- Νεαρό ζευγάρι Ουκρανών συνελήφθη για προδοσία.
- Στρατολογήθηκαν από τη Ρωσία λόγω οικονομικής ανάγκης.
- Εκτελούσαν κατασκοπευτικές αποστολές για το Κρεμλίνο.
- Η SBU ερευνά χιλιάδες υποθέσεις προδοσίας από το 2022.
- Αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης 15 ετών.
Η 19χρονη Ολένα και ο 22χρονος Μπόχνταν, ένα νεαρό ζευγάρι από την Ουκρανία, συνελήφθησαν από την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) και αντιμετωπίζουν κατηγορίες για προδοσία. Το ζευγάρι φέρεται να συνεργάστηκε με τη Ρωσία, εκτελώντας κατασκοπευτικές αποστολές με αντάλλαγμα χρήματα, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας της Μόσχας να αποσταθεροποιήσει τη χώρα εκ των έσω.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας συστηματικής προσπάθειας του Κρεμλίνου να εκμεταλλευτεί την οικονομική δυσπραγία και την απελπισία Ουκρανών πολιτών, μετατρέποντάς τους σε πιόνια ενός ευρύτερου σχεδίου εσωτερικής αποσταθεροποίησης. Εν μέσω του πολέμου που μαίνεται για σχεδόν τέσσερα χρόνια, η Ρωσία έχει εντείνει τις επιχειρήσεις στρατολόγησης, στοχεύοντας κυρίως άτομα που αναζητούν άμεση οικονομική ενίσχυση, παρά ιδεολογικές πεποιθήσεις.
Η στρατολόγηση και οι κατηγορίες
Όπως μεταδίδει το POLITICO, η Ολένα και ο Μπόχνταν, που δεν κατονομάζονται πλήρως, συνελήφθησαν από την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) και κρατούνται ενόψει της δίκης τους για κατηγορίες προδοσίας. Το ζευγάρι, σύμφωνα με την SBU, χρησιμοποιούσε κατασκοπευτικές κάμερες για να παρακολουθεί παραδόσεις δυτικών όπλων και αστυνομικά τμήματα, ενώ ετοίμαζε να αποκαλύψει θέσεις αντιαεροπορικής άμυνας στην περιοχή του Κιέβου και του Τσερνίχιβ στους Ρώσους.
Η στρατολόγησή τους ξεκίνησε μέσω μιας αγγελίας σε κανάλι του Telegram με τίτλο «Jobs in Kyiv», η οποία υποσχόταν «εύκολα χρήματα». Η Ολένα δήλωσε ότι «πραγματικά χρειαζόμασταν μετρητά, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι στην Ουκρανία σήμερα», ενώ ο Μπόχνταν πρόσθεσε ότι ήθελαν να ζήσουν μαζί αλλά ήταν χρεωμένοι και πάλευαν οικονομικά.
Αρχικά, οι εργασίες περιλάμβαναν τη φωτογράφιση ραφιών και τιμών σε σούπερ μάρκετ, αλλά σταδιακά εξελίχθηκαν σε πιο ευαίσθητες αποστολές, όπως η τοποθέτηση καμερών κοντά σε αστυνομικό τμήμα και σε σιδηροδρομικές γραμμές που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά δυτικών όπλων.
Το δίκτυο προδοσίας και τα κίνητρα
Η περίπτωση της Ολένα και του Μπόχνταν δεν είναι μεμονωμένη. Η SBU έχει διερευνήσει περισσότερες από 24.000 υποθέσεις εγκλημάτων κατά της εθνικής ασφάλειας της Ουκρανίας από τον Φεβρουάριο του 2022, εκ των οποίων πάνω από 4.100 αφορούν κρατική προδοσία, με περισσότερες από 2.300 να εκκρεμούν στα δικαστήρια.
Προτεινόμενο Τζουμέρκα: Ακραία βροχόπτωση και γεωλογική δομή προκάλεσαν πλημμύρες και αποκλεισμούς
Η Ρωσία, σύμφωνα με την SBU, κατευθύνει σημαντικούς πόρους για την εσωτερική αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας.
