Στους διαδρόμους των ευρωπαϊκών θεσμών επικρατεί μια αίσθηση αναβρασμού, καθώς οι προσδοκίες για τις κορυφαίες θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά την ενδιάμεση αναδιάταξη του 2027 συγκρούονται με προηγούμενες συμφωνίες. Ενώ μια συμφωνία του 2024 προέβλεπε κατανομή της προεδρίας του Κοινοβουλίου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και των Σοσιαλιστών, οι τελευταίοι εκφράζουν πλέον έντονες αμφιβολίες για την τήρησή της.
Παράλληλα, οι ζυμώσεις εντείνονται και για την ηγεσία της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, με το μέλλον της Iratxe García να βρίσκεται στο επίκεντρο.
Η Αμφισβητούμενη Συμφωνία για την Προεδρία του Κοινοβουλίου
Η πολιτική σκακιέρα στις Βρυξέλλες θυμίζει έντονα ένα περίπλοκο παιχνίδι στρατηγικής, όπου οι γραπτές συμφωνίες κινδυνεύουν να υποχωρήσουν μπροστά στις δυναμικές των συσχετισμών εξουσίας. Μετά τις ευρωεκλογές του 2024, είχε συναφθεί μια συμφωνία κατανομής της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: το ΕΛΚ θα κατείχε τη θέση για το πρώτο μισό της θητείας και οι Σοσιαλιστές για το δεύτερο.
Ωστόσο, η κυριαρχία του ΕΛΚ, ως η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη σε Επιτροπή, Συμβούλιο και Κοινοβούλιο, γεννά πλέον σοβαρές αμφιβολίες στους Σοσιαλιστές για την πρόθεσή του να εκχωρήσει τη θέση.
Μάλιστα, πηγές εντός του Κοινοβουλίου εκτιμούν ότι το ΕΛΚ ενδέχεται να επιδιώξει την επανεκλογή της σημερινής Προέδρου, Roberta Metsola, για μια τρίτη θητεία. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν πρωτοφανής στην ιστορία του θεσμού και θεωρείται πιθανή, ειδικά μετά την άρνησή της να επιστρέψει στην πολιτική της Μάλτας ως επικεφαλής του Εθνικιστικού Κόμματος της χώρας της.
Η δημόσια απάντηση των Σοσιαλιστών δεν άργησε να έρθει. Ο Πρόεδρος του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (PES), Stefan Löfven, δήλωσε κατηγορηματικά ότι η πολιτική του οικογένεια δεν θα στηρίξει μια τρίτη θητεία της Metsola.
«Εάν συμφωνήσουμε, περιμένουμε να τηρηθεί η συμφωνία», τόνισε ο Löfven στους δημοσιογράφους, υπογραμμίζοντας ότι, για να διατηρηθεί ένα αξιοπρεπές εργασιακό κλίμα στις Βρυξέλλες, οι συμφωνίες πρέπει να γίνονται σεβαστές. Η στάση αυτή προαναγγέλλει μια σκληρή διαπραγμάτευση και ανεβάζει τους τόνους ενόψει της αναδιάταξης των κορυφαίων θέσεων.
Ο Ρόλος του Αντόνιο Κόστα και οι Στρατηγικές Πιέσεις
Η πολυπλοκότητα της κατάστασης αυξάνεται περαιτέρω λόγω της παρουσίας του Πορτογάλου Αντόνιο Κόστα, του πρώην πρωθυπουργού της Πορτογαλίας, ο οποίος κατέχει την κορυφαία θέση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι Σοσιαλιστές υποστηρίζουν ότι η συμφωνία του 2024 περιλάμβανε και μια δεύτερη θητεία για τον Κόστα, ένα σημείο που αμφισβητούν στελέχη του ΕΛΚ.
Αυτή η διαφωνία ανοίγει το δρόμο για ένα παιχνίδι μόχλευσης. Είναι πιθανό το ΕΛΚ να χρησιμοποιήσει την επανεκλογή του Κόστα ως διαπραγματευτικό χαρτί για να διατηρήσει τον έλεγχο της προεδρίας του Κοινοβουλίου. Η λογική πίσω από αυτή τη στρατηγική είναι σαφής: θεωρείται απίθανο το ΕΛΚ να επιτρέψει στους Σοσιαλδημοκράτες – μια δύναμη που έχει χάσει πολιτικό βάρος σε διάφορες χώρες τα τελευταία χρόνια – να ηγηθούν σε δύο από τους τρεις βασικούς θεσμούς χάραξης πολιτικής της ΕΕ, όταν αυτοί κατέχουν ήδη την προεδρία του Συμβουλίου.
