Στις 5 Νοεμβρίου, Τομίο Οκαμούρα αναδείχθηκε σε πρόεδρο της κάτω Βουλής μετά από μυστική ψηφοφορία, πρώτη τοποθέτηση συμμαχίας που συγκροτήθηκε γύρω από τον Αντρέι Μπάμπις, σύμφωνα με το Reuters. Η εκλογή του ανοίγει τον δρόμο για την επίσημη παραίτηση της απερχόμενης κυβέρνησης, η οποία θα παραμείνει υπηρεσιακά μέχρι τον σχηματισμό νέας διοίκησης.
Πορεία της ψηφοφορίας
Η συνεδρίαση για την εκλογή του προέδρου της Βουλής περιελάμβανε μακρά συζήτηση, κατά την οποία ο Οκαμούρα τόνισε ότι επιδιώκει να υπηρετήσει τη Βουλή με ανεξαρτησία, παρότι δεν είναι υποψήφιος για όλους. Η ψηφοφορία καταγράφηκε ως κρίσιμο βήμα για την επόμενη φάση της πολιτικής διαδικασίας στην Τσεχία.
Η εν λόγω θέση αποτελεί την πρώτη σημαντική θεσμική τοποθέτηση μετά τη νίκη του κόμματος ANO στις εκλογές πριν από έναν μήνα, με την υποστήριξη ομάδων της δεξιάς πτέρυγας, κόμμα ANO και άλλοι εταίροι να έχουν εδραιώσει την πλειοψηφία που απαιτείται.
Στόχοι της νέας συμμαχίας
Ο Αντρέι Μπάμπις έχει αναλάβει την προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης με στόχο να ολοκληρώσει τη διαδικασία μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, προσβλέποντας σε συνεργασία με το κόμμα SPD και το Κόμμα Motorists. Η ομάδα των τριών εταίρων συμφώνησε σε κοινό πρόγραμμα που αναμένεται να διαφοροποιηθεί από την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης όσον αφορά τις δημοσιονομικές δαπάνες και τη στάση απέναντι στην ΕΕ.
Στο κυβερνητικό πλαίσιο περιλαμβάνονται επίσης θέσεις για μείωση της υποστήριξης προς την Ουκρανία και αυστηρότερη προσέγγιση σε θέματα μετανάστευσης και κλιματικής πολιτικής, ενώ το πρόγραμμα αποκλείει την προκήρυξη δημοψηφισμάτων για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, που είχε προηγουμένως προτείνει το SPD.
Αντιδράσεις και νομικές διαδικασίες
Μέρος της αντιπολίτευσης εξέφρασε έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι ο Οκαμούρα βρίσκεται στην ηγεσία ενός κόμματος με ρητορική κατά της ΕΕ, χαρακτηρίζοντας τη θέση του ως ανεπίτρεπη για ένα από τα ανώτατα αξιώματα της πολιτικής ζωής. Η κριτική είχε ως επίκεντρο τις απόψεις του σχετικά με την έξοδο από την ΕΕ και τη συνεργασία του κόμματος με την Alternative for Germany στο Ευρωκοινοβούλιο.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πέτρ Παβέλ, έχει αναθέσει στον Μπάμπις την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, χωρίς όμως να τον διορίσει ακόμη πρωθυπουργό, και ανακοίνωσε ότι θα ελέγξει σχολαστικά τις προτεινόμενες υποψηφιότητες, καλώντας σε διασφάλιση των δεσμεύσεων προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Οι δύο άνδρες προγραμματίζουν συνάντηση την επόμενη εβδομάδα για ενημέρωση σχετικά με την πορεία των συνομιλιών.
Διαδικαστικά επόμενα
Μετά την εκλογή του νέου προέδρου της Βουλής, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πέτρ Φιάλα θα υποβάλει επίσημα την παραίτησή της, όπως προβλέπεται, και θα παραμείνει σε υπηρεσιακή λειτουργία μέχρι την ορκωμοσία της νέας διοίκησης. Η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης αναμένεται να συνεχιστεί εντατικά τις επόμενες εβδομάδες.
Οι πολιτικές αποφάσεις και οι διορισμοί που θα ακολουθήσουν θα αποτελέσουν κρίσιμα σημεία στην πορεία της εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής της χώρας, ιδίως όσον αφορά τη στήριξη στην Ουκρανία και τις δεσμεύσεις προς την ΕΕ, θέματα για τα οποία έχουν ήδη διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις από τους νέους εταίρους στο κυβερνητικό σχήμα.
