Τα κινεζικά ερευνητικά πλοία και οι ΗΠΑ στον Ειρηνικό

Πέντε κινεζικά ερευνητικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων σκαφών για παρακολούθηση πυραύλων και χαρτογράφηση βυθού, δραστηριοποιήθηκαν τον περασμένο μήνα στον βορειοδυτικό Ειρηνικό. Αυτή η κίνηση συνέπεσε με την εντατικοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία από ομάδα με έδρα το Γκουάμ.

Αυτή η αυξημένη δραστηριότητα έρχεται σε ένα πλαίσιο ραγδαίας στρατιωτικοποίησης του βόρειου Ειρηνικού, μια εξέλιξη που, σύμφωνα με το Pacific Center for Island Security, δεν λαμβάνει επαρκή προσοχή. Η κατάσταση αυτή καθιστά τους πληθυσμούς των νησιών πιθανούς στόχους σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, εντείνοντας τις γεωπολιτικές ανησυχίες στην περιοχή.

Η αυξημένη στρατιωτική δραστηριότητα στον Ειρηνικό

Όπως μεταδίδει το Reuters, πέντε κινεζικά ερευνητικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων σκαφών που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση διαστημικών και πυραυλικών συστημάτων, καθώς και για υποθαλάσσια χαρτογράφηση, εντοπίστηκαν ενεργά στον βορειοδυτικό Ειρηνικό τον Οκτώβριο του 2025.

Η παρουσία τους συνέπεσε με την εντατικοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως καταγράφεται από δεδομένα μιας ομάδας με έδρα το Γκουάμ. Αυτές οι εξελίξεις υπογραμμίζουν τις αυξανόμενες εντάσεις και τον στρατηγικό ανταγωνισμό στην περιοχή. Οι ΗΠΑ προτείνουν την ίδρυση κοινής ναυτικής επιτήρησης στη Νότια Σινική Θάλασσα, ενώ η Κίνα συνεχίζει να ενισχύει την παρουσία της.

Οι κινεζικές κινήσεις και οι ανησυχίες των νησιωτικών κρατών

Το Melanesian Security Monitor, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2025, αποκάλυψε ότι τρία κινεζικά ερευνητικά πλοία, μεταξύ των οποίων το Yuanwang 7 για παρακολούθηση διαστημικών και πυραυλικών συστημάτων, βρίσκονταν κοντά στο μικρό νησιωτικό κράτος του Κιριμπάτι τον περασμένο μήνα.

Το Κιριμπάτι, γείτονας της Χαβάης στον Ειρηνικό και με στενές σχέσεις με το Πεκίνο, διαθέτει μια τεράστια αποκλειστική οικονομική ζώνη που εκτείνεται σε 3,6 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πέρυσι, το Κιριμπάτι είχε εκφράσει ανησυχία για την δοκιμή ενός διηπειρωτικού πυραύλου από την Κίνα, ο οποίος προσγειώθηκε κοντά στα ύδατά του.

Επιπλέον, δύο ακόμη κινεζικά ερευνητικά πλοία ταξίδεψαν ανατολικά του εδάφους των ΗΠΑ, του Γκουάμ, κοντά σε νησιωτικά κράτη με αμυντικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, όπως οι Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας και τα Νησιά Μάρσαλ. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών και το Κιριμπάτι δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με τον σκοπό των δραστηριοτήτων των ερευνητικών σκαφών στον Ειρηνικό.

Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές και τους τοπικούς αξιωματούχους, όπως ο Leland Bettis, διευθυντής του Pacific Center for Island Security, είναι η μετατόπιση της στρατηγικής σημασίας. Όπως επεσήμανε, ενώ πριν από 30 χρόνια η αμερικανική παρουσία λειτουργούσε αποτρεπτικά, σήμερα, λόγω της σύγχρονης τεχνολογίας, καθιστά τις περιοχές αυτές δυνητικούς στόχους σε μια σύγκρουση μεγάλων δυνάμεων.

Η Αυστραλία ζητά να δοθεί απάντηση στην κινεζική στρατιωτική επέκταση, αναδεικνύοντας την ευρύτερη περιφερειακή ανησυχία.

Ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας

Μεταξύ Αυγούστου και Νοεμβρίου 2025, οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποίησαν εννέα πολυμερείς πολεμικές ασκήσεις κοντά στο Γκουάμ, με τη συμμετοχή συμμάχων όπως η Αυστραλία, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, σύμφωνα με το monitor. Οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτικές βάσεις στο Γκουάμ και στα Νησιά Μάρσαλ, καθώς και δικαιώματα υπερπτήσεων και θαλάσσιας πρόσβασης σε τρία ελεύθερα συνδεδεμένα κράτη: το Παλάου, τις Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας και τα Νησιά Μάρσαλ.

Τα οπτικά στοιχεία του monitor δείχνουν επίσης την εξάπλωση του στρατιωτικού αποτυπώματος των ΗΠΑ σε όλη τη Μικρονησία, περιλαμβάνοντας αναβαθμισμένες αποβάθρες και αεροδρόμια. Το έργο του Pacific Center for Island Security χρηματοδοτείται από εμπορικούς χορηγούς, την Carnegie Corporation και το Sasakawa Peace Foundation.

Η επόμενη μέρα για την ασφάλεια του Ειρηνικού

Η αυξημένη στρατιωτική δραστηριότητα τόσο από την Κίνα όσο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες στον βορειοδυτικό Ειρηνικό σηματοδοτεί μια περίοδο εντεινόμενου στρατηγικού ανταγωνισμού. Οι ανησυχίες για την ασφάλεια των νησιωτικών πληθυσμών, οι οποίοι βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της αντιπαράθεσης, αναμένεται να κλιμακωθούν καθώς οι μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν να ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή.

Η κατάσταση αυτή απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και διπλωματικές προσπάθειες για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης.