- Ο Πούτιν υπέγραψε διάταγμα για ενίσχυση της ρωσικής ταυτότητας σε προσαρτημένες περιοχές της Ουκρανίας.
- Στόχος είναι το 95% του πληθυσμού να αυτοπροσδιορίζεται ως Ρώσος έως το 2036.
- Η κίνηση έρχεται εν μέσω συνεχιζόμενων ειρηνευτικών προσπαθειών και διαφωνιών για την ουκρανική ταυτότητα.
- Το διάταγμα, που τίθεται σε ισχύ τον Ιανουάριο, αποσκοπεί στην αποκατάσταση της ενότητας των ιστορικών εδαφών.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε ένα διάταγμα, το οποίο δημοσιεύτηκε την Τρίτη, καλώντας τις αρχές να εδραιώσουν τη ρωσική γλώσσα και ταυτότητα στις περιοχές της Ουκρανίας που έχουν προσαρτηθεί στη Ρωσία από την εισβολή του 2022. Το έγγραφο, με τίτλο «Στρατηγική της εθνικής πολιτικής της Ρωσίας για την περίοδο έως το 2036», θέτει ως στόχο το 95% του πληθυσμού της χώρας να αυτοπροσδιορίζεται ως Ρώσος έως το 2036. Αυτή η κίνηση έρχεται εν μέσω των συνεχιζόμενων προσπαθειών για τον τερματισμό της σύγκρουσης και την αμφισβήτηση της ιστορικής ταυτότητας της Ουκρανίας.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς ιστορίας πολιτιστικών και γλωσσικών δεσμών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι οποίοι ωστόσο έχουν υποστεί ριζικές αλλαγές μετά την εισβολή του 2022. Ενώ παραδοσιακά υπήρχε συμπάθεια και ευρεία χρήση της ρωσικής γλώσσας σε τμήματα της Ουκρανίας, οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν σημαντική μείωση της χρήσης της ρωσικής μετά την έναρξη του πολέμου.
Η νέα στρατηγική του Κρεμλίνου για την ταυτότητα
Όπως μεταδίδει το Reuters, το διάταγμα του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, που δημοσιεύτηκε την Τρίτη, καλεί τις αρχές να ενισχύσουν τη ρωσική γλώσσα και ταυτότητα στις περιοχές της Ουκρανίας που έχουν ενσωματωθεί στη Ρωσία. Το έγγραφο, με τίτλο «Στρατηγική της εθνικής πολιτικής της Ρωσίας για την περίοδο έως το 2036», θέτει ως φιλόδοξο στόχο το 95% του πληθυσμού της χώρας να αυτοπροσδιορίζεται ως Ρώσος μέχρι το 2036.
Ο Πούτιν εδώ και καιρό αμφισβητεί την ιστορική ταυτότητα της Ουκρανίας ως διακριτή από τη Ρωσία. Εκτός από τις αντιρρήσεις του για την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς από τη δεκαετία του 1990, έχει κάνει την υπεράσπιση των ρωσόφωνων και την επανένωση με περιοχές που θεωρούνται ιστορικά ρωσικές βασικό πυλώνα της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» της Μόσχας στην Ουκρανία.
Οι επιπτώσεις στην Ουκρανία και οι ειρηνευτικές προσπάθειες
Την ίδια Τρίτη, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι το Κίεβο είναι έτοιμο να προωθήσει ένα σχέδιο που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ για τον τερματισμό της πιο θανατηφόρας σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, η Ουκρανία είναι επιφυλακτική μήπως αναγκαστεί να αποδεχθεί μια συμφωνία σε μεγάλο βαθμό με ρωσικούς όρους, συμπεριλαμβανομένων εδαφικών παραχωρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, ο Πούτιν στηρίζει το αμερικανικό σχέδιο ειρήνης ως «βάση» για την Ουκρανία, το οποίο προβλέπει σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις.
Προτεινόμενο Η φον ντερ Λάιεν επιβεβαιώνει τη στήριξη της ΕΕ στην Ουκρανία καθώς οι κυρώσεις πλήττουν τη Ρωσία
Νομικοί κύκλοι και διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι η επιβολή μιας τέτοιας στρατηγικής σε προσαρτημένες περιοχές εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το διεθνές δίκαιο και την αυτοδιάθεση των λαών, ενώ μπορεί να οξύνει περαιτέρω τις εντάσεις στην περιοχή. Παρά τις μακροχρόνιες σχέσεις, έρευνες δείχνουν ότι η χρήση της ρωσικής γλώσσας έχει υποστεί σημαντική πτώση στην Ουκρανία μετά την εισβολή. Η ουκρανική γλώσσα είναι η μοναδική κρατική γλώσσα στην Ουκρανία από την κατάρρευση της σοβιετικής κυριαρχίας το 1991.
Το ιστορικό πλαίσιο και οι ρωσικές αιτιάσεις
Ο Πούτιν ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, δηλώνοντας ότι στόχος ήταν η «αποστρατιωτικοποίηση και αποναζιστικοποίηση» της χώρας και η απελευθέρωση των ρωσόφωνων στην ανατολή από αυτό που το Κρεμλίνο χαρακτήρισε κατάφωρη διάκριση. Εντός έξι μηνών, οι περιοχές Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια ενσωματώθηκαν στη Ρωσία, αν και η Μόσχα δεν έχει πλήρη στρατιωτικό έλεγχο σε αυτές. Μάλιστα, ένα σχέδιο Τραμπ για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία φέρεται να παραχωρεί το Ντονμπάς στη Ρωσία.
Το Κίεβο, ωστόσο, αρνείται οποιαδήποτε διάκριση σε βάρος των ρωσόφωνων. Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι η νεοναζιστική ιδεολογία έχει διαποτίσει την ουκρανική δημόσια ζωή από την εξέγερση του 2014, η οποία ανάγκασε τον τότε φιλορωσικό πρόεδρο να φύγει από τη χώρα.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Το νέο διάταγμα αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του επόμενου έτους. Σύμφωνα με το κείμενο, η εξασφάλιση του ελέγχου των ανατολικών περιοχών «δημιούργησε συνθήκες για την αποκατάσταση της ενότητας των ιστορικών εδαφών του ρωσικού κράτους». Το έγγραφο υπογραμμίζει την ανάγκη «να υιοθετηθούν πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση της συνολικής ρωσικής πολιτικής ταυτότητας», την εδραίωση της χρήσης της ρωσικής γλώσσας και την αντιμετώπιση «προσπαθειών από εχθρικά ξένα κράτη να αποσταθεροποιήσουν τις διαεθνικές και διαθρησκευτικές σχέσεις και να δημιουργήσουν διάσπαση στην κοινωνία».
