Η πιθανή απόφαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να στηρίξει την Ουκρανία συνδέεται τώρα στενά με την έκβαση ενός ευρωπαϊκού σχεδίου για δάνειο ύψους €140 δισ., το οποίο προβλέπει χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Η αντίθεση του Βελγίου σε αυτό το πλαίσιο έχει προκαλέσει ανησυχία στην ΕΕ για το αν το ΔΝΤ θα προχωρήσει σε νέο πρόγραμμα προς το Κίεβο.
Τι αμφισβητεί το Βέλγιο
Τον προηγούμενο μήνα το Βέλγιο εξέφρασε νομικές και χρηματοοικονομικές επιφυλάξεις κατά τη διάρκεια συνόδου ηγετών της ΕΕ, αποτρέποντας την άμεση συμφωνία για το ευρωπαϊκό δάνειο. Η άρνηση αυτή οδήγησε στην απομάκρυνση της συγκεκριμένης αναφοράς από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, μετατρέποντας την επίσημη γλώσσα σε πιο αόριστη.
Στο επίκεντρο της διαφωνίας βρίσκονται τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία σύμφωνα με αξιωματούχους βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στο Βέλγιο, και η νομική βάση για την αξιοποίησή τους σε μορφή δανείου. Οι Βρυξέλλες θεωρούν το μέτρο ως τρόπο να ενισχυθεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Ουκρανίας.
Ένας αξιωματούχος της Κομισιόν που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας τόνισε ότι υπάρχει θέμα χρονοδιαγράμματος, καθώς η επόμενη σύνοδος των ηγετών προγραμματίζεται για τις 18-19 Δεκεμβρίου και το περιθώριο για συμφωνία είναι περιορισμένο.
Η σημασία για την αξιολόγηση του ΔΝΤ
Το ΔΝΤ θεωρείται καταλύτης για την προσέλκυση επενδυτών, και η έγκριση ενός προγράμματος θα στείλει σήμα ότι η Ουκρανία είναι οικονομικά βιώσιμη. Το Ταμείο εξετάζει την έγκριση δανείου περίπου $8 δισ. που θα διανεμηθεί το επόμενο διάστημα, με ορίζοντα εφαρμογής τριετίας.
Η ΕΕ επισημαίνει στο ΔΝΤ ότι το ευρωπαϊκό δάνειο δεν θα αποτελέσει συνήθη υποχρέωση αποπληρωμής της Ουκρανίας, καθώς η επιστροφή των κεφαλαίων προβλέπεται μόνο σε περίπτωση που η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις ή λήξει ο πόλεμος. Αυτή η θέση προβάλλεται ως στοιχείο για την οικονομική αξιοπιστία της Ουκρανίας.
Όπως μετέδωσε το POLITICO, η στάση του ΔΝΤ εξαρτάται από το εάν η ΕΕ θα παρουσιάσει επαρκή σχέδια χρηματοδότησης· σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει κίνδυνος το Ταμείο να μην προχωρήσει με το πρόγραμμα, σύμφωνα με ευρωπαίους διπλωμάτες.
Χρονοδιάγραμμα και διεθνές πλαίσιο
Στο φόντο της συζήτησης, ειδικοί του ΔΝΤ έχουν προγραμματιστεί να επισκεφθούν το Κίεβο τον Νοέμβριο για να διαπραγματευτούν το περιεχόμενο του προγράμματος και να αξιολογήσουν τα δημοσιονομικά δεδομένα της χώρας.
Η μείωση της στρατηγικής στήριξης από τις ΗΠΑ έχει αυξήσει την πίεση στην ΕΕ να καλύψει μέρος του κενού χρηματοδότησης, καθιστώντας τη συμφωνία για το ευρωπαϊκό δάνειο €140 δισ. πιο κρίσιμη για τη συνέχεια των διεθνών χρηματοδοτήσεων προς την Ουκρανία.
Εφόσον δεν υπάρξουν συγκεκριμένα βήματα —όπως νομικές προτάσεις ή έκτακτη σύγκληση ηγετών— οι ευρωπαίοι διπλωμάτες προειδοποιούν για επιδείνωση εμπιστοσύνης από επενδυτές και διεθνείς θεσμούς, στοιχείο που θα μπορούσε να δυσχεράνει περαιτέρω την οικονομική σταθερότητα του Κιέβου.
