- Πολωνία κάλεσε Ισραηλινό πρέσβη για ανάρτηση του Yad Vashem.
- Διαφωνία για την ευθύνη στα διακριτικά των Εβραίων στον Β' ΠΠ.
- Βαρσοβία επιμένει στη γερμανική κατοχή και ευθύνη.
- Yad Vashem διευκρίνισε την ανάρτηση, αναγνωρίζοντας τη γερμανική εντολή.
- Το περιστατικό αναδεικνύει την ευαισθησία στην ιστορική ερμηνεία.
Η Πολωνία κάλεσε σήμερα τον πρέσβη του Ισραήλ, Γιάκοβ Λιβνέ, μετά από ανάρτηση του Yad Vashem, του ισραηλινού ιδρύματος μνήμης του Ολοκαυτώματος. Η Βαρσοβία διαμαρτύρεται ότι η ανάρτηση δεν διευκρίνιζε σαφώς ότι οι κατοχικές ναζιστικές γερμανικές δυνάμεις, και όχι οι πολωνικές αρχές, ανάγκασαν τους Εβραίους να φορούν διακριτικά άστρα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως μεταδίδει το Reuters.
Αυτή η διπλωματική ένταση έρχεται σε μια περίοδο όπου οι χώρες της Ευρώπης προσπαθούν να διαχειριστούν την ιστορική μνήμη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές εθνικές αφηγήσεις και τις λεπτές ισορροπίες στις διμερείς σχέσεις. Η Πολωνία, ειδικότερα, έχει επανειλημμένα τονίσει τον ρόλο της ως θύμα της ναζιστικής κατοχής και έχει αγωνιστεί να διασφαλίσει την ακριβή αναπαράσταση της ιστορίας της.
Η διπλωματική διαμάχη και το επίμαχο tweet
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, κάλεσε τον πρέσβη του Ισραήλ, Γιάκοβ Λιβνέ, για να διαμαρτυρηθεί για μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από το Yad Vashem, το ισραηλινό ίδρυμα μνήμης του Ολοκαυτώματος. Η ανάρτηση, η οποία δημοσιεύθηκε την Κυριακή, ανέφερε ότι η Πολωνία ήταν η πρώτη χώρα όπου οι Εβραίοι αναγκάστηκαν να φορέσουν «ένα διακριτικό σήμα για να τους απομονώσουν από τον περιβάλλοντα πληθυσμό».
Ο Σικόρσκι τόνισε ότι η ανάρτηση θα έπρεπε να είχε διευκρινίσει ότι η Πολωνία βρισκόταν υπό «γερμανική κατοχή» εκείνη την εποχή. Η κίνηση αυτή υπογραμμίζει την ευαισθησία της Πολωνίας σε θέματα που αφορούν την ιστορική της αλήθεια και την ευθύνη για τα εγκλήματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η απάντηση του Yad Vashem και οι ιστορικές διασαφηνίσεις
Το Yad Vashem, όπως αναφέρει το Reuters, αναδημοσίευσε το αρχικό tweet, προσθέτοντας τη διευκρίνιση: «Όπως σημειώθηκε από πολλούς χρήστες και διευκρινίζεται ρητά στο συνδεδεμένο άρθρο, έγινε με εντολή των γερμανικών αρχών». Ο Ντάνι Νταγιάν, πρόεδρος του Yad Vashem, δήλωσε επίσης στο X ότι «το Yad Vashem παρουσιάζει τις ιστορικές πραγματικότητες του ναζισμού και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των χωρών υπό γερμανική κατοχή, έλεγχο ή επιρροή.
Η Πολωνία ήταν πράγματι υπό γερμανική κατοχή». Αυτό, όπως υπογράμμισε, «αντανακλάται σαφώς στο υλικό μας. Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία παρερμηνεύει τη δέσμευσή μας στην ακρίβεια».
Αυτό το περιστατικό αναδεικνύει την συνεχιζόμενη ευαισθησία γύρω από την ερμηνεία των γεγονότων του Ολοκαυτώματος και τον ρόλο των διαφόρων κρατών. Ιστορικοί και διπλωμάτες συχνά επισημαίνουν την ανάγκη για απόλυτη ακρίβεια στις διατυπώσεις, ειδικά όταν πρόκειται για τόσο τραυματικές περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας, ώστε να αποφεύγονται παρεξηγήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε εντάσεις μεταξύ κρατών.
Η ιστορική σημασία για την Πολωνία
Η Πολωνία καταλήφθηκε από τη ναζιστική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος διήρκεσε από το 1939 έως το 1945. Η Βαρσοβία καταβάλλει ιδιαίτερες προσπάθειες να υπογραμμίσει ότι η δίωξη των Εβραίων στο έδαφός της, όπως στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, ήταν έργο των ναζιστικών γερμανικών δυνάμεων κατοχής.
Περισσότεροι από τρία εκατομμύρια από τους 3,2 εκατομμύρια Εβραίους της Πολωνίας σκοτώθηκαν από τη ναζιστική Γερμανία, αποτελώντας περίπου τους μισούς Εβραίους που σκοτώθηκαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Αυτή η ιστορική αλήθεια είναι κεντρική στην εθνική ταυτότητα και τη διεθνή διπλωματία της Πολωνίας.
Οι επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις
Η κλήση του πρέσβη του Ισραήλ από την Πολωνία σηματοδοτεί μια περαιτέρω ένταση στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες έχουν ιστορικά υπάρξει περίπλοκες λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων στην ιστορία του Ολοκαυτώματος. Ενώ το Yad Vashem διευκρίνισε την ανάρτησή του, η αρχική διατύπωση προκάλεσε άμεση αντίδραση από τη Βαρσοβία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεχή διάλογο και ιστορική ακρίβεια σε τόσο ευαίσθητα ζητήματα.
Η εξέλιξη αυτή θα παρακολουθείται στενά από τους διπλωματικούς κύκλους, καθώς επηρεάζει την εικόνα και την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των δύο κρατών.