- Αξιωματούχοι Τραμπ συναντήθηκαν μυστικά με Ρώσο απεσταλμένο υπό κυρώσεις στο Μαϊάμι.
- Συντάχθηκε 28-σημείο σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία, με όρους που ευνοούν τη Ρωσία.
- Το σχέδιο προκάλεσε έντονη ανησυχία σε ΗΠΑ και Ευρώπη, με την Ουκρανία να το απορρίπτει.
- Ο Ρώσος απεσταλμένος Κίριλ Ντμίτριεφ έχει ιστορικό αμφιλεγόμενων επαφών με την κυβέρνηση Τραμπ.
- Εσωτερικές διαφωνίες και παρακάμψεις διπλωματικών διαδικασιών αναδεικνύονται στις ΗΠΑ.
Αυξανόμενη ανησυχία εκφράζουν αξιωματούχοι και νομοθέτες των ΗΠΑ μετά τη συνάντηση εκπροσώπων της κυβέρνησης Τραμπ με τον Κίριλ Ντμίτριεφ, έναν Ρώσο απεσταλμένο υπό κυρώσεις, στα τέλη Οκτωβρίου στο Μαϊάμι. Η συνάντηση είχε ως στόχο τη σύνταξη ενός σχεδίου για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο ωστόσο έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και ερωτήματα σχετικά με την προέλευσή του και το περιεχόμενό του που φέρεται να ευνοεί τα ρωσικά συμφέροντα.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια προηγούμενων προσπαθειών για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά η εμπλοκή ενός Ρώσου αξιωματούχου υπό αμερικανικές κυρώσεις, όπως ο Κίριλ Ντμίτριεφ, εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια και τους στόχους της πρωτοβουλίας.
Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει ένα περίπλοκο δίκτυο επαφών που, σύμφωνα με πηγές, παρακάμπτουν τα συνήθη διπλωματικά κανάλια και τις διαδικασίες της αμερικανικής κυβέρνησης.
Η συνάντηση στο Μαϊάμι και το 28-σημείο σχέδιο
Στα τέλη Οκτωβρίου, εκπρόσωποι της κυβέρνησης Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ και του γαμπρού του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήθηκαν στο Μαϊάμι με τον Κίριλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων (RDIF).
Ο Ντμίτριεφ, στενός σύμμαχος του Βλαντίμιρ Πούτιν, τελεί υπό αμερικανικές κυρώσεις από το 2022, ωστόσο του χορηγήθηκε ειδική εξαίρεση για την είσοδό του στις ΗΠΑ. Η συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στο Reuters, είχε ως αποτέλεσμα τη σύνταξη ενός 28-σημείου σχεδίου για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα από το Axios.
Οι όροι του σχεδίου και οι αντιδράσεις
Το προτεινόμενο σχέδιο ειρήνης ζητά σημαντικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, οι οποίες φέρεται να ευνοούν τα ρωσικά συμφέροντα. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει απαιτήσεις όπως η παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στο ανατολικό τμήμα της χώρας, η αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής και η δέσμευση της Ουκρανίας να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Οι όροι αυτοί έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δηλώνει την Παρασκευή ότι δεν θα προδώσει τα συμφέροντα της Ουκρανίας. Ο Πρόεδρος Τραμπ, από την πλευρά του, δήλωσε την ίδια ημέρα ότι αναμένει από τον Ζελένσκι να υπογράψει το σχέδιο μέχρι την ημέρα των Ευχαριστιών, ενώ οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει την Ουκρανία για περικοπή της στρατιωτικής βοήθειας αν δεν υπογράψει.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η μονομερής φύση του σχεδίου, το οποίο φαίνεται να βασίζεται σε προηγούμενες ρωσικές απαιτήσεις. Η Ντάρα Μάσικοτ, από το Πρόγραμμα Ρωσίας και Ευρασίας στο Carnegie Endowment for International Peace, σχολίασε ότι ο Πούτιν χαρακτήρισε το σχέδιο ως «βάση» για μια μελλοντική συμφωνία, υποδηλώνοντας ότι σχεδιάζουν να ζητήσουν επιπλέον προσθήκες σε μια ήδη δυσμενή πρόταση για το Κίεβο.
