αφήνει ανοικτό το ερώτημα ποιος θα αναλάβει να συγκροτήσει κυβέρνηση και πώς θα διαμορφωθεί η νέα κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Αριθμητική εικόνα των αποτελεσμάτων
Με καταμετρημένο σχεδόν το σύνολο των ψήφων, το D66 και το κόμμα PVV εμφανίζονται να έχουν από 26 έδρες το καθένα, ενώ το προβάδισμα του D66 στην ψήφο είναι μικρό αλλά καθοριστικό: περίπου 15.155 ψήφοι διαφορά με 99,7% καταμετρημένο.
Στην επόμενη βαθμίδα, το VVD καταλαμβάνει 22 έδρες, ο συνασπισμός GreenLeft-Labor 20 έδρες, και το CDA 18 έδρες, ενώ το συντηρητικό JA21 συγκεντρώνει 9 έδρες. Παράλληλα, το κόμμα Farmer–Citizen Movement (BBB) υπέστη απώλειες, και το New Social Contract καταγράφει σημαντική πτώση μέχρι το μηδέν.
Οι επιπτώσεις στον σχηματισμό κυβέρνησης
Η πρώτη θέση δίνει στον ηγέτη του νικητή κόμματος το προνόμιο να αναλάβει την πρωτοβουλία για το σχηματισμό κυβέρνησης, και έτσι ο Ρομπ Γιέττεν τίθεται σε θέση να προσπαθήσει για συνασπισμό που θα εξασφαλίζει πλειοψηφία. Το γεγονός ότι το D66 θεωρείται «μικρό μεγάλο κόμμα» σημαίνει ότι πιθανότατα θα χρειαστεί ευρύτερους εταίρους για να συγκροτηθεί σταθερή κυβέρνηση.
Ωστόσο, ο σχηματισμός είναι πιθανό να αποδειχθεί περίπλοκος, καθώς θα απαιτηθεί διαπραγμάτευση μεταξύ κομμάτων με διαφορετικές ατζέντες, και ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Ντικ Σχουφ προειδοποίησε ότι η διαδικασία δεν θα προχωρήσει γρήγορα.
Ρόλος του PVV και αντιδράσεις των υπόλοιπων κομμάτων
Προτεινόμενο Η νέα ισορροπία στην Ολλανδία μετά τις κάλπες
Το κόμμα PVV του Γκερτ Βίλντερς εμφανίζεται ισότιμο σε αριθμό εδρών, αλλά οι πιθανότητες συμμετοχής του στην επόμενη κυβέρνηση μοιάζουν περιορισμένες καθώς πολλά κόμματα έχουν αποκλείσει συνεργασία μαζί του. Παρά την εκλογική του παρουσία, η πολιτική απομόνωση του PVV παραμένει σημαντικός παράγοντας.
Ο ίδιος ο Βίλντερς αντέδρασε στην ανακοίνωση του αποτελέσματος μέσω της πλατφόρμας X, επισημαίνοντας ότι σε πολλές επαρχίες το PVV παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα, με έντονο λόγο για την τοπική του επίδοση, ιδίως στην επαρχία Limburg.
Αλλαγές στη δυναμική των μικρότερων κομμάτων
Ο εκλογικός χάρτης δείχνει μεταβολές για αρκετά μικρότερα κόμματα: το BBB είδε μείωση εδρών σε σχέση με την προηγούμενη Βουλή, ενώ το New Social Contract αντιμετωπίζει πλήρη κατάρρευση από την προηγούμενη κοινοβουλευτική του παρουσία. Αυτές οι μετατοπίσεις αναδιαμορφώνουν την εικόνα συνεργασιών που θα είναι εφικτές στον επόμενο συνασπισμό.
Επιπλέον, το παρελθόν της τελευταίας κυβέρνησης, στην οποία το PVV ήταν ο μεγαλύτερος εταίρος και η οποία κατέρρευσε όταν ο Βίλντερς αποχώρησε για λόγους πολιτικής σχετικά με τη μετανάστευση, παραμένει σημείο αναφοράς για τις επόμενες επιλογές συνεργασίας.
Πρακτικά εμπόδια και πολιτικές συγκλίσεις
Η ανάγκη για ευρεία συναίνεση καθιστά πιθανή την αναζήτηση συμβιβασμών μεταξύ κομμάτων που πρόσφατα διασταύρωσαν τα ξίφη τους κατά την προεκλογική περίοδο. Το D66 θα πρέπει να επιδιώξει συμφωνίες με δυνάμεις όπως το VVD ή τον συνασπισμό GreenLeft-Labor, κάτι που δημιουργεί σημαντικές απαιτήσεις σε θέματα πολιτικής και προτεραιοτήτων.
Ο χρονικός ορίζοντας για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα προχωρήσουν οι διαβουλεύσεις και οι συμβιβασμοί, ενώ οι επόμενες ημέρες αναμένονται κρίσιμες για την τελική σύνθεση ενός νέου υπουργικού συμβουλίου.
Η πολιτική διαδικασία συνεχίζεται στο παρασκήνιο, με τις επόμενες κινήσεις να καθορίζουν αν ο Ρομπ Γιέττεν θα καταφέρει να συγκροτήσει ευρύτερο συνασπισμό και να αναλάβει την πρωθυπουργία ή αν θα προκύψουν νέες ανατροπές στο πολιτικό σκηνικό της Ολλανδίας.
