- Ο Ερντογάν θα συνομιλήσει με τον Πούτιν τη Δευτέρα για την Ουκρανία.
- Βασικά θέματα η ειρήνη και η επανεκκίνηση της συμφωνίας σιτηρών.
- Η Τουρκία διατηρεί διπλωματικούς δεσμούς με Ρωσία και Ουκρανία.
- Η συμφωνία σιτηρών του 2022 επέτρεψε εξαγωγές 33 εκατ. τόνων.
- Ο Ερντογάν θα ενημερώσει τους δυτικούς ηγέτες για τα αποτελέσματα.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν την προσεχή Δευτέρα, 24 Νοεμβρίου 2025. Στο επίκεντρο της συζήτησης θα βρεθούν οι ειρηνευτικές προσπάθειες στην Ουκρανία και η επανεκκίνηση της συμφωνίας για την ασφαλή διέλευση σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται μετά τη σύνοδο των G20 στη Νότια Αφρική, όπου ο Ερντογάν είχε συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες.
Η ανακοίνωση της επικείμενης τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ των δύο ηγετών σηματοδοτεί την συνεχιζόμενη προσπάθεια της Τουρκίας να διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή στον πόλεμο της Ουκρανίας. Όπως μεταδίδει το Reuters, η Άγκυρα, ως μέλος του ΝΑΤΟ, έχει καταφέρει να διατηρήσει ισορροπημένες σχέσεις τόσο με το Κίεβο όσο και με τη Μόσχα, παρέχοντας στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, αλλά αρνούμενη να συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Αυτή η διπλωματική στρατηγική επιτρέπει στον Ερντογάν να διατηρεί κανάλια επικοινωνίας ανοιχτά και με τις δύο πλευρές, κάτι που θεωρείται κρίσιμο για την επιδίωξη ειρηνικών λύσεων.
Οι βασικοί στόχοι της επικοινωνίας
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο Τούρκος Πρόεδρος αναμένεται να θέσει δύο κεντρικά ζητήματα στον Ρώσο ομόλογό του. Το πρώτο αφορά την επανεκκίνηση της συμφωνίας για την ασφαλή διέλευση σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, μια πρωτοβουλία που είχε διακοπεί το 2023.
Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Ερντογάν, «νομίζω ότι θα ήταν πολύ επωφελές αν μπορούσαμε να ξεκινήσουμε αυτή τη διαδικασία». Το δεύτερο ζήτημα είναι η συζήτηση για το πώς θα «τερματιστούν οι θάνατοι» στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την ανθρωπιστική διάσταση της σύγκρουσης.
Ο Ερντογάν δεσμεύτηκε επίσης να μοιραστεί τα αποτελέσματα της συνομιλίας του με τον Πούτιν με τους Ευρωπαίους και Αμερικανούς ηγέτες και συμμάχους.
Το ιστορικό της συμφωνίας σιτηρών και οι προκλήσεις
Η αρχική συμφωνία σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας, η οποία υπεγράφη τον Ιούλιο του 2022 με τη μεσολάβηση της Τουρκίας και των Ηνωμένων Εθνών, είχε ως στόχο να επιτρέψει την ασφαλή εξαγωγή περίπου 33 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ουκρανικών σιτηρών, παρά τον πόλεμο.
Προτεινόμενο COP30: Η ΕΕ μπλοκάρει τη συμφωνία, οι συνομιλίες συνεχίζονται σε παράταση
Η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία το 2023, επικαλούμενη ότι οι δικές της εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων αντιμετώπιζαν σοβαρά εμπόδια. Οι ρωσικές αρχές έχουν επίσης διαμαρτυρηθεί για περιορισμούς στις πληρωμές, την εφοδιαστική αλυσίδα και τις ασφάλειες ως εμπόδιο στις αποστολές.
Η επανεκκίνηση αυτής της συμφωνίας θεωρείται κρίσιμη για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
Οι διεθνείς αντιδράσεις και το ειρηνευτικό σχέδιο
Η τηλεφωνική επικοινωνία έρχεται σε μια περίοδο έντονων διπλωματικών ζυμώσεων. Ο Ερντογάν δεν σχολίασε άμεσα το 28-σημείο σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο έχει προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο και στους Ευρωπαίους συμμάχους. Αυτοί βλέπουν το σχέδιο ως σημαντικές παραχωρήσεις στη Ρωσία, τον επιτιθέμενο, όπως αναφέρει και το ρεπορτάζ για τις συζητήσεις στη Γενεύη.
Η αγορά και οι νομικοί κύκλοι φαίνεται να προεξοφλούν ότι οποιοδήποτε ειρηνευτικό σχέδιο θα πρέπει να λάβει υπόψη τις βαθύτερες αιτίες της σύγκρουσης, όπως έχει τονίσει και το Κρεμλίνο, αλλά και να διασφαλίσει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, ένα σημείο που αποτελεί κόκκινη γραμμή για το Κίεβο.
Η Τουρκία έχει φιλοξενήσει τρεις γύρους ειρηνευτικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη και έχει προσφερθεί να φιλοξενήσει μια συνάντηση ηγετών, αναδεικνύοντας τον ρόλο της ως ουδέτερου διαμεσολαβητή.
Η επόμενη μέρα και οι διπλωματικές προσπάθειες
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Ερντογάν φιλοξένησε στην Άγκυρα τον Ουκρανό Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ την Κυριακή, 23 Νοεμβρίου, συζήτησε τον πόλεμο στην Ουκρανία με τους ηγέτες της Γαλλίας και της Ιταλίας, σύμφωνα με το γραφείο του. Ο Τούρκος Πρόεδρος κάλεσε να αξιοποιηθούν όλες οι διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία, επισημαίνοντας ότι η επανέναρξη των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτή την προσπάθεια.
Η επικείμενη επικοινωνία με τον Πούτιν αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό βαρόμετρο για την πορεία των ειρηνευτικών πρωτοβουλιών στην περιοχή και την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης που προκαλεί η διακοπή της συμφωνίας σιτηρών.
