Το Ιράκ υπέγραψε συμφωνία με την Τουρκία για την υλοποίηση έργων στον τομέα των υδάτων, με χρηματοδότηση που θα καλύπτεται από έσοδα πετρελαϊκών πωλήσεων, όπως μετέδωσε το Reuters. Η συμφωνία προβλέπει ότι τα έργα θα ανατεθούν σε τουρκικές εταιρείες και ότι η ιρακινή κυβέρνηση θα συστήσει ειδική επιτροπή για την προώθησή τους.
Όροι υλοποίησης της συμφωνίας
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του γραφείου του ιρακινού πρωθυπουργού, οι δύο πλευρές υπέγραψαν ένα κείμενο που καθορίζει τον μηχανισμό εφαρμογής της προηγούμενης συμφωνίας συνεργασίας για το νερό. Η ανακοίνωση δεν έδωσε λεπτομέρειες για τον μηχανισμό, αλλά ανέφερε ότι ειδική επιτροπή έργων θα αναλάβει τον σχεδιασμό.
Όπως είπε Τούρκος αξιωματούχος, η ιρακινή κυβέρνηση θα απευθύνει προσκλήσεις για υποβολή προσφορών προς τουρκικές εταιρείες, ενώ οι πληρωμές για τα έργα θα καλύπτονται από τα έσοδα των ιρακινών πωλήσεων πετρελαίου προς την Τουρκία. Η δήλωση του αξιωματούχου εμφανίστηκε στα ρεπορτάζ του Reuters.
Πρώτα έργα που προβλέπονται
Ένας αξιωματούχος των ιρακινών υδατικών πόρων ανέφερε ότι στην αρχική φάση περιλαμβάνονται τρία φράγματα συγκράτησης για συλλογή νερού και τρεις πρωτοβουλίες αναδασμού γεωργικών εκτάσεων. Τα έργα στοχεύουν στη βελτίωση της διαθεσιμότητας νερού σε περιοχές με οξυμένα προβλήματα ξηρασίας.
Η επιλογή των πρώτων έργων δείχνει έμφαση στην αποθήκευση και στη διαχείριση επιφανειακών ροών, ενώ η διαδικασία ανάθεσης θα ακολουθήσει τις προβλεπόμενες δημόσιες προκηρύξεις. Το στοιχείο της χρηματοδότησης με πετρέλαιο αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του μηχανισμού που συμφωνήθηκε.
Ιστορικό σχέσης και διασυνοριακές ροές
Η αρχική συμφωνία για συνεργασία στα ύδατα είχε υπογραφεί τον Απρίλιο του 2024, κατά την επίσκεψη του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στη Βαγδάτη, γεγονός που σηματοδότησε μια φάση επαναπροσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών. Η νέα συμφωνία για τον μηχανισμό υλοποίησης φαίνεται να αποτελεί συνέχεια εκείνης της κατεύθυνσης.
Το Ιράκ αντιμετωπίζει χρόνια πρόκληση σπάνιων υδάτινων πόρων, με περίπου 70% των υδατικών πόρων να προέρχονται από γειτονικά κράτη, κυρίως μέσω των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη που διασχίζουν την Τουρκία. Η διαχείριση αυτών των ροών παραμένει κρίσιμο στοιχείο για την ασφάλεια νερού στο Ιράκ.
Διακρατικός χαρακτήρας και τεχνικές λεπτομέρειες
Η συμφωνία συνδυάζει οικονομικά και τεχνικά στοιχεία, καθώς η πληρωμή μέσω πετρελαϊκών εσόδων δημιουργεί έναν συνδετικό μηχανισμό ανάμεσα σε ενεργειακά και υδατικά θέματα. Η συνεργασία προβλέπει επίσης τη διεξαγωγή διαδικασιών ανάθεσης σε τουρκικούς επιχειρηματικούς φορείς για την κατασκευή των έργων.
Οι ανακοινώσεις των δύο πλευρών δεν περιείχαν χρονοδιάγραμμα παράδοσης ή συγκεκριμένα τεχνικά χαρακτηριστικά για τα επιμέρους έργα, ενώ οι λεπτομέρειες αναμένεται να ξεκαθαριστούν από την επιτροπή που θα συγκροτηθεί. Αναφορές στα μέσα έκαναν λόγο για τη συμφωνία όπως μετέδωσε το Reuters.
Η συνεργασία Ιράκ-Τουρκίας στο ζήτημα του νερού αποκτά πρακτική διάσταση με αυτή τη συμφωνία, καθώς συνδυάζει δημόσιες αποφάσεις, διμερείς οικονομικές ροές και τεχνική υλοποίηση έργων υποδομής.
