Ο Νικολά Σαρκοζί, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, βρίσκεται πλέον πίσω από τα κάγκελα, αποτελώντας την πρώτη περίπτωση Γάλλου αρχηγού κράτους που φυλακίζεται μετά τον Φιλίπ Πεταίν, συνεργάτη των Ναζί. Μέσα από αποσπάσματα ενός φανταστικού ημερολογίου, ο Σαρκοζί προσφέρει μια ματιά στις εμπειρίες του από το σωφρονιστικό ίδρυμα, αναδεικνύοντας τις ιδιαιτερότητες της ζωής του ως κρατούμενου και τις σκέψεις που τον απασχολούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα.
Η είσοδός του στη φυλακή de la Santé στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 2025 σηματοδοτεί την έναρξη ενός απρόσμενου κεφαλαίου για τον ίδιο και την γαλλική πολιτική σκηνή.
Η νέα πραγματικότητα πίσω από τα κάγκελα
Η κρύα, ατσάλινη πόρτα του κελιού του Νικολά Σαρκοζί έκλεισε με ένα βαρύ ήχο, σηματοδοτώντας την έναρξη της φυλάκισής του. Ο πρώην Γάλλος πρόεδρος, στην ηλικία των 70 ετών, βιώνει πλέον μια εντελώς διαφορετική καθημερινότητα στην καρδιά του Παρισιού. Η φυλακή de la Santé, που βρίσκεται στο 14ο διαμέρισμα – μια τοποθεσία που ο ίδιος χαρακτηρίζει «κάπως αποδεκτή» – έχει γίνει το νέο του σπίτι, προσφέροντας μια ξεχωριστή οπτική γωνία στην πολιτική ιστορία της χώρας του.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί, με μια δόση ειρωνείας, είναι η απουσία υποχρεωτικής στολής για τους Γάλλους κρατούμενους, σε αντίθεση με τα έντονα πορτοκαλί ολόσωμα κοστούμια που συχνά βλέπουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Η Κάρλα δεν θα με επισκεπτόταν ποτέ αν έπρεπε να διαπράξω ένα τέτοιο φάουλ της μόδας», σημειώνει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τις αντιλήψεις του περί εμφάνισης ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες.
Παρόλα αυτά, δεν διστάζει να περιγράψει το περιβάλλον ως «κόλαση», αναδεικνύοντας τις γενικότερες συνθήκες κράτησης.
Ο Σαρκοζί φιλοξενείται στη «VIP πτέρυγα» του σωφρονιστικού ιδρύματος, μια ονομασία που προκαλεί το γέλιο του, αλλά του εξασφαλίζει ένα δικό του δωμάτιο με τηλεόραση. Ωστόσο, η έλλειψη υψηλής ευκρίνειας τον εμποδίζει να απολαύσει πλήρως την αγαπημένη του εκπομπή.
Ως πνευματική τροφή, έχει φέρει μαζί του ένα αντίγραφο του «Κόμη Μοντεχρήστου» του Αλέξανδρου Δουμά, ένα έργο που αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου που δραπετεύει από τη φυλακή μετά από ψευδείς κατηγορίες, καθώς και μια βιογραφία του Ιησού Χριστού.
Αυτές οι επιλογές αναδεικνύουν τις προσωπικές του αναζητήσεις και ίσως τις βαθύτερες σκέψεις του για την αδικία και τη λύτρωση.
Οι συγκάτοικοι και η αναζήτηση της «ταυτότητας»
Η ζωή στη φυλακή, ακόμα και σε μια «VIP» πτέρυγα, φέρνει τους κρατούμενους αντιμέτωπους με την ιδιόμορφη εσωτερική ιεραρχία και τους κανόνες της. Ο Σαρκοζί εκφράζει τον μεγαλύτερο φόβο του να αναγκαστεί, λόγω υπερπληθυσμού, να μοιραστεί το κελί του με τους διαρρήκτες του Λούβρου, μια προοπτική που τον προβληματίζει ιδιαίτερα.
Προσπαθώντας να βρει παρηγοριά, ανακαλεί διάσημα ονόματα που έχουν περάσει από τη συγκεκριμένη φυλακή, όπως ο Κάρλος το Τσακάλι, δημιουργώντας μια αίσθηση σύνδεσης με το ιστορικό παρελθόν του χώρου.
Στο νέο του ρόλο ως «σκληραγωγημένος – αν και αθώος, πολύ αθώος – κρατούμενος», ο Σαρκοζί αναλογίζεται την ανάγκη για ένα νέο παρατσούκλι. Τα παλιά του προσωνύμια, όπως «Πρόεδρος Μπλίγνκ-Μπλιγνκ» ή «Ο Κορυφαίος Αστυνομικός», τα οποία ομολογεί ότι του άρεσαν, δεν θα είχαν καλή απήχηση στους συγκρατούμενούς του.