«Μία εβδομάδα φαίνεται φιλόδοξη για επίλυση», πρόσθεσε.
Εσωτερικές διαφωνίες και διπλωματικές προκλήσεις
Το σχέδιο έχει προκαλέσει σύγχυση και ανησυχία σε διάφορους κύκλους της αμερικανικής κυβέρνησης και του Κογκρέσου. Πολλοί ανώτεροι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας δεν ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες. Ο ειδικός απεσταλμένος για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, ο οποίος επρόκειτο να αποχωρήσει τον Ιανουάριο, παρακάμφθηκε από τις διαπραγματεύσεις.
Αν και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμι Πίγκοτ, δήλωσε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ήταν «στενά εμπλεκόμενος», άλλοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ διέψευσαν αυτή την εκδοχή, υποστηρίζοντας ότι το σχέδιο περιέχει υλικό που ο Ρούμπιο είχε απορρίψει στο παρελθόν.
Η κατάσταση έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι ο Γουίτκοφ και ο Κούσνερ παρέκαμψαν την ενδοϋπηρεσιακή διαδικασία.
Ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, βρέθηκε επίσης στο Μαϊάμι νωρίτερα αυτή την εβδομάδα για να συζητήσει το σχέδιο με τον Γουίτκοφ. Ωστόσο, ο Ουμέροφ περιέγραψε τον ρόλο του ως «τεχνικό» και αρνήθηκε ότι συζήτησε την ουσία του σχεδίου με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Το σχέδιο παραδόθηκε στην Ουκρανία μέσω της τουρκικής κυβέρνησης την Τετάρτη και παρουσιάστηκε απευθείας στο Κίεβο την Πέμπτη, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Το μέλλον του σχεδίου και οι διπλωματικές προκλήσεις
Οι συζητήσεις με τον Κίριλ Ντμίτριεφ έχουν επίσης προκαλέσει ανησυχία στην κοινότητα των πληροφοριών των ΗΠΑ, καθώς ο Ντμίτριεφ έχει χρησιμοποιήσει τον ρόλο του στο RDIF για να δημιουργήσει επαφές με δυτικές κυβερνήσεις και επιχειρήσεις, ακόμη και εν μέσω κυρώσεων.
Κατά την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, ο Ντμίτριεφ είχε συναντηθεί με τον Έρικ Πρινς και έναν φίλο του Κούσνερ για να συζητήσει σχέδια συμφιλίωσης ΗΠΑ-Ρωσίας, όπως αναφέρεται στην έκθεση του ειδικού εισαγγελέα Ρόμπερτ Μιούλερ. Επίσης, συνεργάστηκε με τον Κούσνερ για την παράδοση αναπνευστήρων στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γεγονός που προκάλεσε ανησυχίες στο Υπουργείο Οικονομικών για πιθανή παραβίαση των κυρώσεων.
Η συνάντηση του Ντμίτριεφ στο Μαϊάμι περιλάμβανε και μια συνάντηση με την Αμερικανίδα βουλευτή Άννα Λούνα, Ρεπουμπλικανή από τη Φλόριντα, όπου συζητήθηκαν οι εμπορικοί δεσμοί μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Η Λούνα είχε δεχτεί ένα κουτί σοκολατάκια με το πρόσωπο του Πούτιν, όπως φαίνεται σε βίντεο ρωσικού κρατικού πρακτορείου.
Το ξενοδοχείο Faena, όπου πραγματοποιήθηκε η συνάντηση, ανήκει στην Access Industries, εταιρεία του Ρώσου δισεκατομμυριούχου Λεν Μπλαβάτνικ, ο οποίος έχει επιχειρηματικές σχέσεις με την εταιρεία του Γουίτκοφ. Όλες αυτές οι συνδέσεις υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα και τις πιθανές επιπτώσεις του προτεινόμενου σχεδίου στην ευρύτερη γεωπολιτική σκακιέρα.
