Μια ευχάριστη έκπληξη επεφύλασσαν τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς ο δείκτης τιμών καταναλωτή σταθεροποιήθηκε απροσδόκητα στο 3,8% τον Σεπτέμβριο. Αυτή η εξέλιξη, η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τιμών των τροφίμων, προσφέρει μια αναγκαία ανάσα στην κυβέρνηση και ειδικότερα στην υπουργό Οικονομικών, Rachel Reeves, ενόψει των επικείμενων δημοσιονομικών προκλήσεων.
Η σταθεροποίηση του πληθωρισμού, κάτω από τις προβλέψεις της αγοράς που τοποθετούσαν τον δείκτη στο 4%, έχει πολλαπλές θετικές επιπτώσεις, από το κόστος εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους έως τις διαπραγματεύσεις για τους μισθούς στον δημόσιο τομέα, ενώ παράλληλα αναθερμαίνει τις προσδοκίες για πιθανές μειώσεις των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας.
Η απροσδόκητη σταθεροποίηση και οι παράγοντες της
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Γραφείο Εθνικών Στατιστικών, οι τιμές καταναλωτή παρέμειναν αμετάβλητες σε μηνιαία βάση, διατηρώντας τον ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού στο 3,8%. Το επίτευγμα αυτό αποκτά μεγαλύτερη σημασία, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τις προβλέψεις της City του Λονδίνου για ελαφρά άνοδο και δείχνει μια προς τα κάτω τάση που οι οικονομολόγοι περίμεναν με αγωνία.
Ο βασικός μοχλός πίσω από αυτή τη σταθεροποίηση υπήρξε η σημαντική επιβράδυνση στις τιμές των τροφίμων. Ο πληθωρισμός των τροφίμων υποχώρησε στο 4,5% τον Σεπτέμβριο, από 5,1% τον Αύγουστο. Αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι αυξήσεις στα τρόφιμα επηρεάζουν δυσανάλογα τις οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα και διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τη γενικότερη αντίληψη των πολιτών για το κόστος ζωής.
Η μείωση των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης παρέχει μια χειροπιαστή ανακούφιση στα νοικοκυριά, τα οποία αντιμετώπισαν σοβαρές πιέσεις τα τελευταία χρόνια. Η επίπτωση αυτή αντικατοπτρίζεται όχι μόνο στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αλλά και στην ευρύτερη οικονομική ψυχολογία του έθνους.
Οι επιπτώσεις για την κυβέρνηση και τα δημόσια οικονομικά
Για την υπουργό Οικονομικών, Rachel Reeves, η σταθεροποίηση του πληθωρισμού αποτελεί σημαντική ώθηση. Πρώτον, αναμένεται να μειώσει το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους της Βρετανίας, καθώς περίπου το ένα τέταρτο του χρέους συνδέεται άμεσα με τον ρυθμό του πληθωρισμού.
Κάθε μικρή πτώση του δείκτη μεταφράζεται σε εκατομμύρια λίρες εξοικονόμησης για τον κρατικό προϋπολογισμό.
Προτεινόμενο Η υπόθεση της ΕΚΤ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για περιορισμό της έκφρασης του προσωπικού
Δεύτερον, τα ευνοϊκά αυτά στοιχεία είναι πιθανό να ελαφρύνουν την πίεση γύρω από τον επερχόμενο γύρο μισθολογικών διαπραγματεύσεων στον δημόσιο τομέα. Οι υψηλές προσδοκίες για αυξήσεις, λόγω του προηγούμενου υψηλού πληθωρισμού, απειλούσαν να διαταράξουν τους οικονομικούς υπολογισμούς της κυβέρνησης καθώς η Reeves προετοιμάζει τον προϋπολογισμό της για το τέλος του επόμενου μήνα.
Η επιβράδυνση του πληθωρισμού προσφέρει περισσότερο δημοσιονομικό χώρο και ευελιξία.
Αυτοί οι δύο παράγοντες είχαν απειλήσει να περιπλέξουν τους υπολογισμούς της υπουργού ενόψει της κατάρτισης του προϋπολογισμού της, και η σημερινή εξέλιξη της δίνει σημαντικά περιθώρια κινήσεων για την ενίσχυση της δημοσιονομικής σταθερότητας και την ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Η Τράπεζα της Αγγλίας και το σενάριο των επιτοκίων
Η εξέλιξη αυτή ενδέχεται επίσης να αναθερμάνει τις προσδοκίες για μια πιθανή μείωση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας πριν από το τέλος του έτους. Μετά από μια σειρά απογοητευτικά υψηλών αναφορών για τον πληθωρισμό την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι περισσότεροι στην αγορά είχαν πειστεί ότι η κεντρική τράπεζα δεν θα προχωρούσε σε μείωση των επιτοκίων πριν από το επόμενο έτος.
Παρόλο που ο πληθωρισμός στο 3,8% τον Σεπτέμβριο εξακολουθεί να είναι σχεδόν διπλάσιος από τον στόχο του 2% της Τράπεζας της Αγγλίας, η διοίκηση της Τράπεζας αναμένει ότι ο βασικός δείκτης θα μειώνεται σταδιακά από εδώ και στο εξής. Αυτή η πρόβλεψη βασίζεται στο γεγονός ότι η πτώση των ρυθμιζόμενων τιμών ενέργειας του περασμένου έτους πλέον δεν συμπεριλαμβάνεται στους υπολογισμούς, ένα στοιχείο που θα συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Η επανεμφάνιση της προοπτικής για μειώσεις επιτοκίων, ακόμη και αν παραμένει υπό αίρεση, στέλνει ένα θετικό μήνυμα στις αγορές και μπορεί να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα, καθώς το κόστος δανεισμού αναμένεται να μειωθεί.
Παρά τη θετική εικόνα, η Τράπεζα της Αγγλίας παραμένει σε επαγρύπνηση. Η διατήρηση του πληθωρισμού πάνω από τον στόχο της για το 2% σημαίνει ότι η προσοχή και η συγκράτηση στις αποφάσεις παραμένουν απαραίτητες για την επίτευξη μακροπρόθεσμης σταθερότητας στην βρετανική οικονομία.
