Μια ευρείας κλίμακας αστυνομική επιχείρηση στο Ρίο ντε Τζανέιρο προκάλεσε θύματα και πολιτική αντιπαράθεση: 121 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 99 ύποπτοι τέθηκαν υπό κράτηση, όμως οι εισαγγελικές μηνύσεις για 69 πρόσωπα δεν φαίνεται να αντιστοιχούσαν στα θύματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η πλήρης αναφορά της αστυνομίας που κατατέθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο δείχνει ότι οι περισσότεροι από τους σκοτωμένους δεν βρισκόντουσαν στη λίστα των κατηγορουμένων και η επιχείρηση Operation Containment προκάλεσε έντονες αμφιβολίες.
Απολογισμός της επιχείρησης
Η επίσημη αναφορά αναφέρει 121 νεκρούς, ανάμεσά τους τέσσερις αστυνομικοί και δύο ανήλικοι, ενώ 99 άτομα πέρασαν από κρατητήρια την ημέρα της δράσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, μόλις πέντε από τους 69 που περιλαβάνονταν στη μηνυτήρια αναφορά συνελήφθησαν εκείνη την ημέρα, γεγονός που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη στοχοθέτηση της επιχείρησης 69 κατηγορούμενοι.
Η ανάλυση της πλήρους έκθεσης, που είδε το Reuters, δείχνει ότι οι ανώτεροι ηγετικοί στόχοι της συμμορίας δεν εντοπίστηκαν: ο φερόμενος ως κύριος ηγέτης Edgar Alves de Andrade («Doca») παραμένει ασύλληπτος, ενώ ένα μεσαίο στέλεχος συνελήφθη χωρίς να σημειωθεί πυροβολισμός.
Η έκθεση περιγράφει λεπτομερώς τις περιοχές στις οποίες έλαβε χώρα η δράση, κυρίως σε φαβέλες στη βόρεια πλευρά της πόλης.
Μαρτυρίες από τις γειτονιές
Κάτοικοι αφηγούνται πως τη νύχτα βγήκαν στα μονοπάτια και στους δρόμους για να βρουν συγγενείς, ενώ σε κεντρικό σημείο συγκεντρώθηκαν δεκάδες πτώματα. Η μητέρα Taua Brito περιέγραψε την αναζήτησή της στα σκοτεινά μονοπάτια μέχρι να βρει τον γιο της, και ο Samuel Peçanha υποστήριξε πως η αστυνομική παρουσία οδήγησε σε εκτελέσεις, λέγοντας πως «δεν υπάρχει νόμος εδώ», όπως καταγράφει το Reuters, ένδειξη της απόγνωσης πολλών οικογενειών μαρτυρίες κατοίκων.
Προτεινόμενο Οι ρωσικές δυνάμεις απέτρεψαν την αποβίβαση ουκρανικών δυνάμεων στην Ποκρόβσκ
Σε αρκετές καταγραφές καταγράφονται σοβαρά τραύματα, με αναφορές για αποκεφαλισμό και μαχαιριές, ενώ οι αρχές επέμειναν ότι κάποιες πληγές πιθανόν προκλήθηκαν από μέλη των συμμοριών. Το υπουργείο δημόσιας ασφάλειας ανέφερε επίσης πως σκηνές ερευνών αλλοιώθηκαν από κατοίκους και ότι δεν κλήθηκε ομάδα ιατροδικαστών για λεπτομερή ανάλυση, στοιχείο που δυσχεραίνει την αναζήτηση ευθυνών αποκεφαλισμός και τραύματα.
Πολιτικές αντιπαραθέσεις
Η επιχείρηση πυροδότησε πολιτική ρήξη: ο κυβερνήτης του Ρίο υπερασπίστηκε τη δράση, ενώ ο πρόεδρος Luiz Inacio Lula da Silva την χαρακτήρισε «καταστροφική», σύμφωνα με το Reuters. Ο γραμματέας δημόσιας ασφάλειας Victor dos Santos τόνισε ότι σκοπός ήταν οι συλλήψεις και επέμεινε πως «δεν ήταν εύκολο να αναζητηθούν 69 άτομα ανάμεσα σε 280.000 κατοίκους», επιχειρηματολογία που χρησιμοποίησε για να αιτιολογήσει τα αποτελέσματα δήλωση του γραμματέα.
Δικηγόροι υπεράσπισης και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι η επιχείρηση πιθανώς δεν αντιμετωπίζει τη ρίζα του προβλήματος, με τον δημόσιο υπερασπιστή Pedro Carriello να αναφέρει πως οι απώλειες παραμένουν για τις οικογένειες. Σύμφωνα με το Brazilian Forum on Public Safety, το 2024 καταγράφηκαν 6.243 θάνατοι από αστυνομικά πυρά, στοιχείο που εντείνει τη συζήτηση για τις πρακτικές αστυνόμευσης θάνατοι από αστυνομία 2024.
Παρά τις δηλώσεις για νέες επιχειρήσεις στις επόμενες εβδομάδες, παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα για τα κριτήρια επιλογής στόχων, την αναλογία συλλήψεων προς θανάτους και την ικανότητα να εντοπιστούν οι ηγετικές δομές του οργανωμένου εγκλήματος, αφού ο κύριος στόχος Comando Vermelho δεν εξουδετερώθηκε και η συζήτηση για τον τρόπο αστυνόμευσης» στην πόλη αναμένεται να συνεχιστεί.
