- Ο Ουκρανός αξιωματούχος Ρουστέμ Ουμέροφ διέψευσε συμφωνία για ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ.
- Το σχέδιο 28 σημείων προβλέπει εδαφικές παραχωρήσεις και περιορισμό του ουκρανικού στρατού.
- Ο Πρόεδρος Ζελένσκι αναγνώρισε το σχέδιο, αλλά όχι την αποδοχή των όρων του.
- Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι εξαιρέθηκαν από τη διαμόρφωση του σχεδίου, εκφράζοντας ανησυχίες.
- Οι εξελίξεις έρχονται εν μέσω ρωσικών κερδών στο μέτωπο και σκανδάλων διαφθοράς στο Κίεβο.
Ο κορυφαίος αξιωματούχος ασφαλείας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ, διέψευσε την Παρασκευή ότι συμφώνησε με το περίγραμμα ενός ειρηνευτικού σχεδίου της κυβέρνησης Τραμπ, παρά τους ισχυρισμούς Αμερικανών αξιωματούχων ότι είχε αποδεχθεί τους περισσότερους όρους του.
Όπως μεταδίδει το Reuters, το σχέδιο, που παρουσιάστηκε στο Κίεβο, απαιτεί την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών και τον περιορισμό του στρατού, όρους που η Ουκρανία έχει απορρίψει ως συνθηκολόγηση.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται εν μέσω μιας κρίσιμης περιόδου για την Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος με τη Ρωσία εισέρχεται στον τέταρτο χειμώνα του, με τις ουκρανικές δυνάμεις να βρίσκονται σε δύσκολη θέση στο μέτωπο και την κυβέρνηση του Κιέβου να αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις διαφθοράς.
Το επίμαχο ειρηνευτικό σχέδιο και οι όροι του
Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν την Πέμπτη ότι ο Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, είχε αποδεχθεί τους περισσότερους όρους ενός ειρηνευτικού σχεδίου της κυβέρνησης Τραμπ, μετά από τροποποιήσεις.
Ωστόσο, ο Ουμέροφ διέψευσε κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς την Παρασκευή μέσω Telegram, δηλώνοντας ότι ο ρόλος του κατά την επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αποκλειστικά τεχνικός, οργανώνοντας συναντήσεις και προετοιμάζοντας τον διάλογο.
Τόνισε ότι δεν παρείχε αξιολογήσεις ή εγκρίσεις οποιωνδήποτε σημείων, καθώς αυτό δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές του.
Το σχέδιο, το οποίο αποτελείται από 28 σημεία και εξετάστηκε από το Reuters, έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στην Ευρώπη. Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος συναντήθηκε με αντιπροσωπεία του αμερικανικού στρατού την Πέμπτη, έχει αναγνωρίσει τη λήψη του σχεδίου, αλλά δεν έχει σχολιάσει άμεσα το περιεχόμενό του.
Ανέφερε ότι οι ομάδες της Ουκρανίας και των ΗΠΑ θα εργαστούν πάνω στα σημεία για τον τερματισμό του πολέμου, εκφράζοντας την ετοιμότητα για «εποικοδομητική, ειλικρινή και άμεση εργασία».
Οι απαιτήσεις της Ρωσίας και οι ουκρανικές «κόκκινες γραμμές»
Το προτεινόμενο σχέδιο ειρήνης περιλαμβάνει όρους που το Κίεβο έχει απορρίψει στο παρελθόν ως ισοδύναμους με συνθηκολόγηση, μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια αντίστασης στην πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή. Μεταξύ άλλων, απαιτεί από την Ουκρανία να αποσυρθεί από εδάφη που εξακολουθεί να ελέγχει στις ανατολικές επαρχίες που η Ρωσία ισχυρίζεται ότι έχει προσαρτήσει, ενώ η Ρωσία θα παραχωρούσε μικρότερες εκτάσεις που έχει καταλάβει σε άλλες περιοχές.
