Ο γιος και σύμβουλος της έκπτωτης πρωθυπουργού του Μπαγκλαντές, Σέιχ Χασίνα, προειδοποίησε ότι οι υποστηρικτές του κόμματός της, του Awami League, θα μπλοκάρουν τις εθνικές εκλογές του Φεβρουαρίου εάν δεν αρθεί η απαγόρευση του κόμματος. Η δήλωση αυτή έρχεται μία ημέρα πριν από την αναμενόμενη δικαστική ετυμηγορία που προβλέπεται να καταδικάσει την 78χρονη Χασίνα ερήμην, με τον γιο της να προβλέπει κλιμάκωση της βίας στη χώρα.
Το Πολιτικό Υπόβαθρο και οι Προειδοποιήσεις για Αναταραχή
Οι δηλώσεις του Σατζίμπ Ουαζέντ, γιου και συμβούλου της έκπτωτης πρωθυπουργού του Μπαγκλαντές Σέιχ Χασίνα, έρχονται μία ημέρα πριν από την αναμενόμενη ετυμηγορία δικαστηρίου της Ντάκα. Η απόφαση αναμένεται να καταδικάσει τη Χασίνα, 78 ετών, ερήμην για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, που σχετίζονται με την καταστολή φοιτητικών διαδηλώσεων το 2024.
Η ίδια αρνείται τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι η υπόθεση είναι πολιτικά υποκινούμενη. Η Χασίνα ζει αυτοεξόριστη στο Νέο Δελχί από τον Αύγουστο του 2024, με τον Ουαζέντ να δηλώνει ότι η Ινδία της παρέχει πλήρη ασφάλεια και την αντιμετωπίζει «σαν αρχηγό κράτους».
Η ιστορία του Μπαγκλαντές έχει σημαδευτεί από περιόδους έντονης πολιτικής αστάθειας και βίας, με την τρέχουσα κατάσταση να αποτελεί συνέχεια ενός μακροχρόνιου μοτίβου. Οι συγκρούσεις μεταξύ των πολιτικών παρατάξεων, συχνά συνοδευόμενες από καταστολή της διαφωνίας, έχουν διαμορφώσει το πολιτικό τοπίο της χώρας από την ανεξαρτησία της το 1971.
Η συγκεκριμένη υπόθεση της Χασίνα, που αφορά τη θανατηφόρα καταστολή των φοιτητικών διαμαρτυριών του 2024, αναδεικνύει την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της τάξης και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ένα κράτος με τεταμένο παρελθόν.
Οι Κρίσιμες Εξελίξεις και η Κλιμάκωση της Έντασης
Ο Ουαζέντ δήλωσε ότι γνωρίζουν ακριβώς ποια θα είναι η ετυμηγορία, προβλέποντας ότι «θα την καταδικάσουν και πιθανότατα θα την καταδικάσουν σε θάνατο». Το κόμμα Awami League, του οποίου η εγγραφή ανεστάλη τον Μάιο από την υπηρεσιακή κυβέρνηση λόγω απειλών για την εθνική ασφάλεια και ερευνών για εγκλήματα πολέμου, δεν θα επιτρέψει τη διεξαγωγή εκλογών χωρίς τη συμμετοχή του.
«Οι διαμαρτυρίες μας θα γίνονται όλο και πιο δυνατές, και θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί», τόνισε ο Ουαζέντ. Η πολιτική βία στη Ντάκα έχει ήδη ενταθεί ενόψει της ετυμηγορίας, με πολλές εκρήξεις βομβών να σημειώνονται την Κυριακή και 32 εκρήξεις να αναφέρονται μόνο στις 12 Νοεμβρίου, μαζί με δεκάδες πυρποληθέντα λεωφορεία.
Οι αρχές έχουν ενισχύσει την ασφάλεια, αναπτύσσοντας περισσότερους από 400 συνοριοφύλακες και περιορίζοντας τις δημόσιες συγκεντρώσεις.
Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών εκτίμησε ότι έως και 1.400 άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες τραυματίστηκαν —οι περισσότεροι από πυρά δυνάμεων ασφαλείας— κατά τη διάρκεια αντικυβερνητικών διαδηλώσεων μεταξύ 15 Ιουλίου και 5 Αυγούστου του περασμένου έτους.
Αυτή ήταν η χειρότερη πολιτική βία στο Μπαγκλαντές από τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1971. Η χώρα, με περισσότερους από 170 εκατομμύρια κατοίκους, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ενδυμάτων παγκοσμίως, τροφοδοτώντας μεγάλες διεθνείς μάρκες.
Η βιομηχανία αυτή επλήγη σοβαρά από τις περσινές διαδηλώσεις, αναδεικνύοντας την άμεση σύνδεση μεταξύ πολιτικής αστάθειας και οικονομικής ευημερίας.
Ο Αντίκτυπος και οι Πιθανές Συνέsequences
Η προειδοποίηση του Ουαζέντ για κλιμάκωση της βίας εάν δεν αρθεί η απαγόρευση των πολιτικών δραστηριοτήτων του Awami League, θέτει σε κίνδυνο την ομαλή διεξαγωγή των εθνικών εκλογών του Φεβρουαρίου. Η χώρα έχει ήδη βιώσει μαζικές διαμαρτυρίες και αποκλεισμούς σε όλη την επικράτεια τις τελευταίες ημέρες, με τον Ουαζέντ να προβλέπει ότι αυτές «μόνο θα μεγαλώσουν».
Η Χασίνα, αν και πιστώνεται με τον μετασχηματισμό της οικονομίας του Μπαγκλαντές, έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις δικαιωμάτων και καταστολή της διαφωνίας. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ένα κλίμα αβεβαιότητας που επηρεάζει όχι μόνο την πολιτική σκηνή αλλά και την καθημερινότητα των πολιτών, καθώς και την οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Από τη δική μας οπτική, η τρέχουσα κατάσταση στο Μπαγκλαντές αντικατοπτρίζει μια βαθιά ριζωμένη πόλωση που συχνά παρατηρείται σε αναδυόμενες δημοκρατίες. Η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων να βρουν κοινό έδαφος και η προσφυγή σε ακραίες τακτικές, όπως η απαγόρευση κομμάτων ή οι απειλές βίας, υπονομεύουν τους θεσμούς και την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία, καθώς η σταθερότητα μιας τόσο πολυπληθούς χώρας έχει ευρύτερες γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις, ειδικά για την παγκόσμια βιομηχανία ένδυσης.
Προοπτικές και Διεθνείς Παρεμβάσεις
Η πρόβλεψη του Ουαζέντ ότι «εκτός κι αν η διεθνής κοινότητα κάνει κάτι, τελικά πιθανότατα θα υπάρξει βία στο Μπαγκλαντές πριν από αυτές τις εκλογές… θα υπάρξουν αντιπαραθέσεις», υπογραμμίζει την κρισιμότητα της κατάστασης. Η Χασίνα, η οποία εξασφάλισε τέταρτη συνεχόμενη θητεία σε εκλογές που μποϊκοταρίστηκαν από την κύρια αντιπολίτευση το 2024, βρίσκεται τώρα σε μια θέση όπου οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί.
Η αποφασιστικότητα της οικογένειας και των υποστηρικτών της να «αντισταθούν με κάθε μέσο» προμηνύει περαιτέρω αναταράξεις. Η εκτίμησή μας είναι ότι η διεθνής πίεση και οι προσπάθειες διαμεσολάβησης είναι απαραίτητες για την αποφυγή μιας ευρείας κλιμάκωσης και την προστασία της δημοκρατικής διαδικασίας στο Μπαγκλαντές.
