- Χιλιάδες διαδηλωτές στο Βελιγράδι ζητούν λογοδοσία για την κατάρρευση σταθμού και επίθεση σε φοιτητές.
- Οι κινητοποιήσεις κλονίζουν την 13ετή κυριαρχία του Προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
- Βασικά αιτήματα είναι η ποινική ευθύνη για τους επιτιθέμενους και η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.
- Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκφράζουν ανησυχία για την αστυνομική βία στις διαδηλώσεις.
Χιλιάδες αντικυβερνητικοί διαδηλωτές, με επικεφαλής φοιτητές, πραγματοποίησαν ειρηνική πορεία στο Βελιγράδι το Σάββατο, απαιτώντας λογοδοσία για τους θανάτους 16 ανθρώπων από την κατάρρευση στέγης σιδηροδρομικού σταθμού και για την επίθεση σε φοιτητική διαδήλωση πριν από ένα χρόνο.
Η κινητοποίηση αυτή κλιμακώνει την πίεση στην κυβέρνηση του Προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, με τους διαδηλωτές να ζητούν και πρόωρες εκλογές.
Αυτή η μαζική κινητοποίηση έρχεται ως συνέχεια μιας ευρύτερης αντικυβερνητικής αναταραχής που έχει κλονίσει την 13ετή κυριαρχία του λαϊκιστή Προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, πυροδοτούμενη από την τραγωδία του Νοέμβριου του 2024 και την επακόλουθη βία κατά των διαδηλωτών.
Οι φοιτητές και οι καθηγητές των πανεπιστημίων έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στο κίνημα, επιδιώκοντας διαφάνεια και δικαιοσύνη σε μια χώρα που είναι υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το παρασκήνιο των διαδηλώσεων και οι αιτίες
Οι διαδηλώσεις, όπως μεταδίδει το Reuters, πυροδοτήθηκαν από δύο βασικά γεγονότα. Το πρώτο ήταν η τραγωδία της 1ης Νοεμβρίου 2024 στην πόλη Νόβι Σαντ, όπου η κατάρρευση της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού οδήγησε στον θάνατο 16 ανθρώπων. Το δεύτερο περιστατικό ήταν μια επίθεση σε φοιτητική διαδήλωση πριν από περίπου ένα χρόνο, όπου υποστηρικτές του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS) συγκρούστηκαν με φοιτητές της Σχολής Δραματικών Τεχνών που είχαν αποκλείσει μια διασταύρωση στο Βελιγράδι.
Οι φοιτητές ζητούν ποινική ευθύνη για όλους τους ταυτοποιημένους επιτιθέμενους και τη διερεύνηση του ποιος ενορχήστρωσε την επίθεση. Τέσσερα άτομα έχουν ήδη καταδικαστεί για επίθεση μετά από συμφωνίες πληρεξουσιότητας, ωστόσο οι διαδηλωτές επιμένουν ότι η λογοδοσία πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αξιωματούχων που φέρονται να συμμετείχαν.
Οι απαιτήσεις των διαδηλωτών και η αντίδραση της κυβέρνησης
Οι διαδηλωτές, πέρα από τη λογοδοσία, απαιτούν και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, με την ελπίδα να ανατρέψουν τον Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και το κόμμα του. Η Βέσνα Πετόβιτς, 50 ετών, διαδηλώτρια από το Βελιγράδι, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «βρίσκονται στην εξουσία για πάρα πολύ καιρό…
Κανείς δεν θα το εγκαταλείψει αυτό». Η μαζική συμμετοχή στις διαδηλώσεις, όπως αυτή του Σαββάτου στο Βελιγράδι, υπογραμμίζει την αυξανόμενη δυσαρέσκεια του κοινού.
Εν μέσω των εξελίξεων, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αναλυτές εκφράζουν ανησυχία για την κλιμάκωση της έντασης και την υποτιθέμενη υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία, τονίζοντας την ανάγκη για διαφάνεια και σεβασμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων.
Οι συγκρούσεις στο Βελιγράδι και αλλού στη Σερβία το τελευταίο διάστημα έχουν οδηγήσει σε καταγγελίες για υπερβολική αστυνομική βία, με τις αρχές να απαντούν ότι οι διαδηλωτές επιτέθηκαν σε γραφεία του κυβερνώντος κόμματος.
Η επόμενη μέρα για τη Σερβία
Η πίεση προς την κυβέρνηση Βούτσιτς εντείνεται, καθώς η Σερβία, ως υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, βρίσκεται υπό το μικροσκόπιο της διεθνούς κοινότητας. Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με την ενεργή συμμετοχή των φοιτητών και την υποστήριξη του ευρύτερου κοινού, δείχνουν ότι η απαίτηση για λογοδοσία και πολιτική αλλαγή παραμένει ισχυρή.
Η έκβαση αυτού του κινήματος θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πολιτική πορεία της χώρας και τη σχέση της με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο άμεσο μέλλον.
