Η SBU ανακοίνωσε ότι το καλοκαίρι του 2023 πραγματοποιήθηκε επιτυχής επιχείρηση που οδήγησε στην καταστροφή ενός μεσαίου βεληνεκούς πυραύλου Oreshnik σε ρωσικό έδαφος. Το περιστατικό δήλωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας ασφαλείας Vasyl Maliuk, επισημαίνοντας ότι στην επιχείρηση συμμετείχαν και άλλες υπηρεσίες πληροφοριών.
Το Reuters δεν κατάφερε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τον ισχυρισμό.
Η επιχείρηση και οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που έκανε ο Vasyl Maliuk ενώπιον κυβερνητικών αξιωματούχων, η παρέμβαση οργανώθηκε από την SBU μαζί με τη στρατιωτική αντικατασκοπεία GUR και ξένες υπηρεσίες. Η παρουσία του προέδρου Volodymyr Zelenskiy κατά την ενημέρωση ανέδειξε τη σοβαρότητα του θέματος.
Ο Maliuk ανέφερε ότι η αποστολή ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες για τις τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν ή για το χρόνο διεξαγωγής. Η έλλειψη τεχνικών πληροφοριών αφήνει κενά όσον αφορά τον τρόπο προσέγγισης και την ακριβή μεθοδολογία.
Το σημείο όπου, όπως δηλώθηκε, έγινε η καταστροφή είναι κοντά στην περιοχή Kapustin Yar, έναν γνωστό ρωσικό χώρο δοκιμών. Η τοποθεσία αυτή έχει ιστορική σημασία για δοκιμές όπλων, γεγονός που εντείνει το ενδιαφέρον για το περιστατικό.
Παραγωγή, χαρακτηριστικά και χρήση του Oreshnik
Οι ουκρανικές πηγές ανέφεραν ότι η Ρωσία παρήγαγε τρεις μονάδες Oreshnik μέσα στο έτος και σχεδίαζε να αυξήσει την ετήσια παραγωγή στις έξι. Η κλίμακα παραγωγής και η κατανομή των βιομηχανικών συνεργατών αποτελούν κρίσιμα στοιχεία για την κατανόηση της απειλής.
Ο πρόεδρος Vladimir Putin έχει χαρακτηρίσει τον Oreshnik ως δύσκολα αναχαιτίσιμο όπλο με «καταστροφική ισχύ» που, κατά την περιγραφή του, συγκρίνεται με πυρηνικά όπλα. Δυτικές αναλύσεις έχουν εκφράσει επιφυλάξεις και αμφισβητούν ορισμένους από αυτούς τους ισχυρισμούς.
Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του Oreshnik από ρωσικής πλευράς σημειώθηκε τον Νοέμβριο του 2024 σε πλήγμα κατά αμυντικής μονάδας στο Dnipro, δηλαδή περισσότερο από ένα χρόνο μετά την υποτιθέμενη καταστροφή που επικαλέστηκε η SBU. Η χρονολογία αυτή εγείρει ερωτήματα για την πορεία της ανάπτυξης του συστήματος.
Διεθνείς αντιδράσεις και επιπτώσεις στην ασφάλεια
Ο πρόεδρος Zelenskiy ανέδειξε ότι περίπου 25 εταιρείες εμπλέκονται στην παραγωγή του Oreshnik και κάλεσε τους δυτικούς εταίρους να εξετάσουν κυρώσεις εναντίον τους. Η έκκληση αυτή στοχεύει στον περιορισμό της ικανότητας παραγωγής.
Παράλληλα, η ανακοίνωση ότι η Λευκορωσία σχεδιάζει να εγκαταστήσει το σύστημα στο έδαφός της τον προσεχή Δεκέμβριο προσθέτει νέο στοιχείο στην περιφερειακή δυναμική. Μια τέτοια ανάπτυξη θα αυξήσει την εγγύτητα των συστημάτων αυτών στα σύνορα με την Ουκρανία.
Σε επίπεδο διεθνούς ενημέρωσης, το Reuters σημείωσε πως δεν κατέστη δυνατό να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα την εκδοχή της SBU, γεγονός που καθιστά αναγκαία την προσεκτική αξιολόγηση κάθε νέας πληροφορίας. Η εξέλιξη αυτή θα συνεχίσει να επηρεάζει τόσο τις διεθνείς αντιδράσεις όσο και τις στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή.
Η ανακοίνωση της καταστροφής ενός Oreshnik αποτελεί στοιχείο στην ευρύτερη εικόνα των πληροφοριών και των αντιπαραθέσεων για τα νέα οπλικά συστήματα. Οι επόμενοι μήνες ενδέχεται να φέρουν περαιτέρω αποκαλύψεις σχετικά με την παραγωγή, την εμβέλεια και την εξάπλωση του συγκεκριμένου συστήματος.
