Οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Μέτε Φρεντέρικσεν υπέστησαν ιστορικές απώλειες στις πανεθνικές τοπικές εκλογές, χάνοντας την Κοπεγχάγη για πρώτη φορά μετά από 122 χρόνια, ένα αποτέλεσμα που φέρνει μια αριστερή πλειοψηφία στην πρωτεύουσα. Η εκλογική αυτή συντριβή, με την υποστήριξη του κόμματος να μειώνεται σε 87 από τους 98 δήμους, αποδίδεται κυρίως στο υψηλό κόστος στέγασης και τη δεξιά στροφή της κυβέρνησης σε θέματα μετανάστευσης.
Αυτή η ιστορική εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας αυξανόμενης δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, για τις πολιτικές της κυβέρνησης, με το κόστος στέγασης να αναδεικνύεται σε κυρίαρχο ζήτημα της προεκλογικής εκστρατείας.
Το ιστορικό πλήγμα και οι αιτίες της ήττας
Για πρώτη φορά εδώ και 122 χρόνια, οι Σοσιαλδημοκράτες της Δανίας δεν θα κυβερνήσουν την Κοπεγχάγη, η οποία πλέον θα έχει έναν αριστερό δήμαρχο. Η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν παραδέχτηκε ότι το κόμμα της υπέστη βαρύ πλήγμα στις πανεθνικές τοπικές εκλογές της Τρίτης, χάνοντας βασικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Κοπεγχάγης, για πρώτη φορά από το 1903.
Η ίδια δήλωσε ότι ανέλαβε την «ευθύνη» για το εκλογικό φιάσκο και ότι θα «εξετάσει προσεκτικά τι κρύβεται πίσω από αυτό». Το υψηλό κόστος στέγασης κυριάρχησε στην εκστρατεία στους μεγαλύτερους δήμους της Δανίας, με τους ψηφοφόρους να εκφράζουν την αγανάκτησή τους για την απάντηση της εθνικής κυβέρνησης.
Στην Κοπεγχάγη, όπου οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί κατά 20% τον τελευταίο χρόνο, μόλις το 12,7% των ψηφοφόρων στήριξε το κόμμα της πρωθυπουργού.
Αριθμοί και γεωγραφία της εκλογικής ανατροπής
Παρόλο που οι Σοσιαλδημοκράτες παραμένουν η δημοφιλέστερη πολιτική δύναμη στη Δανία, εξασφαλίζοντας περίπου το 23% του συνόλου των ψήφων, η υποστήριξη προς το κόμμα μειώθηκε σε 87 από τους 98 δήμους της χώρας. Η φιλελεύθερη ομάδα Venstre ελέγχει πλέον τον μεγαλύτερο αριθμό δημαρχιών στη Δανία, υπογραμμίζοντας την πολιτική καταστροφή που υπέστη το κόμμα της Φρεντέρικσεν, η εκλογική βάση του οποίου υποτίθεται ότι αποτελείται από αστούς ψηφοφόρους.
Πέρα από την πρωτεύουσα, οι Σοσιαλδημοκράτες γνώρισαν δραματικές ανατροπές σε παραδοσιακά προπύργια όπως το Φρέντερικσχαβν, όπου η υποστήριξη για το κόμμα μειώθηκε στο μισό. Οι ακροδεξιοί Δανοί Δημοκράτες είχαν καλές επιδόσεις σε αγροτικούς δήμους της Γιουτλάνδης και κέρδισαν περισσότερες έδρες από τον αριθμό των υποψηφίων που είχαν σε περιοχές όπως το Λόλαντ.
Οι επιπτώσεις στην κυβέρνηση και το έργο Lynetteholm
Μετά από 122 χρόνια σοσιαλδημοκρατικής διακυβέρνησης στην Κοπεγχάγη, η υποψήφια του κόμματος, Περνίλε Ρόζενκραντζ-Τέιλ, δεν κλήθηκε καν να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης της πρωτεύουσας. Η Σίσε Μαρί Βέλινγκ, της οποίας οι Σοσιαλιστές σημείωσαν τα μεγαλύτερα κέρδη στις εκλογές, θα είναι η νέα δήμαρχος της Κοπεγχάγης, ηγούμενη μιας «πράσινης και προοδευτικής πλειοψηφίας».
Η Βέλινγκ έχει επιλέξει τη Λίνε Μπάρφοντ, της οποίας η Κόκκινη-Πράσινη Συμμαχία εξασφάλισε 1 στις 5 ψήφους που δόθηκαν στην πρωτεύουσα, ως «τσάρο» περιβάλλοντος της Κοπεγχάγης. Αυτό αποτελεί σημαντική απειλή για το αμφιλεγόμενο έργο του τεχνητού νησιού Lynetteholm, ύψους 2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αποσκοπεί στην προστασία της πόλης από πλημμύρες και στη δημιουργία χώρου για νέα κατοικίες.
Η Μπάρφοντ είναι μακροχρόνια αντίπαλος του σχεδίου και είναι πιθανό να αξιοποιήσει μια νέα έκθεση που δείχνει ότι το έργο διαρρέει κυάνιο στα ύδατα της Κοπεγχάγης.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η απώλεια παραδοσιακών αστικών προπυργίων, όπως η Κοπεγχάγη, υποδηλώνει μια ευρύτερη τάση απομάκρυνσης των ψηφοφόρων από τις κεντρώες πολιτικές των Σοσιαλδημοκρατών, κάτι που παρατηρείται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα με το υψηλό κόστος στέγασης και τη μετανάστευση.
Πολιτικές προκλήσεις ενόψει των γενικών εκλογών
Με τη Δανία να υποχρεούται να διεξαγάγει γενικές εκλογές εντός του επόμενου έτους, οι απώλειες στην Κοπεγχάγη και σε άλλες δανικές πόλεις είναι πιθανό να ασκήσουν πίεση στη Φρεντέρικσεν να αλλάξει πορεία σε ορισμένες από τις βασικές της πολιτικές κατά τους προσεχείς μήνες.
Ενώ η πρωθυπουργός δήλωσε ότι τοπικοί παράγοντες συνέβαλαν στην ήττα, αναγνώρισε ότι υπήρχαν «επίσης τάσεις που υπερβαίνουν τις τοπικές συνθήκες». Πέρα από τις συζητήσεις για κλασικά αστικά ζητήματα όπως οι πολιτικές κινητικότητας και η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου, οι τοπικές εκλογές θεωρήθηκαν ως ένα δημοψήφισμα για τη δεξιά στροφή που έχουν πάρει οι Σοσιαλδημοκράτες σε εθνικό επίπεδο.
Με βάση τα αποτελέσματα, οι ψηφοφόροι στις μεγάλες πόλεις φαίνεται να δυσαρεστούνται από τη σκληρή στάση της Φρεντέρικσεν απέναντι στη μετανάστευση και την προθυμία της να συμμαχήσει με οικονομικά φιλελεύθερα κόμματα.