Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ υπέγραψε σειρά συμφωνιών με τέσσερις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, στο περιθώριο της συνόδου της ASEAN στην Κουάλα Λουμπούρ, σε μία κίνηση που αναδιαμορφώνει βραχυπρόθεσμα εμπορικές ροές και προτεραιότητες στην προμήθεια πρώτων υλών.
Οι συμφωνίες περιλαμβάνουν διμερείς και πλαισιωμένες δεσμεύσεις για να αντιμετωπιστούν εμπορικά ελλείμματα, να χαλαρώσουν ορισμένα εμπόδια και να ενισχυθεί η συνεργασία σε κρίσιμους τομείς.
Κύριοι όροι και δασμοί
Μεταξύ των σημαντικών αποφάσεων, οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν ένα επίπεδο δασμού της τάξης του 19% για ορισμένες εξαγωγές από Καμπότζη, Μαλαισία και Ταϊλάνδη, ενώ για συγκεκριμένα προϊόντα το ποσοστό θα μειωθεί σταδιακά έως το μηδέν. Στο ίδιο πλαίσιο, η διμερή συμφωνία εμπορίου με τη Μαλαισία και την Καμπότζη είναι ανταποδοτική, και η συμφωνία με την Ταϊλάνδη λειτουργεί περισσότερο ως πλαίσιο για την εξάλειψη εμποδίων.
Για το Βιετνάμ, που επιβαρύνεται με 20% δασμό εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, η συμφωνία δεν περιλάμβανε άμεση κατάργηση του ποσοστού αλλά συνοδεύτηκε από δημόσιες δεσμεύσεις για αύξηση των εισαγωγών αμερικανικών προϊόντων ώστε να μειωθεί το εμπορικό πλεόνασμα του Βιετνάμ.
Τα μέτρα αυτά στοχεύουν στη σταθεροποίηση των εμπορικών ισορροπιών χωρίς ριζικές αλλαγές στην ατζέντα τιμολόγησης σήμερα.
Στρατηγική για κρίσιμα μέταλλα και σπάνιες γαίες
Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα σημεία αφορά τη συνεργασία γύρω από τα κρίσιμα μετάλλα και σπάνιες γαίες. Οι ΗΠΑ προώθησαν συμφωνίες με τη Μαλαισία και την Ταϊλάνδη για την ενίσχυση εναλλακτικών αλυσίδων προμήθειας, σε απάντηση στις όλο και πιο αυστηρές εξαγωγικές ρυθμίσεις της Κίνας στον τομέα.
Στη δημόσια ανακοίνωση αναφέρεται ότι η Μαλαισία συμφώνησε να μην επιβάλει απαγορεύσεις ή ποσοστώσεις στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ για κρίσιμες πρώτες ύλες, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν αυτό καλύπτει ακατέργαστες ή επεξεργασμένες μορφές των υλικών.
Παράλληλα, η Μαλαισία διατηρεί απαγόρευση στην εξαγωγή ακατέργαστων σπάνιων γαιών με στόχο την ανάπτυξη εγχώριων μονάδων επεξεργασίας.
Το ενδιαφέρον της Μαλαισίας στην αξιοποίηση των αποθεμάτων της —εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 16.1 εκατ. τόνους σε αποθέματα— την καθιστά κρίσιμο παίκτη στην προσπάθεια διαφοροποίησης των προμηθειών, ενώ η συνεργασία με τις ΗΠΑ στοχεύει στη δημιουργία πιο αξιόπιστων και διαφανών δικτύων εφοδιασμού.
Εμπορικές δεσμεύσεις, πρότυπα και επενδύσεις
Τα πακέτα που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνουν επίσης δεσμεύσεις σε ψηφιακό εμπόριο, υπηρεσίες, προστασία εργασιακών δικαιωμάτων και περιβαλλοντικά πρότυπα, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών. Οι χώρες συμφώνησαν να παρέχουν προνομιακή πρόσβαση σε επιλεγμένα αμερικανικά προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύτηκαν σε βελτιώσεις σε μη δασμολογικά εμπόδια.
Ειδικότερα, Ταϊλάνδη, Μαλαισία και Βιετνάμ αποδέχτηκαν την αναγνώριση προτύπων ασφαλείας και εκπομπών για οχήματα σύμφωνα με τα αμερικανικά πρότυπα, γεγονός που μπορεί να διευκολύνει την εξαγωγή αυτοκινήτων παραγωγής προς τις ΗΠΑ. Η Μαλαισία συμφώνησε επίσης σε απλοποιήσεις για προϊόντα όπως καλλυντικά και φαρμακευτικά, ενώ εξασφάλισε εξαιρέσεις δασμών για εξοπλισμό αεροναυπηγικής και φαρμακευτικά προϊόντα.
Στο πλαίσιο των εμπορικών συνεργασιών ανακοινώθηκαν και συγκεκριμένες εμπορικές ροές: η Ταϊλάνδη αναμένεται να αυξήσει εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από τις ΗΠΑ περίπου 2.6 δισ. δολάρια ετησίως, προγράμματα προμήθειας αεροσκαφών αξίας περίπου 18.8 δισ. δολαρίων και συμφωνίες για ενεργειακά προϊόντα ύψους περί των 5.4 δισ. ετησίως.
Ασφάλεια, γειτονικές εντάσεις και διακρατικές σχέσεις
Στο περιθώριο των εμπορικών ανακοινώσεων, ο Αμερικανός Πρόεδρος ήταν παρών και στην υπογραφή ενός βελτιωμένου συμφώνου κατάπαυσης πυρός μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης, μετά από προηγούμενες συγκρούσεις στα σύνορα. Η κίνηση αυτή προσθέτει μία διάσταση διπλωματικής σταθεροποίησης στις οικονομικές συμφωνίες που επηρεάζουν την περιοχή.
Παράλληλα, απλοποιήσεις σε κανόνες ιδιοκτησίας για επενδύσεις στον τηλεπικοινωνιακό τομέα της Ταϊλάνδης και επιμέρους εμπορικές ενισχύσεις δείχνουν την πρόθεση να ενθαρρυνθούν άμεσες ξένες επενδύσεις, ειδικά σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας και υποδομών.
Αυτές οι κινήσεις εντάσσονται στην ευρύτερη στρατηγική των ΗΠΑ για εναλλακτικές λύσεις σε κρίσιμες προμήθειες και τεχνολογικές συνεργασίες.
Προοπτικές και λειτουργικά στοιχεία
Οι συμφωνίες δημιουργούν βραχυπρόθεσμες δεσμεύσεις αλλά και δομικές επιλογές για τη διαχείριση προμηθειών και εμπορίου στον επόμενο χρόνο. Η εφαρμογή των μέτρων θα εξαρτηθεί από τεχνικές λεπτομέρειες, επιμερισμό ευθυνών και την πρόοδο στην εναρμόνιση προτύπων, ιδίως σε τομείς όπως ψηφιακό εμπόριο και μεταφορές.
Καθώς οι χώρες προχωρούν στην υλοποίηση των συμφωνιών, οι αλλαγές στους δασμούς, η αποσαφήνιση των όρων για τις εξαγωγές κρίσιμων υλικών και οι επενδύσεις σε υποδομές θα καθορίσουν τον ρυθμό και την έκταση του οικονομικού αντικτύπου στην περιοχή.
κρίσιμα μετάλλα παραμένουν στο επίκεντρο των πρωτοβουλιών, καθώς οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις αναζητούν πιο αξιόπιστους προμηθευτές για τις τεχνολογίες του μέλλοντος.
