Ο Βίκτορ Όρμπαν ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του προωθεί ένα έκτακτο συμπλήρωμα για τις συντάξεις, προσθέτοντας μια επιπλέον καταβολή που περιγράφεται ως «14ος μήνας» πριν από τις εθνικές εκλογές του 2026. Η κίνηση παρουσιάστηκε ενώ τα οικονομικά μεγέθη δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης και η κυβέρνηση έχει ήδη υιοθετήσει πακέτα με επιδοτήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις.
Τι προβλέπει το μέτρο για τις συντάξεις
Το σχέδιο που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός εμπεριέχει την καταβολή ενός επιπλέον ποσού σε εκείνους που ήδη λαμβάνουν έναν επιπλέον μηνιαίο μισθό σύνταξης ετησίως, με στόχο την ενίσχυση του εισοδήματος των συνταξιούχων. 14ος μήνας είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την επιπλέον καταβολή και η κυβέρνηση συζητά το ενδεχόμενο εφαρμογής του σε διαδοχικά στάδια ώστε να περιοριστεί το άμεσο δημοσιονομικό σοκ.
Ο Όρμπαν δήλωσε στο κρατικό ραδιόφωνο ότι το κύριο ζήτημα είναι ο αριθμός των βημάτων με τα οποία θα εισαχθεί το μέτρο, χωρίς όμως να δοθεί ακριβές χρονοδιάγραμμα για την πλήρη εφαρμογή. Η ανακοίνωση έχει προφανή στόχευση κοινωνικής στήριξης αλλά επίσης επιβαρύνει το δημόσιο ταμείο, ένα στοιχείο που αναλύουν οικονομικοί παρατηρητές.
Οικονομικό πλαίσιο και δημοσιονομικές προεκτάσεις
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η τρίτη τριμηνία τής χρονιάς έκλεισε χωρίς ανάπτυξη, γεγονός που αντανακλά στάσιμη οικονομία και περιορισμένες προοπτικές για άμεση ανάκαμψη. Η κυβέρνηση έχει αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις ανάπτυξης, ενώ ο πληθωρισμός παραμένει σχετικά υψηλός και εμποδίζει τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του οικονομολόγου Peter Virovacz της ING Bank, η εισαγωγή της επιπλέον καταβολής θα μπορούσε να κοστίσει περίπου 0,6% του ΑΕΠ, μια εκτίμηση που επισημαίνει το δημοσιονομικό κόστος και τη σημασία της χρηματοδότησης τέτοιων μέτρων.
Ταυτόχρονα, ο οίκος Fitch Ratings έχει προειδοποιήσει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ουγγαρία ενδέχεται να προχωρήσει πιο αργά απ’ ό,τι αναμενόταν, με πρόσθετο ρίσκο από πρόσφατες φορολογικές παρεμβάσεις.
Η κεντρική τράπεζα διατηρεί το βασικό επιτόκιο στο 6,5%, περιορίζοντας τις επιλογές για μείωση κόστους δανεισμού εν όψει του επίμονου πληθωρισμού. Επιδείνωση ρευστότητας ή αυξημένες ανάγκες για δανεισμό θα μπορούσαν να περιπλέξουν την εφαρμογή ενός μόνιμου επιδόματος χωρίς να επηρεαστούν τα μακροοικονομικά μεγέθη.
Προτεινόμενο Το διυλιστήριο της MOL στο Százhalombatta μετά την έκρηξη
Πολιτική δυναμική πριν από τις εκλογές
Η κίνηση για την επιπλέον σύνταξη εντάσσεται σε μια σειρά μέτρων που έχει ήδη ανακοινώσει ο Όρμπαν για να ενισχύσει το προφίλ της κυβέρνησης ενόψει της αναμέτρησης του 2026, όπως μειώσεις φόρων για οικογένειες, αυξήσεις μισθών και ένα μεγάλο πρόγραμμα επιδοτούμενων στεγαστικών δανείων. Πολιτικό άγχος φαίνεται να οδηγεί την ένταση των παρεμβάσεων, καθώς η αντιπολίτευση κερδίζει έδαφος στις δημοσκοπήσεις.
Μια νέα κεντροδεξιά αντιπολιτευτική παράταξη εμφανίζεται να προηγείται σε αρκετές μετρήσεις, γεγονός που καθιστά την κυβέρνηση πιο επιρρεπή σε μέτρα με άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο. Εκλογική στρατηγική και κοινωνική πολιτική αλληλεπιδρούν εδώ με εμφανή τρόπο, καθώς οι οικονομικές αποφάσεις έχουν πλέον και σαφές πολιτικό βάρος.
Κίνδυνοι, κόστη και χρόνος υλοποίησης
Η εισαγωγή της επιπλέον καταβολής εγείρει ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων δαπανών: πόσο θα επηρεαστεί ο προϋπολογισμός και με ποιον τρόπο θα καλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης. Δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν στην ατζέντα, ειδικά αν συνυπολογιστούν και οι πρόσφατες φορολογικές ελαφρύνσεις.
Παρά τις πιέσεις, ο πρωθυπουργός υποστήριξε πως οι πολιτικές πρέπει να εξυπηρετούν τους πολίτες και όχι απλώς να βελτιώνουν δείκτες μεμονωμένα, επιμένει δε ότι η ενίσχυση των εισοδημάτων είναι προτιμητέα από περικοπές δαπανών. Δημόσιος διάλογος για το χρονοδιάγραμμα και τις χρηματοδοτικές πηγές αναμένεται να ενταθεί τις επόμενες εβδομάδες.
Η αναγγελία του μέτρου, όπως μετέδωσε το Reuters, προσθέτει μία ακόμη παράμετρο στις συζητήσεις για τη δημοσιονομική πολιτική και την πολιτική σκηνή της Ουγγαρίας, ενώ η τελική μορφή και ο ρυθμός εφαρμογής θα εξαρτηθούν από τη δημοσιονομική αντοχή και τις πολιτικές αποφάσεις που θα ακολουθήσουν.
