Η Ευρωπαϊκή Ένωση κλιμακώνει τις προσπάθειές της για τον περιορισμό του αποκαλούμενου ρωσικού «σκιώδους στόλου», ο οποίος χρησιμοποιείται για την παράκαμψη των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα. Ένα έγγραφο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), το οποίο περιήλθε σε γνώση του POLITICO και προετοιμάστηκε για την επερχόμενη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, αποκαλύπτει την πρόθεση της Ένωσης να ενισχύσει τις αρμοδιότητές της για επιθεωρήσεις στα πλοία αυτά.
Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση όχι μόνο στην οικονομική στήριξη του ρωσικού πολεμικού μηχανισμού, αλλά και στους σοβαρούς κινδύνους που θέτουν αυτά τα πλοία για το περιβάλλον και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Ενίσχυση των Αρμοδιοτήτων Επιθεώρησης και Διπλωματική Πρωτοβουλία
Ο πυρήνας της νέας πρωτοβουλίας της ΕΕ βρίσκεται στην ενίσχυση του πλαισίου του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Η ΕΥΕΔ έχει ήδη ξεκινήσει συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο για ένα προσχέδιο δήλωσης που, εάν υιοθετηθεί, θα παρέχει ένα ισχυρότερο εργαλείο στα κράτη μέλη για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των κυρώσεων.
Στο επίκεντρο αυτής της δήλωσης βρίσκονται οι «προ-εξουσιοδοτημένες επιβιβάσεις για επιθεωρήσεις» μέσω πιθανών διμερών συμφωνιών μεταξύ των κρατών σημαίας και της ΕΕ.
Στόχος είναι η οριστικοποίηση του προσχεδίου της δήλωσης έως τα τέλη Νοεμβρίου και η υιοθέτησή του στην επόμενη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Με την υποστήριξη των κρατών μελών, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Κάγια Κάλλας, θα επιδιώξει την έγκριση του Συμβουλίου για την έναρξη διαπραγματεύσεων διμερών συμφωνιών με συγκεκριμένα κράτη σημαίας.
Η προσέγγιση αυτή αναμένεται να προσδώσει νομική βάση και αποτελεσματικότητα στις προσπάθειες επιβολής του νόμου.
Οι Πολλαπλές Απειλές του Σκιώδους Στόλου
Πέρα από την παράκαμψη των κυρώσεων, τα πλοία του σκιώδους στόλου δημιουργούν πολλαπλές απειλές για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και το περιβάλλον. Το έγγραφο της ΕΥΕΔ τονίζει ότι αυτά τα σκάφη όχι μόνο τροφοδοτούν την πολεμική οικονομία της Μόσχας, αλλά θέτουν επίσης «απειλές για το περιβάλλον και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας».
Η έλλειψη συντήρησης και οι αμφίβολοι κανονισμοί ασφαλείας αυξάνουν τον κίνδυνο ατυχημάτων και πετρελαιοκηλίδων, με καταστροφικές συνέπειες για τις θάλασσες.
Επιπλέον, τα πλοία αυτά θεωρούνται κίνδυνος για τις κρίσιμες υποδομές και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «πλατφόρμες για υβριδικές επιθέσεις κατά του εδάφους της ΕΕ». Υπάρχουν υποψίες ότι ορισμένα χρησιμοποιούνται ως βάσεις εκτόξευσης ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών για αναγνώριση δυτικών στόχων ή για τη διατάραξη της λειτουργίας πολιτικών αεροδρομίων.
Προτεινόμενο Κάντε εξέταση αiματος αν σας σuμβαίνει αuτό τη νύχτα στο κρεβάτι:
Η ενεργός παρακολούθηση και η δυνατότητα επιθεώρησης κρίνονται ως απαραίτητες για την αντιμετώπιση αυτών των σύνθετων απειλών.
Κινητοποίηση Κρατών Μελών και Διπλωματικά Μέτωπα
Το έγγραφο υπογραμμίζει μια «ανανεωμένη δυναμική» μεταξύ των κρατών μελών για πιο ισχυρές ενέργειες επιβολής κατά του σκιώδους στόλου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επιβίβαση Γάλλων στρατιωτών σε ένα πετρελαιοφόρο, το «Boracay», που φέρεται να ανήκε στον ρωσικό σκιώδη στόλο, στα ανοιχτά της Δανίας, την περίοδο που αγνώστου ταυτότητας drones ανάγκασαν το προσωρινό κλείσιμο αεροδρομίων.
Η ΕΕ δηλώνει πρόθυμη να στηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους, υπό τον όρο ότι θα της παραχωρήσουν το δικαίωμα να διαπραγματεύεται συμφωνίες για προ-εξουσιοδοτημένες επιβιβάσεις εκ μέρους τους. Παράλληλα, η Ένωση προσεγγίζει ήδη κράτη σημαίας και παράκτια κράτη που παρέχουν ή διευκολύνουν την υλικοτεχνική υποστήριξη και τις υπηρεσίες ανεφοδιασμού στον σκιώδη στόλο.
Στόχος είναι η κινητοποίηση εργαλείων για την παροχή κινήτρων στα κράτη σημαίας ώστε να διαγράφουν κυρωμένα πλοία από τα νηολόγιά τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Παναμάς, το μεγαλύτερο νηολόγιο πλοίων παγκοσμίως, έχει ήδη συμφωνήσει να διαγράψει πλοία που έχουν υποστεί κυρώσεις από την ΕΕ και πρόσφατα αποφάσισε να σταματήσει την καταχώριση πλοίων ηλικίας άνω των 15 ετών. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί μια σημαντική νίκη στις διπλωματικές προσπάθειες της ΕΕ.
Περαιτέρω Κυρώσεις και Στόχευση του Οικοσυστήματος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν περιορίζεται μόνο στις επιθεωρήσεις, αλλά σκοπεύει να συνεχίσει να προτείνει πρόσθετες καταχωρίσεις πλοίων και φορέων του οικοσυστήματος του σκιώδους στόλου, όπως ασφαλιστές και νηολόγια. Αυτό βασίζεται στα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί στα τρέχοντα πακέτα κυρώσεων, επιδιώκοντας ένα πιο ολοκληρωμένο πλήγμα στην λειτουργία του παράνομου δικτύου.
Επιπλέον, εξετάζονται πιθανά πρόσθετα μέτρα που θα μπορούσαν να στοχεύουν στην παροχή υλικοτεχνικής υποστήριξης προς τα πλοία του σκιώδους στόλου, όπως ο ανεφοδιασμός τους με καύσιμα (bunkering). Αυτές οι ενέργειες αποσκοπούν στην αποδυνάμωση της επιχειρησιακής ικανότητας του στόλου και στην αύξηση του κόστους λειτουργίας του, καθιστώντας τον λιγότερο βιώσιμο.
