Η εισήγηση του Dean Spielmann προς το Ανώτατο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστηρίζει ότι ο ισπανικός νόμος που παρέχει αμνηστία για πράξεις γύρω από το καταλανικό κίνημα εντάσσεται σε διαδικασία πολιτικής συμφιλίωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η εισήγηση δεν θεωρεί τον νόμο ως αυτοαμνηστία, και η εξέλιξη ενισχύει την κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ.
Τα βασικά σημεία της εισήγησης
Ο δικηγόρος-συμβουλος του Δικαστηρίου εκτιμά ότι ο νόμος υιοθετήθηκε σε πλαίσιο κοινωνικής συμφιλίωσης και δεν αποτελεί αυτοαμνηστία, ενώ περιγράφονται τα νομικά κριτήρια που επιτρέπουν την αξιολόγηση της συμβατότητας με το δίκαιο της ΕΕ. Η εισήγηση αναλύει τα στοιχεία εφαρμογής και παραπέμπει σε νομικά σημεία που πρέπει να αξιολογηθούν περαιτέρω, παραπέμποντας στην εισήγηση.
Στην εισήγηση γίνεται ειδική αναφορά στην πιθανή εφαρμογή της αμνηστίας σε υποθέσεις υπεξαίρεσης, στοιχείο που θα μπορούσε να επηρεάσει τον Κάρλες Πουιτζντεμόν. Ωστόσο, ισπανικές δικαστικές αρχές έχουν επισημάνει ότι η αμνηστία δεν καλύπτει κατηγορίες που αφορούν περίπου 5 εκατ. ευρώ υπεξαίρεσης, και οι σχετικές διαδικασίες συνεχίζονται.
Ο νόμος ψηφίστηκε από την ισπανική Βουλή πέρυσι στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ του Σοσιαλιστικού Κόμματος και καταλανικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα να διασφαλιστεί η διακυβέρνηση το 2023. Με βάση το κείμενο της νομοθεσίας έχουν ήδη παραχωρηθεί πάνω από 300 άτομα χάριτες, ενώ η εφαρμογή του παραμένει υπό έλεγχο και δημόσια συζήτηση, με περισσότερες περιπτώσεις σε αξιολόγηση.
Πολιτικές επιπτώσεις
Η εισήγηση προσδίδει πολιτικό πλεονέκτημα στην κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ, καθώς μια θετική κρίση από τις ευρωπαϊκές δικαστικές αρχές μπορεί να μειώσει την πίεση της αντιπολίτευσης και να ενισχύσει τη νομιμότητα της επιλογής. Την ίδια στιγμή, η πρόσφατη αποχώρηση στήριξης από το κόμμα Junts έχει περιπλέξει το πολιτικό τοπίο, με το κόμμα να επικαλείται την αποχώρηση στήριξης Junts λόγω μη πλήρους εφαρμογής του νόμου.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Ισπανίας, Φελίξ Μπολάνος, εξέφρασε ικανοποίηση για τα συμπεράσματα του δικαστικού συμβούλου και τόνισε ότι αυτά υποστηρίζουν τη συμβατότητα του νόμου με το ενωσιακό πλαίσιο. Οι δηλώσεις του υπουργού έγιναν ενώ παραμένουν εκκρεμότητες για την πλήρη εφαρμογή των νομικών διατάξεων.
Δικαστική εικόνα στην υπόθεση Πουιτζντεμόν
Στη δικαστική πτυχή, ο ισπανός ανακριτής που χειρίζεται την υπόθεση του Κάρλες Πουιτζντεμόν έχει κρίνει ότι η αμνηστία δεν καλύπτει τις κατηγορίες υπεξαίρεσης, απόφαση που ο ίδιος ο κατηγορούμενος αρνείται και έχει προσβάλει με έφεση. Η διαφωνία εστιάζεται στο κατά πόσον οι συγκεκριμένες πράξεις υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του νομοθετήματος, με δικαστικές ενέργειες να παραμένουν σε εξέλιξη.
Ο κ. Πουιτζντεμόν χαιρέτισε την εισήγηση ως ένδειξη νομικής υποστήριξης προς την αμνηστία, κάνοντας λόγο για «στρατηγικές καθυστέρησης» εκ μέρους όσων αντιτίθενται στην πλήρη εφαρμογή του νόμου, ενώ η δημόσια αντιπαράθεση συνεχίζεται με δαπάνες για νομικές διαδικασίες και συνεχή πολιτικό διάλογο.