Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα και ο ηγέτης του, Τζον Σουίνι, στοιχηματίζουν ότι οι εκλογές του Μαΐου μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας, ενώ ταυτόχρονα αξιολογούν την πολιτική αναταραχή στο Ηνωμένο Βασίλειο ως πιθανό καταλύτη για τη στροφή του εκλογικού σώματος.
Η στρατηγική της εντολής
Το κόμμα έχει θεμελιώσει ένα νέο πολιτικό αφήγημα: αν εξασφαλίσει στην επόμενη εκλογική μάχη την απόλυτη πλειοψηφία στη Σκωτσέζικη Βουλή, θα θεωρήσει ότι έχει λαβεί νέα δημοκρατική εντολή για να απαιτήσει δεύτερο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας.
Η βάση αυτής της προσέγγισης στηρίζεται σε ιστορικά προηγούμενα: η πρώτη πρόσκληση για δημοψήφισμα το 2014 δόθηκε μετά την καθαρή νίκη του SNP το 2011, αλλά ο δρόμος σήμερα είναι πιο περίπλοκος και συνταγματικά διφορούμενος.
Αναλυτές του κόμματος δηλώνουν ότι η στρατηγική στοχεύει επίσης στο να κινητοποιήσει την εκλογική βάση, αφού η δημόσια στήριξη για την ανεξαρτησία κινείται περίπου στο μισό προς το μισό, ενώ η ίδια η πλειοψηφία για ένα κόμμα στη Βουλή έχει συμβεί μόνο μια φορά στην ιστορία των σχεδόν 30 ετών του σώματος.
Οι πολιτικές και νομικές δυσκολίες
Παρά τις φιλοδοξίες, υπάρχουν εμπόδια: η κυβέρνηση στο Λονδίνο έχει μέχρι στιγμής απορρίψει αιτήματα για νέο δημοψήφισμα και ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να μεταβάλει τη στάση του απέναντι σε τέτοιο θέμα, δημιουργώντας πολιτικό αδιέξοδο.
Επιπλέον, η νομική κατάσταση περιπλέκεται από δικαστικές αποφάσεις που περιορίζουν την αυτονομία της Σκωτίας σε σχέση με την αρμοδιότητα διεξαγωγής δεσμευτικού δημοψηφίσματος, και ορισμένα στελέχη του SNP αναγνωρίζουν την πιθανότητα να καταφύγουν σε νομικά μέσα αν κερδίσουν την επιδιωκόμενη έδρα.
Μέσα στο κόμμα υπάρχουν και επιφυλάξεις για το εάν μια στρατηγική που απαιτεί απόλυτη πλειοψηφία είναι ρεαλιστική, ενώ ορισμένοι πρώην σύμβουλοι σχολιάζουν ότι το πολιτικό περιβάλλον σήμερα διαφέρει από το 2011 και ότι χρειάζεται προσεκτικός σχεδιασμός για να αποφευχθεί το πολιτικό ρίσκο μιας αποτυχημένης επιδίωξης.
Η ανάδειξη του Νάιτζελ Φάρατζ ως παράγοντας
Στο εσωτερικό του SNP υπάρχει η ελπίδα ότι η άνοδος του ηγέτη του Reform UK, Νάιτζελ Φάρατζ, στο πολιτικό σκηνικό του Ηνωμένου Βασιλείου θα λειτουργήσει ως επιταχυντής για το αίτημα ανεξαρτησίας, καθώς πολλοί Σκωτσέζοι αντιμετωπίζουν με αποστροφή τις συντηρητικές στροφές του Westminster.
Κορυφαία στελέχη του κόμματος εκτιμούν ότι μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία ή με σημαντική επιρροή του Φάρατζ θα ενίσχυε το επιχείρημα ότι η Σκωτία χρειάζεται διαφορετική πορεία, παρά τη διαφορά στην προσωπική δημοφιλία του Φάρατζ μεταξύ Βορρά και Νότου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Προτεινόμενο Το Αβγό που Επιλέγεις Καθορίζει αν Είσαι Ναρκισσιστής
Ωστόσο, η εμπειρία των τελευταίων ετών δείχνει ότι γεγονότα όπως το Brexit ή η ανάδειξη άλλων «εκρηκτικών» προσωπικοτήτων στη βρετανική πολιτική δεν οδήγησαν υποχρεωτικά σε ραγδαία αλλαγή στην κοινοβουλευτική στήριξη της ανεξαρτησίας, γεγονός που κάνει πολλούς να μιλούν για προσεκτική αξιολόγηση πριν από την αναβίωση της εκστρατείας.
Εσωτερικές συζητήσεις και ηγεσία
Η άφιξη στον ηγετικό ρόλο του Τζον Σουίνι έχει αποκαταστήσει στοιχειώδη σταθερότητα στο SNP μετά από περίοδο εσωτερικών κρίσεων, ωστόσο υπάρχουν αμφιβολίες ως προς το εάν διαθέτει την ευρεία πολιτική επιρροή που απαιτείται για να πετύχει μια απόλυτη πλειοψηφία.
Μέλη και πρώην σύμβουλοι παρατηρούν ότι η τακτική δεν απομακρύνεται ουσιαστικά από την πορεία που ακολουθήθηκε την προηγούμενη δεκαετία, αν και ο Σουίνι έχει επιχειρήσει να δώσει νέα έμφαση στην επιδίωξη μιας ξεκάθαρης εντολής για δημοψήφισμα.
Ο ίδιος ο ηγέτης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει μη κοινοβουλευτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων νομικών διαδικασιών, αν οι εκλογές φέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, μια προσέγγιση που χαρακτηρίζεται από ορισμένους ως πολιτικό πείραμα με απρόβλεπτες συνέπειες.
Τι προμηνύουν οι εκλογές του Μαΐου
Οι επερχόμενες κάλπες αναμένεται να καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία του ζητήματος: το SNP θεωρεί ότι μια σαφής νίκη θα του δώσει το πολιτικό βάρος για να ζητήσει δημοψήφισμα, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πιθανή νίκη χωρίς κατ’ ανάγκην απόλυτη πλειοψηφία, γεγονός που δημιουργεί σημαντικό δίλημμα.
Η διάσπαση της υποστήριξης των αντι-αποσχιστικών δυνάμεων, μαζί με τη δυναμική που προκαλεί η κεντρική πολιτική σκηνή στο Westminster, μπορούν να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα με τρόπο μη προβλέψιμο, και γι’ αυτό πολλοί αναλυτές μιλούν για μια κρίσιμη αναμέτρηση που θα κρίνει τις επόμενες κινήσεις του κινήματος.
Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα της ανεξαρτησίας παραμένει στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής της Σκωτίας, με το SNP να επενδύει στο ενδεχόμενο ότι οι μετατοπίσεις στο πολιτικό τοπίο του Ηνωμένου Βασιλείου θα ενισχύσουν το επιχείρημά του για ένα νέο δημοψήφισμα, ενώ παράλληλα οι νομικές και πολιτικές διαδρομές παραμένουν ανοιχτές και αβέβαιες.
