Η υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας, Ρέιτσελ Ριβς, εξετάζει τρόπους να μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας των νοικοκυριών κατά 150 έως 170 λίρες ετησίως, μεταφέροντας ορισμένες επιβαρύνσεις στην γενική φορολογία. Αυτή η κίνηση έρχεται ως μέρος μιας προσπάθειας να εκπληρωθεί μια βασική προεκλογική υπόσχεση των Εργατικών και να προσφέρει θετικά νέα ενόψει ενός δύσκολου προϋπολογισμού.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο όπου οι λογαριασμοί ενέργειας αποτελούν τον μεγαλύτερο παράγοντα ανησυχίας για το κόστος ζωής των Βρετανών ψηφοφόρων, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Η κυβέρνηση των Εργατικών, υπό την πίεση να εκπληρώσει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, αναζητά μια σημαντική νίκη ενόψει ενός προϋπολογισμού που αναμένεται να περιλαμβάνει μια σειρά από μη δημοφιλείς φορολογικές αυξήσεις.
Το σχέδιο για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας
Αξιωματούχοι του Υπουργείου Οικονομικών και της Downing Street εξετάζουν τρόπους για να μειώσουν το κόστος ενέργειας των νοικοκυριών, μετατοπίζοντας ορισμένες επιβαρύνσεις που προστίθενται επί του παρόντος στους λογαριασμούς στην γενική φορολογία. Στόχος των υπουργών είναι η μείωση των ετήσιων λογαριασμών κατά 150 έως 170 λίρες, καλύπτοντας έτσι το ήμισυ της προεκλογικής υπόσχεσης για μείωση 300 λιρών έως το 2030.
Επίσης, εξετάζεται η μείωση του ΦΠΑ στους λογαριασμούς ενέργειας, μια πρόταση που έχει αναφερθεί και στο παρελθόν.
Οι προτεινόμενες επιλογές και οι αριθμοί
Μια σειρά από επιβαρύνσεις προστίθενται στους λογαριασμούς ενέργειας για τη χρηματοδότηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης και του κόστους συντήρησης του ηλεκτρικού συστήματος. Αυτές οι επιβαρύνσεις αποτελούν περίπου το 18% του μέσου λογαριασμού ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο «Μηχανισμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας» (Renewables Obligation), ο οποίος παρέχει εισόδημα σε παλαιότερα έργα καθαρής ενέργειας, θεωρείται ο πρωταρχικός υποψήφιος για μεταφορά στη φορολογία. Η δεξαμενή σκέψης Nesta εκτιμά ότι αυτή η μεταρρύθμιση θα μπορούσε να μειώσει τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας κατά 86 λίρες, ενώ το New Economics Foundation ανεβάζει το ποσό στις 95 λίρες.
Επιπλέον, η κυβέρνηση εξετάζει το «Υποχρέωση Ενεργειακών Εταιρειών» (Energy Company Obligation), το οποίο επιβάλλεται επί του παρόντος στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Αυτό θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τα ήδη διατεθέντα 13,2 δισεκατομμύρια λίρες του Σχεδίου Θερμών Κατοικιών (Warm Homes Plan), το οποίο προβλέπεται να καλύψει μέτρα ενεργειακής απόδοσης, ηλιακούς συλλέκτες και ηλεκτρική θέρμανση για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος.
Προτεινόμενο Ινστιτούτο Tony Blair: Η Βρετανία να αναθεωρήσει τον στόχο καθαρής ενέργειας για το 2030
Η εταιρεία συμβούλων Cornwall Insight εκτιμά ότι η μείωση του ΦΠΑ στους λογαριασμούς ενέργειας από 5% σε 0% θα μπορούσε να μειώσει τους ετήσιους λογαριασμούς κατά επιπλέον 80 λίρες.
Ο αντίκτυπος στην ενεργειακή μετάβαση και οι πολιτικές αντιδράσεις
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ της μείωσης των λογαριασμών και της διατήρησης της νομιμότητας της ενεργειακής μετάβασης. Ο Άνταμ Μπέρμαν, διευθυντής πολιτικής στην Energy UK, τόνισε τον Σεπτέμβριο ότι αν οι υπουργοί δεν βρουν τρόπους να μειώσουν τους λογαριασμούς τώρα, θα αντιμετωπίσουν ένα πολύ δύσκολο ξεκίνημα το επόμενο έτος.
Η εξάρτηση από το φυσικό αέριο, του οποίου η ασταθής τιμή έχει πλήξει τα νοικοκυριά, παραμένει μια μακροπρόθεσμη ανησυχία.
Η κυβέρνηση ελπίζει ότι η άμεση δράση στους λογαριασμούς θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη του κοινού στην ευρύτερη ενεργειακή και κλιματική της ατζέντα, η οποία περιλαμβάνει τον φιλόδοξο στόχο για σχεδόν πλήρη απανθρακοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030 και την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
Ωστόσο, οι βραχυπρόθεσμες ενέργειες που απαιτούνται για την επίτευξη αυτής της στρατηγικής αυξάνουν το κόστος, όπως οι επενδύσεις σε νέες πηγές καθαρής ενέργειας και η αναβάθμιση του δικτύου.
Ο ανεξάρτητος Εθνικός Διαχειριστής Ενεργειακού Συστήματος προβλέπει ότι οι επιβαρύνσεις για την αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας θα φτάσουν τις 93,48 λίρες το επόμενο έτος, μια αύξηση 40 λιρών. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως οι Συντηρητικοί, εκμεταλλεύονται αυτή την αδυναμία, ζητώντας ένα «Σχέδιο Φθηνής Ενέργειας» αντί για ένα καθαρό.
Ο Νάιτζελ Φάρατζ και το κόμμα του Reform UK προτείνουν ακόμη και την ακύρωση ακριβών συμβολαίων με υπεράκτια αιολικά έργα και την εγκατάλειψη του στόχου net zero.
Το μέλλον των ενεργειακών πολιτικών
Η ανάγκη για δημόσια αποδοχή των ενεργειακών μεταρρυθμίσεων είναι κρίσιμη, όπως επισημαίνει ο Σαμ Άλβις, διευθυντής ενέργειας στο IPPR. Χωρίς αυτή την υποστήριξη, οι μακροπρόθεσμες οικονομικές και ενεργειακές μεταρρυθμίσεις δεν έχουν ελπίδα επιτυχίας.
Το Υπουργείο Οικονομικών επιβεβαίωσε ότι η δράση για το κόστος ζωής αποτελεί προτεραιότητα για τη Ριβς, αν και δεν σχολιάζει τις εικασίες για τον προϋπολογισμό. Η έκβαση αυτών των προτάσεων θα καθορίσει όχι μόνο το άμεσο οικονομικό βάρος των νοικοκυριών αλλά και την πορεία της Βρετανίας προς ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
