Η ανακοίνωση περί αποχώρησης των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας έχει ενεργοποιήσει προειδοποιήσεις για κενά στον παγκόσμιο συντονισμό ελέγχου επιδημιών, ενώ παράλληλα ο γενικός διευθυντής προσπαθεί να συγκρατήσει τις ζημιές. Σε δηλώσεις του ο ίδιος επισήμανε ότι η επίπτωση θα είναι άμεση, με Tedros Adhanom Ghebreyesus να αναφέρει εργασίες περιστολής εξόδων και αναπροσαρμογή προγραμμάτων για να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα.
Οι κινήσεις περιλαμβάνουν αξιολόγηση δαπανών και προσπάθειες εύρεσης νέων πόρων, μεταξύ άλλων με εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης μέσα στην ατζέντα.
Αποχώρηση των ΗΠΑ
Η επίσημη έξοδος των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ προβλέπεται για τον Ιανουάριο, μια κίνηση που δημιουργεί δημοσιονομικό κενό στον οργανισμό. Η συνεισφορά των ΗΠΑ ανήλθε περίπου σε 640 εκατομμύρια δολάρια το 2023, στοιχείο που καθιστά την απόσυρση σημαντική για τη ροή πόρων, ενώ το προσωπικό και τα προγράμματα θα επανεκτιμηθούν.
Σε αυτό το πλαίσιο έχει ξεκινήσει εσωτερική αναδιάταξη πόρων και μείωση λειτουργικών δαπανών για να καλυφθούν οι ελλείψεις.
Παράγοντες του διεθνούς συστήματος υγείας προειδοποιούν ότι η κίνηση αυτή μπορεί να αποδυναμώσει τον κοινό σχεδιασμό αντιμετώπισης κρίσεων, καθώς οι χρηματοδοτικές περικοπές επηρεάζουν προγράμματα πρόληψης και ετοιμότητας. Επιπλέον, οργανώσεις συνεργασίας θα χρειαστούν επιπλέον πόρους για να διατηρήσουν κοινές πρωτοβουλίες, με αποτέλεσμα πιέσεις σε χώρες που εξαρτώνται από διεθνές συντονισμό υγείας και τεχνική υποστήριξη.
Προσπάθειες του γενικού διευθυντή
Ο γενικός διευθυντής έχει απαντήσει με χρήση έκτακτων στρατηγικών, όπως εκστρατείες συγκέντρωσης πόρων και αναδιάρθρωση υπηρεσιών για να απαλύνει το πλήγμα. Στο πλαίσιο αυτό έχει αναφερθεί η έναρξη της μεγαλύτερης σε κλίμακα μείωσης προσωπικού στην ιστορία του οργανισμού και η αναπροσαρμογή προτεραιοτήτων προγραμμάτων.
Στη συνέντευξη, Σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, ο ίδιος εξήγησε ότι προσπαθεί να πείσει αξιωματούχους των ΗΠΑ να αναθεωρήσουν την απόφαση και ταυτόχρονα αναζητά νέους υποστηρικτές για την κάλυψη κεφαλαίων. Η ταυτόχρονη εκστρατεία συγκέντρωσης κεφαλαίων και η επικέντρωση στην ετοιμότητα αποτελούν κύριες γραμμές άμυνας για την επόμενη περίοδο.
Τα μέτρα περιλαμβάνουν επαφές με διεθνείς εταίρους και μηχανισμούς χρηματοδότησης που μπορούν να παρέχουν βραχυπρόθεσμη στήριξη, ενώ παράλληλα ο οργανισμός επανεξετάζει προγράμματα που δεν θεωρούνται κρίσιμα. Σε αυτό το στάδιο, η ταχύτητα συγκέντρωσης πόρων είναι καθοριστική για τη διατήρηση βασικών λειτουργιών και συνέχιση υπηρεσιών, ειδικά σε περιοχές με περιορισμένες τοπικές δυνατότητες.
Επιπτώσεις στην παγκόσμια υγεία
Η αποχώρηση κύριου χρηματοδότη ανατρέπει σχέδια για κοινές απαντήσεις σε πανδημίες, με τον επικεφαλής να προειδοποιεί ότι οι περικοπές φέτος κόστισαν ζωές. Το επιχείρημα αυτό συνδέει την οικονομική στήριξη με το αποτέλεσμα δημόσιας υγείας, ενώ η ανάγκη για διακυβερνητική συνεργασία γίνεται εμφανής σε έκτακτες καταστάσεις.
Σε διεθνές επίπεδο, οργανισμοί υγείας και κράτη θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν τα πρωτόκολλα συνεργασίας για να καλύψουν κενά, ενώ η προτεραιοποίηση πόρων αναδεικνύει την εύθραυστη φύση του συστήματος. Η πρόκληση θα είναι να διατηρηθούν κρίσιμες υπηρεσίες και παγκόσμια επιτήρηση ασθενειών χωρίς τη σταθερή χρηματοδότηση που παρείχαν προηγουμένως οι ΗΠΑ.
Στο επόμενο διάστημα θα φανεί κατά πόσον οι νέες χρηματοδοτικές κινήσεις και οι εσωτερικές περικοπές θα επαρκέσουν για την αποφυγή περαιτέρω αποσταθεροποίησης των διεθνών μηχανισμών υγείας.