Το Ανώτατο Δικαστήριο του Χονγκ Κονγκ απέρριψε αίτημα διακοπής μιας δίκης που αφορά πρώην ηγετικά μέλη της οργάνωσης που διοργάνωνε μνημόσυνα για την καταστολή της Τιενάνμεν, όπως μετέδωσε Reuters και τα καθήκοντα της υπόθεσης συνεχίζονται με ορισμένη ημερομηνία έναρξης.
Η απόφαση διατηρεί σε ισχύ την κατηγορία περί «υπονόμευσης» σύμφωνα με το εθνικό πλαίσιο νόμου, ενώ οι εμπλεκόμενοι παραμένουν υπό κράτηση μέχρι τη δίκη.
Η απόφαση του δικαστηρίου
Οι τρεις δικαστές απορρίψαν το αίτημα που ζητούσε οριστικό τερματισμό της δίκης, αφήνοντας τη διαδικασία να προχωρήσει προς ακρόαση στις καθορισμένες προθεσμίες, με την ανακοίνωση των αιτιολογιών να προγραμματίζεται πριν από την έναρξη της δίκης. Στο πλαίσιο της απόφασης η ημερομηνία έναρξης παραμένει προγραμματισμένη για 22 Ιανουαρίου, ενώ οι δικαστές δήλωσαν ότι θα εξηγήσουν τους λόγους τους πριν από αυτή μία ημέρα πριν από την έναρξη.
Στην απόφαση τονίστηκε ότι οι αιτιάσεις της υπεράσπισης δεν υπερέβαιναν το σημείο που απαιτείται για να σταματήσει η διαδικασία σε προκαταρκτικό στάδιο, με τους δικαστές να κρίνουν ότι πρέπει να προχωρήσει η αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων στη δίκη.
Η άρνηση του αιτήματος σημαίνει ότι οι κατηγορούμενοι θα παραμείνουν σε νομική διαδικασία υπό τον ισχύοντα νόμο εθνικής ασφάλειας.
Οι κατηγορίες κατά των κατηγορουμένων
Οι κατηγορίες αφορούν την κατηγορία περί «πρόκλησης υπονόμευσης της κρατικής εξουσίας» στο πλαίσιο του νόμου για την εθνική ασφάλεια, με μέγιστη πιθανή ποινή που φτάνει μέχρι ισόβια. Μεταξύ των προσώπων που εμπλέκονται είναι η Chow Hang-tung, ο Lee Cheuk-yan και ο Albert Ho, οι οποίοι κατηγορούνται για ενέργειες που υποκινήθηκαν στο διάστημα από την 1η Ιουλίου 2020 έως τις 8 Σεπτεμβρίου 2021.
Στο κατηγορητήριο περιλαμβάνεται η υπόθεση ότι οι εμπλεκόμενοι ενέπνευσαν ή παρότρυναν άλλους «να οργανώσουν, να σχεδιάσουν ή να συμμετάσχουν σε πράξεις με παράνομα μέσα» με σκοπό την υπονόμευση της κρατικής εξουσίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της σχηματισθείσας δικογραφίας.
Η υπόθεση στηρίζεται στην ερμηνεία του άρθρου περί «υπονόμευσης» του εθνικού νόμου, που έχει εφαρμοστεί στο Χονγκ Κονγκ μετά το 2020 με ευρεία ερμηνεία.
Ισχυρισμοί της υπεράσπισης και της κατηγορίας
Η Chow Hang-tung εμφανίστηκε χωρίς δικηγόρο και υποστήριξε ενώπιον της έδρας ότι δεν ήταν σαφές τι εννοούσαν οι εισαγγελείς με τον όρο «παράνομα μέσα», επιχειρηματολογώντας ότι μια πιθανή κατάργηση της ηγεσίας δεν μπορεί να θεωρηθεί μέσο αλλά μάλλον σκοπός ή αποτέλεσμα.
Αυτή η θέση αποτέλεσε κεντρικό σημείο της υπεράσπισης που αμφισβητεί την σαφήνεια των κατηγοριών και τη δυνατότητα δίκαιης δίκης.
Ο εισαγγελέας Ned Lai υπερασπίστηκε την ανάγνωση της κατηγορίας, υποστηρίζοντας ότι ο όρος «παράνομα μέσα» περιλαμβάνει μέσα που αποσκοπούν στην κατάργηση της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος και παραβιάζουν το Σύνταγμα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, ειδικά την Προοίμια και το Άρθρο Πρώτο.
Σε δικάσιμο κατά την ακρόαση, παρουσιάστηκε η άποψη ότι κάθε απόπειρα ανατροπής της ενιαίας κομματικής ηγεσίας ερμηνεύεται ως αντισυνταγματική σύμφωνα με την πρόταση της κατηγορίας.
Ιστορικό των εκδηλώσεων και επιπτώσεις
Η οργάνωση που πρωταγωνιστούσε στα μνημόσυνα είχε για δεκαετίες αναλάβει τις δημόσιες εκδηλώσεις στην πόλη για την καταστολή του 1989 στην Πλατεία Τιενάνμεν, ενώ από το 2020 η δυνατότητα δημόσιων συγκεντρώσεων έχει περιοριστεί σημαντικά μετά την εφαρμογή του νόμου για την εθνική ασφάλεια.
Οι αρχές του Χονγκ Κονγκ έχουν από τότε μπλοκάρει τις δημόσιες αναφορές της επετείου, μεταβάλλοντας την δυνατότητα δημόσιας μνήμης σταθερά από το 2020.
Η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει δημοσιοποιήσει επίσημο απολογισμό για τον αριθμό των θυμάτων στην καταστολή του 1989, ενώ οργανώσεις υπεράσπισης των δικαιωμάτων και παρόντες μάρτυρες εκτιμούν ότι οι απώλειες μπορεί να φτάνουν σε χιλιάδες. Αυτή η απόσταση μεταξύ επίσημων στοιχείων και εκτιμήσεων παραμένει σημαντική στο δημόσιο αφήγημα για τα γεγονότα της Τιενάνμεν.
Δικαστικές προοπτικές και νομικές επιλογές
Μετά την απόρριψη του αιτήματος, η δίκη αναμένεται να διεξαχθεί ως προς το κατηγορητήριο, με τους κατηγορουμένους να έχουν δηλώσει διαφορετικές προθέσεις όσον αφορά το εάν θα παραδεχτούν ή όχι τις κατηγορίες. Η Chow και ο Lee Cheuk-yan έχουν αναφέρει ότι σκοπεύουν να δηλώσουν αθώοι, ενώ ο Albert Ho έχει δείξει πρόθεση αλλαγής της υπεράσπισής του προς ομολογία δηλώσεις υπεράσπισης που έχουν αναφερθεί στη διαδικασία.
Όλοι οι κατηγορούμενοι παραμένουν υπό κράτηση εν όψει της δίκης, με τις δικαστικές κινήσεις και τις αιτιολογήσεις της απόφασης να αναμένονται λίγες ημέρες πριν από την προκαθορισμένη έναρξη. Η εξέλιξη της διαδικασίας θα προσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστεί ο νόμος περί εθνικής ασφάλειας σε παρόμοιες υποθέσεις στο Χονγκ Κονγκ στο άμεσο μέλλον.