Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ συμφώνησε τη Δευτέρα να εξετάσει την υπεράσπιση της κυβέρνησης του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την εξουσία της να περιορίζει την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου στα σημεία εισόδου κατά μήκος των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού. Η απόφαση αυτή έρχεται καθώς η διοίκηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο επαναφοράς της πολιτικής «metering», η οποία είχε ανακληθεί από τον πρώην Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
Η νομική διαμάχη για τον περιορισμό αιτήσεων ασύλου
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποδέχθηκε την έφεση της κυβέρνησης Τραμπ κατά της απόφασης κατώτερου δικαστηρίου, η οποία έκρινε ότι η πολιτική «metering» παραβίαζε την ομοσπονδιακή νομοθεσία. Σύμφωνα με αυτή την πολιτική, οι αξιωματούχοι μετανάστευσης των ΗΠΑ μπορούσαν να σταματούν τους αιτούντες άσυλο στα σύνορα και να αρνούνται να επεξεργαστούν τις αιτήσεις τους.
Η πολιτική αυτή, αν και ανακλήθηκε από τον πρώην Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, η κυβέρνηση Τραμπ έχει εκφράσει την πρόθεση να την επαναφέρει.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακροχρόνιας νομικής διαμάχης που αναδεικνύει την πολυπλοκότητα του αμερικανικού δικαίου ασύλου και την ερμηνεία του όρου «άφιξη στις Ηνωμένες Πολιτείες». Η βασική νομική πρόκληση έγκειται στο αν οι αιτούντες άσυλο που σταματούν στην μεξικανική πλευρά των συνόρων θεωρούνται ότι έχουν «φτάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες» και, ως εκ τούτου, δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση για άσυλο σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία.
Ιστορικό και εφαρμογή της πολιτικής «metering»
Η πολιτική «metering» έχει τις ρίζες της στο 2016, όταν οι αξιωματούχοι μετανάστευσης των ΗΠΑ άρχισαν να απορρίπτουν αιτούντες άσυλο στα σύνορα υπό τον Δημοκρατικό πρώην Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, εν μέσω έξαρσης των μεταναστευτικών ροών. Η πολιτική αυτή επισημοποιήθηκε το 2018 κατά την πρώτη θητεία του Ρεπουμπλικανού Τραμπ, επιτρέποντας στους συνοριακούς αξιωματούχους να αρνούνται την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου όταν τα σημεία εισόδου ήταν σε πλήρη χωρητικότητα.
Ο Μπάιντεν, Δημοκρατικός, ανακάλεσε την πολιτική το 2021.
Η ομάδα υπεράσπισης Al Otro Lado ξεκίνησε τη μακροχρόνια νομική πρόκληση το 2017 με μια αγωγή, υποστηρίζοντας ότι η πολιτική «metering» παραβίαζε την ομοσπονδιακή νομοθεσία, η οποία ορίζει ότι κάθε μη πολίτης των ΗΠΑ που φτάνει στη χώρα μπορεί να υποβάλει αίτηση για άσυλο.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης του Τραμπ υποστήριξε σε κατάθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο ότι η υπόθεση δεν είναι άνευ αντικειμένου και ότι η κυβέρνησή του πιθανότατα θα επαναλάμβανε τη χρήση του «metering» «μόλις οι αλλαγμένες συνοριακές συνθήκες δικαιολογούσαν αυτό το βήμα», χωρίς να παρέχει συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Προτεινόμενο Το Ανώτατο Δικαστήριο περιορίζει το εργαλείο δασμών του Τραμπ
Η υπόθεση αυτή αποτελεί μία από τις πολλές νομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διοίκηση, όπως και η υπόθεση του Τραμπ στο Ανώτατο Δικαστήριο για την εθνική φρουρά.
Οι επιπτώσεις της απόφασης και οι διεθνείς προεκτάσεις
Το 9ο Εφετείο των ΗΠΑ, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, σε απόφαση 2-1 το 2024, έκρινε ότι η ομοσμονδιακή νομοθεσία απαιτεί από τους συνοριακούς πράκτορες να επιθεωρούν όλους τους αιτούντες άσυλο που «φτάνουν» σε καθορισμένα σημεία διέλευσης των συνόρων, ακόμη και αν δεν έχουν ακόμη περάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ότι η πολιτική «metering» παραβίαζε αυτή την υποχρέωση.
Η κυβέρνηση Τραμπ υποστήριξε σε δικαστικά έγγραφα ότι οι λέξεις «φτάνουν σε» νοούνται κοινώς ως «εισέρχονται σε μια καθορισμένη τοποθεσία, όχι απλώς πλησιάζουν σε αυτήν».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ευρύτερη στρατηγική της διοίκησης Τραμπ, η οποία τον Σεπτέμβριο κάλεσε άλλα έθνη να συμμετάσχουν σε μια παγκόσμια εκστρατεία για την ανατροπή των προστασιών ασύλου, μια σημαντική αλλαγή που θα επιδιώξει να αναδιαμορφώσει το μεταπολεμικό πλαίσιο γύρω από την ανθρωπιστική μετανάστευση.
Αυτή η προσέγγιση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχει συγκριθεί με την αναθεώρηση της πολιτικής ασύλου στη Βρετανία. Η μεταναστευτική καταστολή της κυβέρνησης Τραμπ έχει ήδη οδηγήσει σε μαζικές συλλήψεις, όπως αυτή των 81 ατόμων στην Σάρλοτ.
Το μέλλον των πολιτικών ασύλου στις ΗΠΑ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο φέτος να της επιτρέψει να προχωρήσει με πολιτικές που τα κατώτερα δικαστήρια έχουν εμποδίσει, αμφισβητώντας τη νομιμότητά τους. Το δικαστήριο, σε προσωρινές αποφάσεις, έχει υποστηρίξει τον Τραμπ στις περισσότερες από αυτές τις υποθέσεις.
Για παράδειγμα, έχει επιτρέψει στον Τραμπ να απελαύνει μετανάστες σε χώρες άλλες από τη δική τους χωρίς να τους προσφέρει την ευκαιρία να δείξουν τις βλάβες που μπορεί να αντιμετωπίσουν, καθώς και να ανακαλέσει το προσωρινό νομικό καθεστώς που είχε χορηγηθεί προηγουμένως από την κυβέρνηση για ανθρωπιστικούς λόγους σε εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία αναμένεται να εκδοθεί έως τα τέλη Ιουνίου, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις όχι μόνο για την πολιτική ασύλου των ΗΠΑ, αλλά και για το νομικό προηγούμενο σχετικά με τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο στα σύνορα. Η έκβαση της υπόθεσης θα καθορίσει το εύρος της εκτελεστικής εξουσίας σε θέματα μετανάστευσης και θα διαμορφώσει το μέλλον της προσέγγισης των ΗΠΑ στην ανθρωπιστική μετανάστευση.
