Πρόσωπα κλειδιά από την Ευρώπη, την Αμερική και την Τουρκία συγκεντρώνονται τη Δευτέρα στη Σαρμ ελ-Σέιχ για μια σύνοδο που φιλοδοξεί να επισφραγίσει την προσωρινή εκεχειρία στη Γάζα και να υπογράψει ένα κοινό ειρηνευτικό σχέδιο. Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι θα προεδρεύσουν από κοινού, ενώ στην τελετή αναμένεται να παραβρεθούν πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες.
Ποιοι θα παραστούν και τι προβλέπει το πρόγραμμα
Στη συνάντηση θα συμμετάσχουν μεταξύ άλλων οι πρόεδροι και πρωθυπουργοί Εμανουέλ Μακρόν, Κερ Στάρμερ, Φρίντριχ Μερτς, Τζόρτζια Μέλονι, Πέδρο Σάντσεθ και ο Ταγίπ Ερντογάν. Ο Αντόνιο Κόστα θα εκπροσωπήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με ανακοίνωση του εκπροσώπου του.
Κατά τη διάρκεια της απογευματινής συνόδου προβλέπεται η τελετή υπογραφής του λεγόμενου «σχεδίου για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή», το οποίο συμφωνήθηκε ως μέρος της συμφωνίας εκεχειρίας. Η υπογραφή του σχεδίου θα είναι κεντρική στιγμή της συνάντησης, έπειτα από την ενεργοποίηση της εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας.
Σημειώνεται ότι εκπρόσωποι του Ισραήλ και της Χαμάς δεν θα παρευρεθούν στη σύνοδο, παρά το γεγονός ότι το ίδιο το σχέδιο αφορά τη σύγκρουση μεταξύ τους. Η απουσία τους αναμένεται να προσδώσει στη σύνοδο χαρακτήρα διπλωματικής διαμεσολάβησης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα πραγματοποιήσει πρώτα επίσκεψη στο Ισραήλ, όπου σχεδιάζεται να μιλήσει στο Κνέσετ, και στη συνέχεια θα μεταβεί στη Σαρμ ελ-Σέιχ για να συμμετάσχει στη σύνοδο. Το ταξίδι αυτό αποτελεί μέρος της διπλωματικής του ατζέντας για την περιοχή.
Η εκεχειρία και οι ανθρωπιστικές ροές στη Γάζα
Η εκεχειρία που τέθηκε σε ισχύ την Παρασκευή άνοιξε το δρόμο για την προσωρινή απενεργοποίηση των εχθροπραξιών και την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας. Ο ΟΗΕ ανέφερε ότι οι πρώτες φορτώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας πέρασαν τα σύνορα μόλις επιβεβαιώθηκε η συμφωνία.
Η αιτούμενη σταθερότητα για τη διανομή της βοήθειας παραμένει συνδεδεμένη με την τήρηση των όρων της εκεχειρίας. Οι διεθνείς οργανισμοί έχουν τονίσει ότι η συνέχιση των ροών εξαρτάται από την παραμονή της κατάπαυσης του πυρός.
Η αιτιολόγηση της συνάντησης από την αιγυπτιακή προεδρία κάνει λόγο για προσπάθεια «να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα» και να δημιουργηθεί «νέα περίοδος ασφάλειας στην περιοχή». Η δήλωση αυτή προσδιορίζει τους στόχους που θα συζητηθούν στη Σαρμ ελ-Σέιχ.
Προτεινόμενο Το Αβγό που Επιλέγεις Καθορίζει αν Είσαι Ναρκισσιστής
Ανταλλαγή ομήρων και λίστα κρατουμένων
Στο πλαίσιο της συμφωνίας εκεχειρίας προβλέπεται η αναμενόμενη ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων τη Δευτέρα το πρωί. Κατά πληροφορίες που επικαλείται το Wall Street Journal, η Χαμάς έχει ενημερώσει το Ισραήλ ότι κρατάει περίπου είκοσι ζωντανούς ομήρους και είναι έτοιμη να ξεκινήσει απελευθερώσεις.
Από πλευράς ισραηλινής κυβέρνησης, η εκπρόσωπος Σός Μπεδροσιάν ανέφερε ότι αναμένεται να παρευρεθούν στην παράδοση των ομήρων οι Ερυθροί Σταυροί νωρίς το πρωί της Δευτέρας. Η ισραηλινή ανακοίνωση περιόρισε την επιβεβαίωση στην προσδοκία για τις αρχικές απελευθερώσεις.
Παράλληλα η BBC και το AFP μετέδωσαν ότι η Χαμάς πιέζει ώστε η λίστα των κρατουμένων που θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ να περιλαμβάνει ονόματα υψηλού προφίλ, μεταξύ των οποίων Marwan Barghouti και Ahmad Saadat. Η διαπραγμάτευση για το ποιοι θα συμπεριληφθούν παραμένει κρίσιμο ζήτημα για την εφαρμογή της συμφωνίας.
Διεθνής παρουσία και πολιτικά μηνύματα
Η ευρεία συμμετοχή ευρωπαϊκών και περιφερειακών ηγετών δίνει στη σύνοδο χαρακτήρα διεθνούς προσπάθειας για σταθεροποίηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εκπροσωπηθεί επισήμως από τον προεδρεύοντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ η συμμετοχή της Τουρκίας και μεγάλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών υπογραμμίζει το ευρύτερο ενδιαφέρον.
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, JD Vance, περιέγραψε την τρέχουσα συγκυρία ως μια «ιστορική ευκαιρία» για ειρήνευση, δηλώνοντας τη στήριξη της αμερικανικής διοίκησης στο εγχείρημα. Η τοποθέτησή του δόθηκε σε τηλεοπτική εκπομπή όπου σχολίασε την πορεία των διπλωματικών πρωτοβουλιών.
Η απουσία των πλευρών του άμεσου συγκρούσματος από την τελετή υπογραφής σηματοδοτεί ότι το εγχείρημα στηρίζεται σε διεθνή διαμεσολάβηση και έμμεσες συμφωνίες. Η διεθνής στήριξη φαίνεται πως θα είναι καθοριστική για την εφαρμογή των όρων που θα συμφωνηθούν.
Αναμένοντας την έναρξη της συνόδου, οι επόμενες ώρες είναι κρίσιμες για την επιβεβαίωση των πρώτων ενεργειών του συμφωνημένου σχεδίου, την ανταλλαγή ομήρων και την ασφαλή διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