Επιπλέον, η Ουκρανία θα αποκλειόταν μόνιμα από την ένταξη στο ΝΑΤΟ, με τις ένοπλες δυνάμεις της να περιορίζονται σε 600.000 στρατιώτες και τη συμμαχία να δεσμεύεται να μην σταθμεύει ποτέ στρατεύματα εκεί. Το σχέδιο προβλέπει επίσης τη σταδιακή άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, την επανένταξη της Μόσχας στην G8 και τη συγκέντρωση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε ένα επενδυτικό ταμείο, με την Ουάσιγκτον να λαμβάνει μέρος των κερδών.
Παρόλο που το σχέδιο αναφέρει λεπτομερώς πολλές από τις μακροχρόνιες απαιτήσεις της Ρωσίας, αγγίζει και ορισμένους από τους βασικούς στόχους της Ουκρανίας, αν και με πιο ασαφείς όρους, όπως η λήψη «ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας» χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες.
Ευρωπαϊκές αντιδράσεις και η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ
Οι ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες χρηματοδοτούν πλέον μόνες τους την άμυνα της Ουκρανίας μετά την ακύρωση της οικονομικής στήριξης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξαιρέθηκαν από τη σύνταξη του σχεδίου. Μια αμερικανική αντιπροσωπεία στο Κίεβο αναμενόταν να ενημερώσει τις ευρωπαϊκές πρεσβείες για το περιεχόμενό του αργότερα την Παρασκευή.
Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι «για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο, πρέπει να έχει την υποστήριξη της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η απομόνωση των Ευρωπαίων συμμάχων από τη διαδικασία διαμόρφωσης του σχεδίου, καθώς και η πιθανή αποδυνάμωση της ενιαίας στάσης της Δύσης απέναντι στη Ρωσία, σε μια περίοδο όπου η Ουκρανία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ευρωπαϊκή οικονομική στήριξη.
Ο Πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος επέστρεψε στο αξίωμα φέτος με την υπόσχεση να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο, έχει αναπροσανατολίσει την πολιτική των ΗΠΑ, απομακρύνοντας την από τη σταθερή υποστήριξη προς την Ουκρανία προς την αποδοχή ορισμένων δικαιολογιών της Ρωσίας για την εισβολή του 2022.
Η επόμενη μέρα στο πεδίο της μάχης και η πολιτική κατάσταση
Η επιτάχυνση της αμερικανικής διπλωματίας έρχεται σε μια δύσκολη συγκυρία για το Κίεβο, με τα στρατεύματά του να βρίσκονται σε δύσκολη θέση στο πεδίο της μάχης και την κυβέρνηση Ζελένσκι να υπονομεύεται από σκάνδαλο διαφθοράς. Το κοινοβούλιο απέλυσε δύο υπουργούς την Τετάρτη, εντείνοντας την πολιτική αστάθεια.
Ενώ η Ουκρανία απέκρουσε επιτυχώς την αρχική ρωσική επίθεση στο Κίεβο το 2022, ο πόλεμος έχει εξελιχθεί σε μια αδιάκοπη μάχη φθοράς κατά μήκος μιας γραμμής μετώπου 1.200 χιλιομέτρων.
Με τον τέταρτο χειμώνα του πολέμου να πλησιάζει, τα ρωσικά στρατεύματα κατέχουν σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας και προωθούνται, ενώ βομβαρδίζουν τις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές. Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι έχει πάρει τον έλεγχο της πόλης Κουπιάνσκ στη βορειοανατολική Ουκρανία και του μεγαλύτερου μέρους του Ποκρόφσκ στην ανατολή, τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες της εδώ και σχεδόν δύο χρόνια.
Το Κίεβο αρνείται την απώλεια του ελέγχου αυτών των πόλεων, αλλά έχει αναγνωρίσει ότι η Ρωσία πραγματοποιεί αργές προόδους στο μέτωπο.
