Κατασκευαστές αυτοκινήτων σε Ευρώπη και Ασία συνάπτουν συμφωνίες με παραγωγούς ηλεκτρικών οχημάτων για να χρησιμοποιήσουν πιστώσεις εκπομπών ως τρόπο συμμόρφωσης με τους ευρωπαϊκούς κανόνες, προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο επιβολής μεγάλων προστίμων.
Το Reuters μετέδωσε ότι οι συμμαχίες αυτές προέκυψαν μετά από καθυστερήσεις στη μετάβαση προς τα EV και τις νέες ρυθμίσεις συμμόρφωσης της ΕΕ.
Πώς λειτουργεί το σύστημα πιστώσεων
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιβάλλει όρια για τις εκπομπές CO2 ανά κατασκευαστή και προβλέπει οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση υπέρβασης. Μετά από διαπραγματεύσεις, η Επιτροπή επέτρεψε την αξιολόγηση των εκπομπών με μέσο όρο για την περίοδο 2025-2027 αντί μόνο για το 2025, αλλαγή που διευκολύνει τη συμμόρφωση ορισμένων οίκων.
Σε πρακτικό επίπεδο οι κατασκευαστές αγοράζουν ή μοιράζονται πιστώσεις από εταιρείες που παράγουν πλήρως ηλεκτρικά μοντέλα, ώστε να ισορροπήσουν το μέσο όρο εκπομπών και να αποφύγουν χρηματικά πρόστιμα που έχουν εκτιμηθεί έως και στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σχηματισμός pools και βασικά μέλη
Τις τελευταίες εβδομάδες εμφανίστηκαν αρκετές συγκροτημένες ομάδες συνεργασίας όπου οι εταιρείες ανταλλάσσουν πιστοποιητικά ή αγοράζουν μονάδες από παραγωγούς EV. Αυτές οι συμφωνίες περιγράφονται συχνά ως συμμαχίες κατασκευαστών και διαχειρίζονται από «pool managers» που οργανώνουν τη ροή πιστώσεων.
Παραδείγματα τέτοιων σχημάτων περιλαμβάνουν συμπράξεις όπου ιαπωνικοί, κορεατικοί και κινεζικοί όμιλοι συνεργάζονται με νεότερους κατασκευαστές ηλεκτρικών για την απόκτηση πιστώσεων. Στην πράξη, η Changan Mazda εμφανίζεται σε πρόσφατες συμφωνίες ως εταίρος σε μια από αυτές τις ομάδες.
Μια ευρεία κοινοπραξία που συγκροτήθηκε νωρίς μέσα στη χρονιά περιλαμβάνει μεγάλους οίκους όπως Tesla με παραδοσιακούς κατασκευαστές, με στόχο τη συντονισμένη χρήση πιστώσεων. Η δομή τέτοιων pools παραμένει μεταβλητή καθώς τα συμβόλαια λήγουν στο τέλος του έτους αλλά αναμένεται να ανανεωθούν.
Το μέγεθος της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων
Η διείσδυση των EV στην Ευρώπη αυξήθηκε σημαντικά, αλλά παραμένει κάτω από τις προβλέψεις με βάση ιστορικά σχέδια μετάβασης. Σύμφωνα με στοιχεία της AlixPartners, τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσώπευσαν περίπου 12% των πωλήσεων ελαφριών οχημάτων πέρυσι, με προσδοκίες για αύξηση στο 15% φέτος.
Οι εκτιμήσεις αναφέρουν περαιτέρω αύξηση του μεριδίου σε περίπου 24% έως το 2027 και περίπου 40% στο τέλος της δεκαετίας, γεγονός που αλλάζει τη δυναμική σε αγορά ηλεκτρικών και επηρεάζει τις στρατηγικές συμμόρφωσης των μεγάλων οίκων.
Η μεταβατική περίοδος δίνει περιθώριο σε εταιρείες με παραδοσιακές γραμμές παραγωγής να σχεδιάσουν στρατηγικές, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί πρόσθετη ζήτηση για πιστώσεις από τους νέους κατασκευαστές EV.
Επιπτώσεις για τους κατασκευαστές και την αγορά
Η χρήση πιστώσεων λειτουργεί ως βραχυπρόθεσμη λύση για εταιρείες που δυσκολεύονται να μειώσουν γρήγορα τις εκπομπές. Ωστόσο, η εξάρτηση από τέτοιες συμφωνίες εγείρει ζητήματα ανταγωνισμού και οικονομικής ευρωστίας στις ισορροπίες της αγοράς.
Για ορισμένους κατασκευαστές, η δυνατότητα ανταλλαγής πιστώσεων σημαίνει περιορισμό του άμεσου κόστους από τα πρόστιμα ΕΕ, ενώ για τους παραγωγούς EV ανοίγονται επιπλέον έσοδα από την πώληση των πιστώσεων αυτών. Η τελική επίδραση στην τιμή των αυτοκινήτων και στο επενδυτικό πλάνο των εταιρειών θα αποτυπωθεί τους επόμενους μήνες.
Καθώς τα υπάρχοντα pool λήγουν στο τέλος του έτους, αναμένονται αναδιαρθρώσεις και πιθανές επεκτάσεις σε νέα σχήματα συνεργασίας. Η διαμόρφωση των τελικών ρυθμίσεων θα καθορίσει κατά πόσο η αγορά θα μεταβεί ομαλά σε μεγαλύτερο μερίδιο ηλεκτρικών οχημάτων, χωρίς να παραβλέπεται η ανάγκη για διαφανείς διαδικασίες και συνεπή εφαρμογή των κανόνων.