Τα κίνητρα για τους προδότες είναι κυρίως οικονομικά, καθώς «τέσσερα χρόνια μετά από έναν βάναυσο πόλεμο», λίγοι Ρώσοι σύμμαχοι παραμένουν σε ουκρανικά εδάφη. Η Ρωσία αναζητά πράκτορες μεταξύ των φτωχών και απελπισμένων που χρειάζονται μετρητά. Οι αμοιβές κυμαίνονται από 400 έως 3.000 χρίβνια (περίπου 8-62 ευρώ) ανά αποστολή, χωρίς εγγύηση πληρωμής, αφήνοντας τους στρατολογημένους να παλεύουν για την επιβίωσή τους.
Ο αντίκτυπος και οι νομικές προκλήσεις
Νομικοί κύκλοι και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Media Initiative for Human Rights, επισημαίνουν την πολυπλοκότητα των περιπτώσεων, ειδικά για όσους ζουν σε κατεχόμενες περιοχές. Η Χάνα Ρασαμάχινα, επικεφαλής του Τμήματος Πολέμου και Δικαιοσύνης της οργάνωσης, υπογραμμίζει ότι πολλοί κατηγορούμενοι για συνεργασία απλώς προσπαθούν να επιβιώσουν, καθιστώντας δύσκολη τη διάκριση μεταξύ πραγματικής προδοσίας και αναγκαστικής προσαρμογής.
Το Κρατικό Γραφείο Ερευνών της Ουκρανίας έχει καταγράψει 1.500 ποινικές διώξεις για προδοσία εναντίον Ουκρανών αξιωματούχων, δικαστών, στρατιωτικών και στελεχών επιβολής του νόμου από το 2022. Η SBU τονίζει ότι «κάθε γεγονός εσχάτης προδοσίας, συνεργασίας, συνδρομής στο κράτος-επιτιθέμενο και άλλα εγκλήματα διερευνάται διεξοδικά από τις αρχές επιβολής του νόμου».
Ωστόσο, η έλλειψη οικονομικών πόρων για την πρόσληψη επαγγελματία δικηγόρου οδηγεί συχνά τους κατηγορούμενους σε συμφωνίες για μείωση της ποινής, καθώς τα δικαστήρια τείνουν να αποδέχονται τα επιχειρήματα της εισαγγελίας.
Η επόμενη μέρα για τους κατηγορούμενους
Η Ολένα και ο Μπόχνταν έχουν αποδεχθεί ότι πιθανότατα δεν θα συναντηθούν για τουλάχιστον 15 χρόνια, σχεδιάζοντας να ξανασυναντηθούν μετά την έκτιση της ποινής τους. Η πιθανότητα απελευθέρωσης από τη φυλακή με αντάλλαγμα την υπηρεσία στον ουκρανικό στρατό απορρίφθηκε από τον Μπόχνταν, ο οποίος δήλωσε ότι «οι άνθρωποι δεν επιστρέφουν από εκεί» και δεν θέλει να «σπαταλήσει τη ζωή του μάταια».
Η ρωσική επίθεση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, και οι ρωσικών απαιτήσεων για ειρήνη είναι συχνά δυσμενείς για την Ουκρανία.
Τι να προσέξετε: Προστασία από απόπειρες στρατολόγησης
- Να είστε επιφυλακτικοί με προσφορές «εύκολου χρήματος» στο διαδίκτυο, ειδικά σε περιόδους κρίσης.
- Επαληθεύετε πάντα την αξιοπιστία των πηγών και των εργοδοτών πριν αποδεχτείτε οποιαδήποτε εργασία.
- Αποφύγετε εργασίες που απαιτούν συλλογή ευαίσθητων πληροφοριών ή παρακολούθηση υποδομών.
- Αναφέρετε άμεσα στις αρχές οποιαδήποτε ύποπτη επικοινωνία ή προσπάθεια στρατολόγησης.
- Να γνωρίζετε τις νομικές συνέπειες της συνεργασίας με εχθρικές δυνάμεις.
