Στην Ουάσινγκτον, ο Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι προτίθεται να επισκεφθεί τις πέντε χώρες της Κεντρικής Ασίας το 2026, μετά από επαφές με υπουργούς Εξωτερικών και εκπροσώπους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ενώ παρουσίασε προτεραιότητες για συνεργασία σε υποδομές και επενδύσεις, σε συνέχεια της επίσκεψη στις χώρες που σχεδιάζεται.
Σκοπός των επαφών
Ο Ρούμπιο υπογράμμισε ότι υπάρχει κοινό συμφέρον στην αξιοποίηση κοιτασμάτων με τρόπο που να επιτρέπει διαφοροποίηση των οικονομιών, ζητώντας συγκεκριμένες συνεργασίες για τεχνογνωσία και κεφάλαια, με έμφαση στην υπεύθυνη διαχείριση των αποθεμάτων και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν σε ρυθμίσεις επενδύσεων και τεχνογνωσίας, συμπεριλαμβανομένων φυσικοί πόροι και πλαίσια συνεργασίας που θα διευκολύνουν την εφαρμογή τους και με αναφορά σε σχεδίων ανάπτυξης.
Στη συνάντηση αναφέρθηκε επίσης ότι οι ηγέτες των κρατών θα βρεθούν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ για συνομιλίες που περιλαμβάνουν ζητήματα όπως οι σπάνιες γαίες και άλλες πρώτες ύλες, με τον σκοπό να εξεταστούν εμπορικές και τεχνολογικές συνεργασίες, καθώς και συμφωνίες για εξόρυξη και επενδύσεις στην Ουάσιγκτον, και για το λόγο αυτό προβλέπονται ειδικές συζητήσεις για ορυκτά κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.
Γεωπολιτικό πλαίσιο
Παρά τις νέες επαφές με τις ΗΠΑ, οι χώρες της περιοχής διατηρούν ισχυρούς σχέσεις με τη Ρωσία σε τομείς όπως ενέργεια και εμπόριο, ενώ παράλληλα η παρουσία κινεζικών εταιρειών έχει ενισχύσει την εμπορική επιρροή Κίνας σε μεγάλα έργα υποδομών.
Αποστολές λειτουργών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισκέφθηκαν πρόσφατα την περιοχή για να προετοιμάσουν κείμενα συμφωνιών, με Christopher Landau και Sergio Gor να έχουν πραγματοποιήσει επαφές στο Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν, ενώ η παρουσία ειδικών απεσταλμένων επισημάνθηκε από αξιωματούχους και έγινε αναφορά στον ρόλο τους στην προετοιμασία ανακοινώσεων και συμφωνιών, ενδεικτικά με την παρουσία Σέργιο Γκορ απεσταλμένου στις συζητήσεις.
Κοινοβουλευτικά μέτρα
Στην εκδήλωση ο Senator James Risch ανακοίνωσε ότι προτίθεται να καταθέσει νομοσχέδιο στη Γερουσία που στοχεύει στην κατάργηση των περιορισμών του Jackson–Vanik, νομοθεσίας της εποχής του Ψυχρού Πολέμου που περιορίζει το εμπόριο με μη αγοραίες οικονομίες, με στόχο να διευκολυνθούν νέες εμπορικές ροές και επενδύσεις, ενώ το θέμα των κανόνες Jackson–Vanik αναφέρθηκε ως σημείο προς αναθεώρηση εντός του κοινοβουλευτικού πλαισίου και με αναφορά σε κανόνες Jackson–Vanik στις συζητήσεις.
Μέρος της συζήτησης αφορούσε επίσης τις ευκαιρίες για αμερικανικές επιχειρήσεις στην περιοχή, με επίκεντρο χρηματοδότηση, τεχνολογία και συνεργασίες σε υποδομές, καθώς ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών τόνισε την ανάγκη για συγκεκριμένα εργαλεία που θα επιτρέψουν κοινές επενδύσεις, ενώ η έννοια των επιχειρηματικές ευκαιρίες επανήλθε ως κεντρική στην αγόρευσή του και ο Christopher Landau επισήμανε πρακτικούς τρόπους συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Χρονοδιάγραμμα επισκέψεων
Ο ίδιος ο Ρούμπιο ανέφερε πως σκοπεύει να πραγματοποιήσει την περιφορά των επισκέψεων μέσα στο επόμενο έτος, με στόχο να περιλάβει όλες τις πέντε πρωτεύουσες σε μία περιοδεία που πιθανώς θα διαρκέσει περίπου μία εβδομάδα, αφήνοντας χώρο για διμερείς συνομιλίες και υπογραφή πρωτοκόλλων συνεργασίας, ενώ υπήρξε ρητή αναφορά στο χρονοδιάγραμμα Ρούμπιο 2026 ως προσανατολιστικό στόχο.
Η Κεντρική Ασία παραμένει σημαντική λόγω των ενεργειακών και ορυκτών της δυνατοτήτων, και οι δηλώσεις για ενίσχυση συνεργασίας με τις ΗΠΑ τονίζουν τη σημασία διαμόρφωσης πλαισίων που θα συνδυάζουν ασφάλεια, επενδύσεις και τεχνολογία, ιδίως για πλούσιες σε πόρους χώρες που επιδιώκουν οικονομική διαφοροποίηση και περιορισμό της οικονομική εξάρτηση από γειτονικές δυνάμεις.
