Η προεδρία του Λιβάνου ανακοίνωσε το Σάββατο ότι η χώρα θα καταθέσει επίσημη προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά του Ισραήλ. Ο λόγος είναι η κατασκευή ενός συγκεκριμένου τείχους στα νότια σύνορα, το οποίο, σύμφωνα με τον Λίβανο και επιβεβαίωση από εκπρόσωπο του ΟΗΕ, εκτείνεται πέρα από την «Μπλε Γραμμή», παραβιάζοντας την κυριαρχία του.
Οι Εξελίξεις στα Σύνορα: Η Αιτία της Προσφυγής
Η προεδρία του Λιβάνου ανακοίνωσε το Σάββατο την πρόθεσή της να καταθέσει επίσημη προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά του Ισραήλ. Η αιτία είναι η συνεχιζόμενη κατασκευή ενός συγκεκριμένου τείχους στα νότια σύνορα, το οποίο, σύμφωνα με τον Λίβανο, εκτείνεται πέρα από την «Μπλε Γραμμή».
Αυτή η γραμμή έχει χαρτογραφηθεί από τον ΟΗΕ και διαχωρίζει τον Λίβανο από το Ισραήλ και τα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, με τις ισραηλινές δυνάμεις να έχουν αποσυρθεί σε αυτήν το 2000.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε την ένταση να κλιμακώνεται στα σύνορα μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ λόγω ζητημάτων εδαφικής κυριαρχίας. Ιστορικά, η Μπλε Γραμμή αποτελεί ένα ευαίσθητο σημείο, καθώς κάθε κατασκευαστική δραστηριότητα ή στρατιωτική κίνηση στην περιοχή ερμηνεύεται ως πιθανή παραβίαση των συμφωνιών και των διεθνών κανόνων.
Η επίσημη χαρτογράφηση από τον ΟΗΕ είχε ως στόχο να δημιουργήσει σαφή όρια μετά την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, αλλά οι ερμηνείες και οι πρακτικές εφαρμογές συχνά οδηγούν σε διπλωματικές διαμάχες.
Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, επιβεβαίωσε την Παρασκευή ότι το τείχος έχει καταστήσει πάνω από 4.000 τετραγωνικά μέτρα (περίπου ένα στρέμμα) λιβανέζικου εδάφους απρόσιτα για τον τοπικό πληθυσμό. Η λιβανέζικη προεδρία απηχώντας τις δηλώσεις του, τόνισε πως η συνεχιζόμενη κατασκευή του Ισραήλ συνιστά «παραβίαση του Ψηφίσματος 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» και «παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Λιβάνου».
Από την πλευρά του, ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού αρνήθηκε την Παρασκευή ότι το τείχος διασχίζει την Μπλε Γραμμή, δηλώνοντας ότι αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου των IDF (Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις) που ξεκίνησε το 2022 και ενισχύθηκε μετά από «διδάγματα από τον πόλεμο».
Τα Δεδομένα και οι Παραβιάσεις
Τα στοιχεία που έχουν έρθει στο φως υπογραμμίζουν την σοβαρότητα της κατάστασης και την ανάγκη για άμεση διερεύνηση. Η επιβεβαίωση από τον ΟΗΕ σχετικά με την επέκταση του τείχους πέρα από την καθορισμένη γραμμή είναι ιδιαίτερα ανησυχητική.
- Ο Στεφάν Ντουζαρίκ, εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, δήλωσε ότι το τείχος έχει καταστήσει περισσότερα από 4.000 τετραγωνικά μέτρα λιβανέζικου εδάφους μη προσβάσιμα για τους κατοίκους.
- Η λιβανέζικη προεδρία υποστηρίζει ότι η κατασκευή αποτελεί σαφή παραβίαση του Ψηφίσματος 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο διέπει την κατάσταση στην περιοχή μετά τον πόλεμο του 2006.
- Η Προσωρινή Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (UNIFIL), η οποία ιδρύθηκε το 1978 και αποτελείται από πάνω από 10.000 στρατιώτες από 50 χώρες, έχει ήδη ζητήσει την απομάκρυνση του τείχους, όπως ανέφερε ο Ντουζαρίκ.
- Οι ισραηλινές δυνάμεις (IDF) δηλώνουν ότι το τείχος είναι μέρος ενός ευρύτερου αμυντικού σχεδίου που ξεκίνησε το 2022 και ενισχύεται ως αποτέλεσμα των πρόσφατων συγκρούσεων.
Αυτές οι πληροφορίες επιβεβαιώνουν τις παραβιάσεις της Μπλε Γραμμής και αναδεικνύουν την πολυπλοκότητα των συνοριακών διαφορών στην περιοχή. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η UNIFIL λειτουργεί μεταξύ του ποταμού Λιτάνι στον βορρά και της Μπλε Γραμμής στον νότο, με αποστολή τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας.
Ο Αντίκτυπος στην Περιοχή και τον Πληθυσμό
Η επέκταση του τείχους έχει άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στον τοπικό πληθυσμό του Λιβάνου, καθώς χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα γης καθίστανται απρόσιτα. Αυτό δεν επηρεάζει μόνο την ελεύθερη μετακίνηση, αλλά και την πρόσβαση σε γεωργικές εκτάσεις ή άλλες πηγές διαβίωσης, εντείνοντας την ήδη τεταμένη κατάσταση.
Η παραβίαση της κυριαρχίας του Λιβάνου, όπως υποστηρίζεται, μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση και να υπονομεύσει τις προσπάθειες για περιφερειακή σταθερότητα.
Στην εμπειρία μας με παρόμοιες καταστάσεις, η κατασκευή τέτοιων υποδομών στα σύνορα, ανεξαρτήτως της αρχικής πρόθεσης, συχνά οδηγεί σε αύξηση της δυσπιστίας και των εντάσεων μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Η αντίδραση του Λιβάνου με την προσφυγή στον ΟΗΕ είναι μια αναμενόμενη διπλωματική κίνηση, αλλά το πραγματικό ζήτημα είναι η ικανότητα των διεθνών οργανισμών να επιβάλουν την τήρηση των συμφωνιών.
Οι κατηγορίες κατά της Χεζμπολάχ από το Ισραήλ για ανασυγκρότηση δυνάμεων στο νότιο Λίβανο, και οι εκκλήσεις για τον αφοπλισμό της, υπογραμμίζουν το περίπλοκο πλαίσιο ασφαλείας που οδηγεί σε τέτοιες ενέργειες.
Το Μέλλον των Σχέσεων και οι Διπλωματικές Κινήσεις
Η προσφυγή του Λιβάνου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σηματοδοτεί μια σοβαρή διπλωματική κλιμάκωση. Η εκτίμησή μας είναι ότι το Συμβούλιο θα εξετάσει τις αποδείξεις που προσκομίστηκαν από τον Λιβάνο και τις αναφορές του ΟΗΕ, πιθανότατα ζητώντας άμεση διακοπή των εργασιών και αποκατάσταση της προηγούμενης κατάστασης.
Ωστόσο, η άρνηση του Ισραήλ να αναγνωρίσει την παραβίαση περιπλέκει την κατάσταση, καθώς η εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ εξαρτάται συχνά από την πολιτική βούληση των κρατών μελών. Η UNIFIL θα συνεχίσει να διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην παρακολούθηση της κατάστασης και την προσπάθεια αποκλιμάκωσης, αλλά η μόνιμη λύση απαιτεί ουσιαστικό διάλογο και σεβασμό των διεθνών συνόρων.