Η κατοχή δύο εκ των τριών κορυφαίων θεσμικών ρόλων από την ίδια πολιτική οικογένεια θα ανέτρεπε τις ισορροπίες εξουσίας και θα περιόριζε σημαντικά την επιρροή του ΕΛΚ. Συνεπώς, η «υπόθεση Κόστα» αποτελεί ένα κρίσιμο σημείο στην επερχόμενη μάχη για τις ηγετικές θέσεις, προσθέτοντας μια ακόμα διάσταση στην ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα.
Προτεινόμενο Κάντε εξέταση αiματος αν σας σuμβαίνει αuτό τη νύχτα στο κρεβάτι:
Η Επόμενη Μέρα για την Ηγεσία των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών
Ενώ η μάχη για την προεδρία του Κοινοβουλίου μαίνεται, οι Σοσιαλιστές βουλευτές φαίνεται να θεωρούν δεδομένη τη συνέχεια στην ηγεσία της δικής τους κοινοβουλευτικής ομάδας. Η Iratxe García, η σημερινή επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), αναμένεται να παραμείνει στη θέση της κατά την αναδιάταξη του 2027.
Αυτή η προσδοκία εδράζεται σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για συνέπεια στην ηγεσία, ειδικά αν η Roberta Metsola παραμείνει Πρόεδρος του Κοινοβουλίου.
«Δεν βλέπω να αμφισβητείται η Iratxe», δήλωσε ένας βουλευτής, τονίζοντας ότι η Garcia θα μπορούσε να απομακρυνθεί μόνο εάν οι Ιταλοί στραφούν εναντίον της, κάτι που θεωρείται απίθανο δεδομένης της παραδοσιακά ισχυρής συμμαχίας μεταξύ Ιταλίας και Ισπανίας.
Οι δύο χώρες διαθέτουν μαζί 41 από τις 136 έδρες της κοινοβουλευτικής ομάδας των S&D, καθιστώντας το μπλοκ τους ιδιαίτερα ισχυρό.
Στο πλαίσιο αυτών των ζυμώσεων, ο Ισπανός πρωθυπουργός Pedro Sánchez και η Iratxe García συναντήθηκαν με την επικεφαλής του Ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος, Elly Schlein. Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους αν θα στηρίξει την García, η Schlein απάντησε με χιούμορ, γεγονός που υποδηλώνει την ευαισθησία του θέματος.
Η ιταλική αντιπροσωπεία, αν και η μεγαλύτερη εντός των S&D, εμφανίζεται εσωτερικά διαιρεμένη και χωρίς ξεκάθαρο υποψήφιο για την ηγεσία. Ως εκ τούτου, αναμένεται να διατηρήσει τη Γενική Γραμματέα της ομάδας, Fabrizia Panzetti, για άλλη μια θητεία, στο πλαίσιο μιας εσωτερικής συμφωνίας κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ των εθνικών κομμάτων.
Αυτή η προσέγγιση στοχεύει στην αποφυγή ενός ανοιχτού διαλόγου και τη διατήρηση του status quo.
Οι Προκλήσεις και οι Αβέβαιες Υποστηρίξεις
Ενώ η επικράτηση της García θεωρείται από πολλούς ως δεδομένη, υπό την προϋπόθεση ότι ο Sánchez παραμένει στην εξουσία, ορισμένοι ηγέτες διατηρούν μια επιφυλακτική στάση. Η Magdalena Andersson, ηγέτιδα των Σουηδών Σοσιαλδημοκρατών, αναγνώρισε τη «καλή δουλειά» της García, αλλά δήλωσε ότι η υποστήριξη της σουηδικής αντιπροσωπείας «δεν έχει ακόμη αποφασιστεί».
Αυτή η αμφίρροπη θέση αναδεικνύει την ανάγκη για ευρύτερη συναίνεση και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η García για να εξασφαλίσει απόλυτη υποστήριξη.
Η αβεβαιότητα αυτή αντανακλά την ευρύτερη πολιτική κατάσταση των Σοσιαλδημοκρατών στην Ευρώπη, οι οποίοι έχουν δει το πολιτικό τους βάρος να μειώνεται σε πολλές χώρες τα τελευταία χρόνια. Η ενδιάμεση αναδιάταξη του 2027 θα αποτελέσει μια κρίσιμη στιγμή όχι μόνο για την κατανομή των κορυφαίων θέσεων, αλλά και για την επανατοποθέτηση των πολιτικών δυνάμεων εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι επόμενοι μήνες αναμένεται να χαρακτηριστούν από έντονες διαβουλεύσεις και παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις, καθώς το μέλλον της ευρωπαϊκής ηγεσίας διαμορφώνεται εκ νέου.
