Σε μια διακριτική επίσκεψη στις Βρυξέλλες, ο διευθυντής της CIA διεξήγαγε επαφές με ανώτερους ευρωπαϊκούς αξιωματούχους με στόχο να μειώσει την ανησυχία για τη συνέπεια στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Η συνάντηση είχε σκοπό να επαναβεβαιώσει τη συνέχεια συνεργασίας σε κρίσιμα θέματα ασφαλείας, σε μια περίοδο που η εμπιστοσύνη δοκιμάζεται.
Το περιβάλλον της επίσκεψης
Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε σε κλίμα περιορισμένης δημοσιότητας και περιλάμβανε συναντήσεις με στελέχη της ευρωπαϊκής διπλωματίας και υπηρεσιών πληροφοριών. Οι επαφές έγιναν με στόχο να διατηρηθούν ανοιχτές οι γραμμές επικοινωνίας μεταξύ Λάνγκλεϊ και ευρωπαϊκών θεσμών.
Σύμφωνα με τρεις ανθρώπους με γνώση της συνάντησης, ο διευθυντής είχε κατ’ ιδίαν συνομιλίες με την Kaja Kallas καθώς και με στελέχη του EU Intelligence and Situation Center (INTCEN) και του EUMS. Αυτή η παρουσία συναντήθηκε με προβληματισμό λόγω του ευρύτερου κλίματος στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ.
Αιτίες των ευρωπαϊκών επιφυλάξεων
Τους τελευταίους μήνες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εξέφρασαν ανησυχίες για την αξιοπιστία της αμερικανικής πληροφόρησης, μετά από επιλογές πολιτικής που προκάλεσαν αναταράξεις. Οι αλλαγές πολιτικής σε κρίσιμα ζητήματα δημιούργησαν αμφιβολίες για τη σταθερότητα των ανταλλαγών.
Παράδειγμα αποτέλεσε η προσωρινή διακοπή κοινής καταγραφής πληροφοριών με την Ουκρανία που επισημάνθηκε από ευρωπαϊκούς κύκλους, καθώς και η τοποθέτηση προσώπων με σαφή πολιτική ταυτότητα σε θέσεις που συνδέονται με τη διαχείριση πληροφοριών. Αυτές οι κινήσεις τόνισαν την ανάγκη επανεξέτασης των μηχανισμών εμπιστοσύνης.
Επαφές με ευρωπαϊκούς θεσμούς
Εκτός από τις συνομιλίες με υπηρεσιακά στελέχη, ο Αμερικανός επικεφαλής πληροφοριών έκανε ενημέρωση ενώπιον του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με διπλωματική πηγή. Η παρουσία στο ΝΑΤΟ επέτρεψε να τεθούν στο τραπέζι κοινές απειλές και ανάγκες συνεργασίας.
Προτεινόμενο Οι ευρωπαϊκές μυστικές υπηρεσίες συσφίγγουν τους δεσμούς τους εν μέσω γεωπολιτικών αλλαγών
Παράλληλα, οι συνομιλίες έθιξαν κοινές προκλήσεις όπως οι γεωπολιτικές κινήσεις της Ρωσίας, η ενεργός επιρροή της Κίνας και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Τα θέματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν ως πλαίσιο για να αναδειχθεί η αμοιβαία εξάρτηση σε επίπεδο πληροφοριών.
Οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις και η αναδιάταξη δυναμικών
Σε ορισμένα κράτη-μέλη υπήρξαν σαφή σημάδια επανεξέτασης της συνεργασίας: η ολλανδική πολιτική και στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών ανέφερε στην τοπική εφημερίδα De Volkskrant ότι έχει αναστείλει ορισμένες ανταλλαγές, επικαλούμενη ανησυχίες για πολιτική παρέμβαση και θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτές οι κινήσεις εντείνουν την προσπάθεια της ΕΕ να ενδυναμώσει δικές της δυνατότητες συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τρίτες χώρες όταν κρίνεται αναγκαίο. Η προοπτική μιας συντονισμένης ευρωπαϊκής προσέγγισης συζητείται, ενώ παράλληλα διατηρούνται δίαυλοι με τις ΗΠΑ.
Τι σηματοδοτεί η επίσκεψη
Η συνάντηση του επικεφαλής της CIA με ευρωπαίους αξιωματούχους ερμηνεύτηκε από ορισμένους παρατηρητές ως κίνηση επανόρθωσης και επαφής. Η επιστροφή σε τακτικό διάλογο θεωρείται σημαντική για τη διατήρηση κοινών δυνατοτήτων αντιμετώπισης απειλών.
Στους κύκλους που παρακολούθησαν τις επαφές υπήρξε η εκτίμηση ότι αυτές δεν θα είναι μεμονωμένες. Η προσδοκία είναι για εντονότερο, τακτικό διάλογο προκειμένου να αποκατασταθεί εμπιστοσύνη όπου έχει κλονιστεί.
Καθώς οι ευρωπαϊκοί θεσμοί επιχειρούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη διασφάλισης και στη διατήρηση συνεργασιών με τις ΗΠΑ, τέτοιου είδους επαφές καταγράφονται ως κρίσιμες για την επόμενη φάση της διεθνούς συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και πληροφοριών.