Αυτή η αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας αντανακλά την προσπάθειά του να προσαρμοστεί σε ένα περιβάλλον όπου η δημόσια εικόνα του είναι πλέον άνευ ουσίας.
Προτεινόμενο Ο Νικολά Σαρκοζί, ο πρώτος πρώην πρόεδρος της Γαλλίας στη φυλακή της σύγχρονης ιστορίας
Ωστόσο, η καθημερινή τριβή με τους άλλους κρατούμενους δεν είναι πάντα εύκολη. Πολλοί από αυτούς είναι «απλά αγενείς», όπως περιγράφει, και δεν διστάζουν να τραγουδούν προσβλητικά τραγούδια εις βάρος της μητέρας του σε όλη τη διάρκεια της νύχτας, με σκοπό να τον κρατούν ξύπνιο.
Ο Σαρκοζί δηλώνει ότι έχει ήδη δώσει εντολή στους δικηγόρους του να αναλάβουν νομική δράση για αυτές τις «εξαιρετικά δυσφημιστικές δηλώσεις», δείχνοντας ότι η μαχητικότητά του παραμένει αμείωτη ακόμα και πίσω από τα κάγκελα.
Σκέψεις απόδρασης και οικογενειακές ελπίδες
Η ιστορία της φυλακής de la Santé φιλοξενεί και άλλες, πιο εντυπωσιακές αφηγήσεις, όπως αυτή του Μισέλ Βωζούρ, ο οποίος δραπέτευσε με ελικόπτερο αφού απείλησε τους φύλακες με ένα ψεύτικο πιστόλι και νεκταρίνια βαμμένα να μοιάζουν με χειροβομβίδες. Η σύζυγός του είχε μάλιστα πάρει μαθήματα πιλότου ελικοπτέρου για να τον βοηθήσει στην απόδραση.
Αυτές οι ιστορίες δίνουν τροφή για σκέψη, και ο Σαρκοζί δεν κρύβει τις εναλλακτικές διαδρομές που μπορεί να φαντάζεται, έστω και χιουμοριστικά.
«Η Κάρλα λέει ότι είναι πολύ απασχολημένη για να πάρει τέτοια μαθήματα», γράφει, αλλά προσθέτει με ελπίδα: «Έχω όμως μεγάλες ελπίδες για τον γιο μου, Λουί, ο οποίος είναι ήδη ένας ‘υψηλός ίπταμενος’ (είναι ένα μικρό αστείο)». Ο Λουί ήταν αυτός που είχε παροτρύνει τους οπαδούς του πατέρα του να βγουν στους δρόμους και να δείξουν την υποστήριξή τους καθώς ο Σαρκοζί οδηγούνταν στη φυλακή – και περίπου 100 άτομα ανταποκρίθηκαν.
Αυτό, κατά τον ίδιο, αποδεικνύει πόσο αγαπητός παραμένει στο κοινό.
Ο Βωζούρ είχε επίσης καταφέρει να δραπετεύσει και από άλλη φυλακή, φτιάχνοντας ένα αποτύπωμα κλειδιού στη φλούδα ενός τυριού Babybel. Ωστόσο, ο Σαρκοζί δηλώνει ότι «δεν θα έπεφτε ποτέ τόσο χαμηλά… ώστε να φάει ένα Babybel», αποκαλύπτοντας τις γαστρονομικές του προτιμήσεις και την αίσθηση του χιούμορ του ακόμα και σε δύσκολες στιγμές.
Προτιμά, όπως αναφέρει, το φημισμένο Époisses de Bourgogne, ένα κλασικό γαλλικό τυρί με έντονη γεύση.
Οι μικρές απολαύσεις και οι μεγάλες ανησυχίες
Στην καθημερινότητα της φυλακής, ακόμα και οι μικρές λεπτομέρειες αποκτούν σημασία. Οι προσωπικές προτιμήσεις, όπως η επιλογή τυριού, αναδεικνύουν την επιθυμία για διατήρηση της ατομικότητας σε ένα περιορισμένο περιβάλλον. Το Époisses de Bourgogne, ένα ισχυρό και αρωματικό τυρί, αντικατοπτρίζει ίσως την αναζήτηση για κάτι γνώριμο και εκλεπτυσμένο μέσα στην απομόνωση.
Πέρα από τις μικρές απολαύσεις, οι ανησυχίες παραμένουν έντονες. Η πιθανότητα να αναγκαστεί να μοιραστεί το κελί του, λόγω του υπερπληθυσμού, αποτελεί μια διαρκή πηγή άγχους. Αυτό υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το σύστημα δικαιοσύνης και τις φυλακές στην προσπάθεια να διασφαλίσουν στοιχειώδεις προσωπικές ελευθερίες και αξιοπρέπεια.
Ο Νικολά Σαρκοζί, ως ένας κρατούμενος με μοναδικό ιστορικό προηγούμενο, προσφέρει μια σπάνια, αν και χιουμοριστική, ματιά σε αυτή την κλειστή κοινωνία.
