Ο de facto ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, αναμένεται να πιέσει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να παρέμβει προσωπικά για τον τερματισμό του πολέμου στο Σουδάν κατά τη διάρκεια συνομιλιών στην Ουάσινγκτον την Τρίτη. Η κίνηση αυτή έρχεται καθώς ο Σαουδάραβας διάδοχος πιστεύει ότι η άμεση πίεση του Τραμπ είναι απαραίτητη για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις, μετά από περισσότερα από δυόμισι χρόνια αιματηρών συγκρούσεων.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών για αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή, με τον Σαουδάραβα διάδοχο να θεωρεί την προσωπική εμπλοκή του Αμερικανού Προέδρου κρίσιμης σημασίας. Η πεποίθηση αυτή ενισχύεται από την προηγούμενη επιτυχία του Τραμπ στην επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα τον περασμένο μήνα, γεγονός που υποδεικνύει την ικανότητά του να επιδρά σε πολύπλοκες διενέξεις.
Το παρασκήνιο της σαουδαραβικής πρωτοβουλίας
Σύμφωνα με πέντε πηγές που είναι ενήμερες για το θέμα, όπως ανέφερε το Reuters, ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα πιέσει τον Πρόεδρο Τραμπ να παρέμβει προσωπικά για τον τερματισμό του πολέμου στο Σουδάν. Οι πηγές, δύο Άραβες διπλωμάτες και τρεις δυτικοί διπλωμάτες, τόνισαν ότι ο διάδοχος του θρόνου πιστεύει πως η άμεση πίεση του Τραμπ είναι απαραίτητη για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο στις συνομιλίες που στοχεύουν στον τερματισμό του πολέμου, ο οποίος διαρκεί περισσότερα από δυόμισι χρόνια.
Η σύγκρουση ξέσπασε το 2023 λόγω μιας διαμάχης εξουσίας μεταξύ των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), πριν από μια προγραμματισμένη μετάβαση σε πολιτική διακυβέρνηση.
Οι εμπλεκόμενοι και οι κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου
Ο πόλεμος έχει προκαλέσει αιματοχυσία με εθνοτικές διαστάσεις, εκτεταμένες καταστροφές και μαζικές εκτοπίσεις, προσελκύοντας την εμπλοκή ξένων δυνάμεων και απειλώντας τη διάσπαση του Σουδάν. Τόσο οι RSF όσο και ο στρατός έχουν βασιστεί όλο και περισσότερο σε επιθέσεις με drones τους τελευταίους μήνες, οδηγώντας σε πολλούς θανάτους αμάχων.
Η Σαουδική Αραβία, θέτοντας το ζήτημα στον Τραμπ, επιδιώκει να κάνει έκκληση στην άποψη του Αμερικανού προέδρου για τον εαυτό του ως ειρηνοποιό, καθώς ο Τραμπ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι επιδιώκει ένα Νόμπελ Ειρήνης για το έργο του στην αντιμετώπιση παγκόσμιων συγκρούσεων.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η απουσία απτών αποτελεσμάτων από την ομάδα των ΗΠΑ, ΗΑΕ, Σαουδικής Αραβίας και Αιγύπτου, γνωστή ανεπίσημα ως Quad, η οποία σχηματίστηκε για την επίλυση της σύγκρουσης. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι οι κατηγορίες για γενοκτονία εναντίον των RSF, ειδικά μετά την κατάληψη της πόλης αλ-Φασίρ στο Νταρφούρ, υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για διεθνή πίεση και λογοδοσία.
Οι επιπτώσεις στην περιφερειακή ασφάλεια και η ανθρωπιστική κρίση
Για τη Σαουδική Αραβία, η επίλυση της σύγκρουσης συνδέεται άμεσα με την εθνική της ασφάλεια, καθώς εκατοντάδες χιλιόμετρα σουδανικής ακτογραμμής βρίσκονται απέναντι από την ακτή της Ερυθράς Θάλασσας του βασιλείου. Παράλληλα, ο περιφερειακός ανταγωνισμός μεταξύ των πλούσιων σε πετρέλαιο βασιλείων του Κόλπου διαδραματίζει επίσης ρόλο.
Τα ΗΑΕ έχουν κατηγορηθεί ευρέως για την υποστήριξη των RSF, οι οποίες έχουν αντιμετωπίσει κατηγορίες για γενοκτονία λόγω της συμπεριφοράς τους, πιο πρόσφατα κατά την κατάληψη της πόλης αλ-Φασίρ. Τα ΗΑΕ έχουν αρνηθεί την υποστήριξη των RSF, αλλά ορισμένοι ειδικοί του ΟΗΕ και νομοθέτες των ΗΠΑ έχουν βρει την κατηγορία αξιόπιστη, επικαλούμενοι στοιχεία από εκθέσεις οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με την προμήθεια όπλων.
Η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος θεωρούνται πιο κοντά στον σουδανικό στρατό.
Οι προοπτικές για την ειρήνευση και οι διεθνείς πιέσεις
Ερωτηθείς την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τον ρόλο των ΗΑΕ στη σύγκρουση, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, εξέπρασε την απογοήτευσή του για τη διαδικασία της Quad, αν και απέφυγε να καταστήσει κάποια πλευρά υπεύθυνη. «Αυτό πρέπει να σταματήσει…
Δεν πρόκειται να αφήσουμε τη διαδικασία της Quad που έχουμε καθιερώσει να αποτελέσει ασπίδα πίσω από την οποία οι άνθρωποι κρύβονται και λένε, ‘Λοιπόν, εμπλεκόμαστε με την Quad. Προσπαθούμε να το λύσουμε.’ Χρειαζόμαστε απτά αποτελέσματα, και πρέπει να συμβούν πολύ γρήγορα», δήλωσε.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι RSF αποδέχθηκαν μια ανθρωπιστική πρόταση κατάπαυσης του πυρός που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, μετά από διεθνή κατακραυγή για αναφορές ότι είχαν σκοτώσει μεγάλες ομάδες αμάχων καθώς κατέλαβαν την αλ-Φασίρ. Ο στρατός δεν έχει συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει ένα παράθυρο ευκαιρίας για περισσότερες παραδόσεις απελπιστικά αναγκαίας ανθρωπιστικής βοήθειας.