Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενίσχυσε την προστασία των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, διατηρώντας το όριο για αποζημίωση στις τρεις ώρες καθυστέρησης και προτείνοντας αυξημένη ελάχιστη αποζημίωση για μεγάλες καθυστερήσεις ή ακυρώσεις. Η θέση αυτή, εγκρίθηκε από την επιτροπή Μεταφορών με σχεδόν ομόφωνη ψήφο και συγκρούεται με τις προτάσεις τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και του Συμβουλίου, ανοίγοντας μια περίοδο έντονων διαπραγματεύσεων.
Η απόφαση της επιτροπής και η σημασία της
Η επιτροπή Μεταφορών του Ευρωκοινοβουλίου ενέκρινε το κείμενο σε ψηφοφορία όπου καταγράφηκε ψήφοι 34 υπέρ, μηδέν κατά και δύο αποχές, διαμορφώνοντας την επίσημη γραμμή του Κοινοβουλίου για τη μεταρρύθμιση των δικαιωμάτων επιβατών.
Το κείμενο προβλέπει μεταξύ άλλων την δυνατότητα μεταφοράς μίας χειραποσκευής έως 7 κιλά χωρίς χρέωση και την αύξηση του ελάχιστου ποσού αποζημίωσης σε 300 ευρώ για σοβαρές καθυστερήσεις ή ακυρώσεις, μέτρα που έχουν ευρύ αντίκτυπο στους ταξιδιώτες και στις τιμολογιακές πολιτικές των αεροπορικών εταιρειών.
Διαφωνίες με την Επιτροπή και το Συμβούλιο
Η θέση του Κοινοβουλίου βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τα σχέδια που είχε προτείνει νωρίτερα η Επιτροπή το 2013, τα οποία προέβλεπαν αυξημένα χρονικά όρια πριν ενεργοποιείται το δικαίωμα αποζημίωσης. Αυτές οι διαφορετικές προσεγγίσεις καθιστούν αναπόφευκτες τις έντονες τριμερείς διαπραγματεύσεις (trilogues) που ξεκινούν άμεσα.
Σε αντίστοιχο κλίμα, το Συμβούλιο τον Ιούνιο είχε προτείνει μεσότητα τεσσάρων ωρών για ορισμένες πτήσεις, βάζοντας επιπλέον πίεση στην προσπάθεια να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των θεσμών.
Αντιδράσεις από τις αεροπορικές εταιρείες
Οι εκπρόσωποι του κλάδου αντέδρασαν άμεσα: η ένωση A4E, που περιλαμβάνει εταιρείες όπως Lufthansa και Ryanair, χαρακτήρισε το κείμενο του Ευρωκοινοβουλίου αδύνατο στην εφαρμογή και ανέφερε ότι η διεύρυνση των δικαιωμάτων θα έχει οικονομικές επιπτώσεις.
Από την πλευρά τους, στελέχη εταιρειών υποστήριξαν ότι η τρέχουσα ρύθμιση τιμωρεί όσες επιχειρούν να αποφύγουν ακυρώσεις και ότι σε κάποιες περιπτώσεις οι επιβάτες ωφελούνται περισσότερο από την εκτέλεση της πτήσης ακόμη και με καθυστέρηση, παρά από την πλήρη ακύρωση.
Χρονικά όρια καθυστέρησης και επίπεδα αποζημιώσεων
Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει αποζημιώσεις μεταξύ 250 και 600 ευρώ για καθυστερήσεις άνω των τριών ωρών, ανάλογα με την απόσταση της πτήσης. Το Κοινοβούλιο επιμένει στην διατήρηση αυτού του ορίου και επιδιώκει να μη γίνει δεκτή σημαντική αύξηση του χρόνου πριν ενεργοποιηθεί το δικαίωμα αποζημίωσης.
Επίσης, το κείμενο της επιτροπής προβλέπει την αύξηση του ελάχιστου ποσού για μεγάλες καθυστερήσεις ή ακυρώσεις στα 300 ευρώ, κίνηση που στοχεύει στην ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών αλλά δημιουργεί διαφωνίες με τους φορείς της αγοράς.
Κανονισμός για χειραποσκευές και ψηφιακό εισιτήριο
Μια άλλη σημαντική αλλαγή που υποστηρίζει το Ευρωκοινοβούλιο είναι το δικαίωμα των επιβατών να μεταφέρουν μια χειραποσκευή 7 κιλών εντός συγκεκριμένων διαστάσεων χωρίς να χρεώνονται, ακόμα και σε εταιρείες χαμηλού κόστους. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή προτείνουν μικρότερα όρια που θα επέτρεπαν μόνο μια πολύ μικρή τσάντα κάτω από το κάθισμα.
Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές υπερασπίζονται το δικαίωμα επιλογής ανάμεσα σε χαρτί ή ψηφιακό επιβιβαστήριο, μια διάταξη που έρχεται σε σύγκρουση με τα σχέδια ορισμένων εταιρειών για αποκλειστικά ψηφιακές διαδικασίες, όπως η ανακοίνωση της Ryanair για χρήση ψηφιακής κάρτας επιβίβασης από τον Νοέμβριο.
Πολιτική διαδικασία και επόμενα στάδια
Επειδή η θέση του Κοινοβουλίου αποκλίνει σημαντικά από τις θέσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου, οι διαπραγματεύσεις που ξεκινούν προβλέπεται να είναι δύσκολες και διαρκείς. Το Συμβούλιο έχει ήδη αποφασίσει μια επιταχυνόμενη διαδικασία που περιορίζει τον χρόνο για συμφωνία σε περίπου έξι με οκτώ μήνες, κάτι που προκάλεσε ενστάσεις από ευρωβουλευτές.
Όπως τόνισαν οι εισηγητές του Κοινοβουλίου, μεταξύ αυτών ο Andrey Novakov και ο Jan-Christoph Oetjen, το Ευρωκοινοβούλιο θέλει να διατηρήσει τις βασικές του «κόκκινες γραμμές», ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα αποζημίωσης μετά από τρεις ώρες καθυστέρησης και την προστασία των επιβατών.
Η επόμενη φάση θα κριθεί στις τριμερείς συνομιλίες όπου οι διαφωνίες για τα χρονικά όρια, τις αποζημιώσεις και τις επιτρεπόμενες χειραποσκευές θα τεθούν στο τραπέζι με στόχο μια τελική συμφωνία που θα ισορροπήσει τα συμφέροντα των επιβατών και της αγοράς.