Στο εσωτερικό ενός όρους κοντά στο Bodø της Νορβηγίας, στρατιωτικές ομάδες του Ηνωμένου Βασιλείου προσομοιώνουν σενάρια σύρραξης και υβριδικών απειλών, με σκοπό την ταχύτερη αντίδραση σε επιθέσεις στο βόρειο μέτωπο. Σε αυτή τη φάση της άσκησης, παρουσιάζονται στους συμμετέχοντες αναφορές τύπου και αποσπασματικές πληροφορίες ώστε να ληφθούν αποφάσεις υπό πίεση, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO οι υπεύθυνοι έλαβαν και ενημερώσεις από κοινωνικά μέσα.

Το πλαίσιο της άσκησης
Η άσκηση στο Bodø τοποθετείται ένα χρόνο μετά από ένα υποθετικό εκεχειρίας στην Ουκρανία και ζητά από ηγέτες των βόρειων χωρών να διαχειριστούν προφανή περιστατικά εσωτερικής αναταραχής σε γειτονικό κράτος. Η σενάριο-εκπαίδευση περιλαμβάνει συλλογή εφημερίδων και αναλύσεις κοινωνικών δικτύων για να προσομοιωθεί περιορισμένη ενημέρωση.
Η επιλογή του εσωτερικού χώρου μέσα στο βουνό αντανακλά την ανάγκη για σενάρια που δοκιμάζουν επιχειρησιακή ανθεκτικότητα και συνεργασία με γείτονες, καθώς στο παρελθόν έχουν καταγραφεί περιστατικά όπως παρεμβολές σε υποθαλάσσιες καλωδιώσεις και παραβιάσεις εναέριας κυριαρχίας που αυξάνουν την ανησυχία για την ασφάλεια.
Αποτελέσματα των τελευταίων επεισοδίων
Τα πρόσφατα περιστατικά στον βόρειο Ατλαντικό και στην Αρκτική περιλαμβάνουν επιδράσεις στα δίκτυα και υποθαλάσσιες βλάβες που έχουν εγείρει ερωτήματα για τη φρουρά κρίσιμων υποδομών. Όπως αναφέρει το POLITICO, οι διοργανωτές χρησιμοποίησαν πραγματικά παραδείγματα για να δοκιμάσουν τις αντιδράσεις των συμμετεχόντων.
Η έκρηξη ενδιαφέροντος για την περιοχή επιταχύνθηκε μετά το 2014 και την προσάρτηση της Κριμαίας, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο πρωτοστατούσε στη δημιουργία της 10εθνής Κοινής Δύναμης (Joint Expeditionary Force) για κοινές επιχειρήσεις στον βορρά.
Φυγή προς διαφορετικά μέσα πολέμου
Οι παραδοσιακές απειλές συμπληρώνονται από γκρίζες ζώνες δράσης: κατασκοπεία, ψηφιακές επιθέσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις που δεν φτάνουν το όριο συμβατικού πολέμου. Ο Maj. Gen. Gjert Lage Dyndal της νορβηγικής στρατιάς υπογράμμισε τις αλλαγές στη συμπεριφορά των δυνάμεων της περιοχής, ενώ το ρεπορτάζ συνοδεύεται από εικόνες με αναφορά στον φωτογράφο Fredrik Varfjell/AFP via Getty Images.
Η προσαρμογή σε αυτά τα μέσα απαιτεί συντονισμένη απόκριση και γρήγορες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ιδίως όταν οι πληροφορίες είναι ατελείς και οι εμπλεκόμενοι φορείς προέρχονται από διαφορετικά κράτη.
Αμφιβολίες για πόρους και εξουσίες
Παρά τη θεωρητική ικανότητα του JEF, ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η δύναμη δεν έχει ακόμη σαφή εντολή ή επαρκείς πόρους για έκτακτες επιχειρήσεις στο βορρά, όπως σημείωσε ο Ed Arnold του Royal United Services Institute σε δημόσιες τοποθετήσεις.
Ορισμένοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι απαιτείται μεγαλύτερη δέσμευση σε μέσα και εξουσίες.
Από την άλλη πλευρά, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας John Healey δήλωσε μετά την άσκηση ότι υπήρξε ευρεία αναγνώριση της ανάγκης για συνεργασία, σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, και ότι σχεδιάζονται επιπλέον επιτραπέζιες ασκήσεις για να βελτιωθεί ο συντονισμός.
Υποδομές και μελλοντικές ανάγκες
Μία κρίσιμη έλλειψη αφορά την ικανότητα διάνοιξης πάγου: η Ρωσία διαθέτει περίπου 50 παγοθραυστικά, εκ των οποίων 13 είναι κατάλληλα για την Αρκτική και 7 πυρηνικά, ενώ το Κίνα έχει πέντε τέτοια πλοία, γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη ενισχύσεων από τους δυτικούς συμμάχους.
Το Ηνωμένο Βασίλειο προς το παρόν δεν έχει άμεσα σχέδια για απόκτηση παγοθραυστικού, αλλά η προτεραιότητα παραμένει η παροχή ναυτικής και αεροπορικής εμπειρογνωμοσύνης, με κάποιους ειδικούς όπως ο Anthony Heron του Arctic Institute να προειδοποιούν για περιορισμένους διαθέσιμους πόρους.
Η στρατηγική συζήτηση πλέον συνδέει διπλωματικά και επιχειρησιακά στοιχεία, καθώς οι ανταγωνιστικές διεκδικήσεις στη θάλασσα και η ζήτηση για κοιτάσματα ενισχύουν την πίεση για σαφείς πολιτικές ασφάλειας.
Συμπληρωματικές παρατηρήσεις
Οι εταίροι της περιοχής θεωρούν ότι όσο η ασφάλεια των ΗΠΑ μετατοπίζεται προς άλλα μέτωπα, τόσο θα αυξάνεται ο ρόλος ευρωπαϊκών σχημάτων όπως το JEF, ωστόσο ειδικοί ζητούν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και σαφείς εντολές για τη δράση τους.
Η συζήτηση γύρω από την ενίσχυση των υποδομών, την ανταλλαγή πληροφοριών και την προμήθεια εξειδικευμένου εξοπλισμού παραμένει ενεργή, με σκοπό να καταστούν οι συμμαχίες πιο αποτελεσματικές απέναντι σε προκλήσεις στον βόρειο Αρκτικό.