Η ετήσια σύνοδος της APEC ξεκίνησε στο Gyeongju της Νότιας Κορέας, όπου εκπρόσωποι από 21 χώρες της περιφέρειας συναντώνται σε μια σειρά συζητήσεων που εκτείνονται σε όλη την εβδομάδα. Η ατζέντα περιλαμβάνει θέματα εμπορίου, ψηφιακής προσαρμογής και ενεργειακής μετάβασης, ενώ η επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ αναμένεται να δώσει έμφαση στις διμερείς επαφές με κορυφαίους εταίρους.
Τι είναι το APEC και πού εστιάζει
Το APEC ιδρύθηκε το 1989 και συγκεντρώνει σήμερα 21 μέλη που αντιπροσωπεύουν πάνω από το μισό της παγκόσμιας οικονομίας. Μαζί οι συμμετέχουσες οικονομίες απασχολούν περίπου 2,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους, σχεδόν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ο χαρακτήρας του οργανισμού είναι διακυβερνητικός αλλά μη δεσμευτικός: οι αποφάσεις βασίζονται σε συμφωνία συναίνεσης και έχουν ως στόχο την απάλειψη εμποδίων στο εμπόριο και την επένδυση χωρίς νομικά δεσμευτικά μέτρα.
Κύρια θέματα στην ατζέντα της φετινής συνόδου
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η αναδιάρθρωση των εφοδιαστικές αλυσίδες, με έμφαση στην ανθεκτικότητα και τη διαφοροποίηση προμηθευτικών δικτύων ώστε να περιοριστούν οι διαταραχές. Πρακτικές παρεμβάσεις για τις αλυσίδες αυτές θα βρεθούν στο επίκεντρο συνεδριάσεων και εργαστηρίων.
Η Νότια Κορέα προωθεί επίσης τον ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στην προώθηση ενός δίκαιου πλαισίου για το εμπόριο, ενώ η συζήτηση για την Ελεύθερη Ζώνη Εμπορίου της περιοχής παραμένει στο τραπέζι ως μακροπρόθεσμος στόχος. Θεσμικά εργαλεία και προτάσεις για τον τρόπο λειτουργίας τέτοιων συμφωνιών αναμένεται να αξιολογηθούν.
Παράλληλα, η ατζέντα αγκαλιάζει την ψηφιακή μετάβαση, με ιδιαίτερη βαρύτητα στην τεχνητή νοημοσύνη ως παράγοντα μετασχηματισμού, ενώ θέματα όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η επισιτιστική επάρκεια και οι δημογραφικές προκλήσεις έχουν σταθερή παρουσία. Κοινωνική ένταξη και προγράμματα για γυναίκες και άτομα με αναπηρία θα τεθούν επίσης υπόψη.
Διμερείς συναντήσεις και ο ρόλος της Σεούλ
Προτεινόμενο Αύξηση της χρηματικής ενίσχυσης για συνταξιούχους θύματα πολέμου
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα φθάσει την Τετάρτη, αλλά προγραμματίζεται να αναχωρήσει πριν από τη συνεδρία κορυφής των ηγετών, με μια σημαντική δίωρη συνάντηση που αναμένεται με τον Κινέζο πρόεδρο. Οι επαφές αυτές εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των εμπορικών σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας και της προσπάθειας αποκλιμάκωσης εμπορικών τριβών. Διμερής αποσυμπίεση τέτοιων εντάσεων είναι κεντρική για την επιτυχία των συνομιλιών.
Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας φιλοξενεί επίσης επίσημες επισκέψεις και επιδιώκει να προωθήσει συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ενώ ο πρόεδρος Lee Jae Myung έχει προτείνει, χωρίς να υπάρχουν βεβαιότητες, να αξιοποιηθεί η ευκαιρία για διάλογο με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη. Διπλωματική ευελιξία και ταυτόχρονα διακριτικοί χειρισμοί χαρακτηρίζουν την πολιτική της Σεούλ αυτή την εβδομάδα.
Περιορισμοί, ιστορικά δεδομένα και το μέλλον της συνεργασίας
Το APEC έχει ιστορικό επιρροής: στην πρώτη δεκαετία μετά την ίδρυσή του η περιοχή αποτέλεσε κινητήρια δύναμη για περίπου το 70% της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης. Παρόλα αυτά, λειτουργικοί περιορισμοί όπως ο μη δεσμευτικός χαρακτήρας των αποφάσεων και η ανάγκη συναίνεσης επιβραδύνουν την ταχεία λήψη μέτρων.
Η τελευταία σύνοδος των ηγετών πραγματοποιήθηκε στο Περού τον Νοέμβριο του 2024 και κυριάρχησαν οι ανησυχίες για τις προθέσεις της επερχόμενης αμερικανικής διοίκησης σχετικά με δασμούς και πολιτικές για το κλίμα. Στο τρέχον forum, οι συμμετέχουσες οικονομίες επιχειρούν να μετατρέψουν αυτές τις ανησυχίες σε πρακτικά σχέδια συνεργασίας. Διακρατικές πρωτοβουλίες και μικρότερες συμφωνίες σε τεχνολογία και ενέργεια αναμένεται να προωθηθούν όπου υπάρχει κοινό έδαφος.
Καθώς οι ηγέτες ολοκληρώνουν τις διήμερες συναντήσεις, η έμφαση θα παραμείνει στη διατήρηση του διαλόγου για το εμπόριο και την τεχνολογία, με την ελπίδα ότι οι μη δεσμευτικές προτάσεις του APEC θα μεταφραστούν σε συγκεκριμένα βήματα συνεργασίας ανάμεσα στις μεγαλύτερες οικονομίες της περιοχής. Διεθνής παρακολούθηση και αναλυτικές αξιολογήσεις θα δείξουν πόσο πρακτικός θα αποβεί ο διάλογος αυτός.
