Το ουκρανικό κοινοβούλιο προχώρησε την Τετάρτη στην αποπομπή των υπουργών Ενέργειας και Δικαιοσύνης, μετά από μια εκτεταμένη έρευνα διαφθοράς στον ενεργειακό τομέα που πυροδότησε τη μεγαλύτερη πολιτική κρίση της χώρας εν καιρώ πολέμου. Η υπόθεση αφορά ένα φερόμενο κύκλωμα 100 εκατ. δολαρίων για τον έλεγχο συμβάσεων στην κρατική πυρηνική υπηρεσία, προκαλώντας έντονη δημόσια οργή.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας πολυήμερης πολιτικής αναταραχής στο Κίεβο, η οποία ξεκίνησε με την αποκάλυψη μιας μεγάλης έρευνας για διαφθορά στον ενεργειακό τομέα. Η έρευνα, η οποία επικεντρώνεται σε ένα υποτιθέμενο κύκλωμα 100 εκατομμυρίων δολαρίων για τον έλεγχο των συμβάσεων στην κρατική πυρηνική υπηρεσία, έχει προκαλέσει τεράστια δημόσια οργή σε μια περίοδο που η Ουκρανία αγωνίζεται να αποκρούσει τις ρωσικές δυνάμεις.
Η κλιμάκωση της πολιτικής κρίσης
Η ψηφοφορία του κοινοβουλίου για την αποπομπή των δύο υπουργών αποτελεί την κορύφωση της μεγαλύτερης πολιτικής κρίσης που έχει βιώσει η Ουκρανία εν καιρώ πολέμου. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γκέρμαν Γκαλουστσένκο, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Ενέργειας από το 2021 έως το 2025, και η νυν υπουργός Ενέργειας, Σβιτλάνα Χρίντσουκ, είχαν παραιτηθεί νωρίτερα υπό την πίεση του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Και οι δύο υπουργοί αρνούνται οποιαδήποτε αδικοπραγία στο σκάνδαλο, ωστόσο η πολιτική πίεση ήταν αφόρητη.
Οι κατηγορίες και οι εμπλεκόμενοι
Η έρευνα των αρχών κατά της διαφθοράς, σύμφωνα με το Reuters, αφορά ένα σύστημα υπεξαίρεσης 100 εκατομμυρίων δολαρίων που συνδέεται με συμβάσεις σε κρατικές ενεργειακές εταιρείες. Ο βασικός ύποπτος της υπόθεσης είναι ένας πρώην επιχειρηματικός συνεργάτης του Προέδρου Ζελένσκι, γεγονός που ρίχνει βαριά σκιά στην κυβέρνηση.
Οι αρχές έχουν δηλώσει ότι η έρευνα επεκτείνεται και σε άλλες κρατικές υπηρεσίες, υποδηλώνοντας ένα ευρύτερο δίκτυο διαφθοράς.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι το σκάνδαλο διαφθοράς όχι μόνο υπονομεύει την εμπιστοσύνη του κοινού, αλλά και θέτει σε κίνδυνο τη δυτική στήριξη προς την Ουκρανία. Η διεθνής κοινότητα, και ιδίως η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανάγκη για διαφάνεια και μεταρρυθμίσεις, με το ενεργειακό σκάνδαλο να προκαλεί ανησυχία στην ΕΕ και να οδηγεί σε αιτήματα για άμεσες εξηγήσεις από το Κίεβο.
Επιπτώσεις και αντιδράσεις
Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης έχουν ζητήσει αυστηρότερα μέτρα μετά την αποκάλυψη της έρευνας, η οποία έχει κλονίσει την πολιτική τάξη του Κιέβου. Μεταξύ των αιτημάτων τους περιλαμβάνονται η ολική αναδιάρθρωση της κυβέρνησης και η αποπομπή του ισχυρού αρχηγού του επιτελείου του Ζελένσκι.
Η δημόσια κατακραυγή είναι μεγάλη, καθώς οι πολίτες θεωρούν απαράδεκτο ένα τέτοιο σκάνδαλο εν μέσω πολέμου και οικονομικών δυσχερειών.
Το μέλλον της ουκρανικής κυβέρνησης
Η αποπομπή των δύο υπουργών αποτελεί ένα σημαντικό πλήγμα για την κυβέρνηση του Προέδρου Ζελένσκι και αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω πολιτικές αναταράξεις. Η πίεση για διαφάνεια και λογοδοσία θα ενταθεί, τόσο από το εσωτερικό όσο και από τους διεθνείς εταίρους.
Η ικανότητα της Ουκρανίας να διαχειριστεί αποτελεσματικά αυτά τα ζητήματα θα είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της σταθερότητας και της εμπιστοσύνης, καθώς και για την εξασφάλιση της απαραίτητης διεθνούς βοήθειας.
