- Πρόσφατες επιθέσεις περιλαμβάνουν μαζικές απαγωγές μαθητών και επίθεση σε εκκλησία με θύματα.
- Οι απαγωγές γίνονται κυρίως για λύτρα, με τα σχολεία να αποτελούν εύκολους στόχους.
- Η Νιγηρία αντιμετωπίζει ανασφάλεια από ληστές στα βορειοδυτικά και ισλαμιστές αντάρτες στα βορειοανατολικά.
- Οι ΗΠΑ εξετάζουν κυρώσεις και στρατιωτική εμπλοκή για την προστασία των Χριστιανών, ενώ η Νιγηρία απορρίπτει τους ισχυρισμούς περί δίωξης.
- Ο στρατός της Νιγηρίας είναι καταπονημένος, αλλά ο Πρόεδρος Τινούμπου δεσμεύεται για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Η Νιγηρία βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής μετά από μια σειρά επιθέσεων από ενόπλους, που περιλαμβάνουν την απαγωγή δεκάδων μαθητών από δύο σχολεία και μια θανατηφόρα επίθεση σε εκκλησιαστική λειτουργία. Τα περιστατικά αυτά ασκούν επιπλέον πίεση στην κυβέρνηση της Νιγηρίας, εν μέσω απειλών του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για στρατιωτική δράση σχετικά με την φερόμενη δίωξη Χριστιανών.
Οι πρόσφατες επιθέσεις στη Νιγηρία, που περιλαμβάνουν μαζικές απαγωγές μαθητών και θανατηφόρες επιθέσεις σε θρησκευτικούς χώρους, δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά αλλά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο και μακροχρόνιο πρόβλημα ανασφάλειας που μαστίζει τη χώρα.
Αυτή η κλιμάκωση της βίας, η οποία έχει αναγκάσει τον Πρόεδρο Μπόλα Τινούμπου να αναβάλει ξένα ταξίδια, αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των προκλήσεων ασφαλείας που αντιμετωπίζει το αφρικανικό έθνος, από την εγκληματική δράση συμμοριών έως την εξέγερση ισλαμιστών μαχητών.
Οι τελευταίες επιθέσεις και το μοτίβο τους
Την εβδομάδα που πέρασε, η Νιγηρία συγκλονίστηκε από πολλαπλά περιστατικά βίας. Τη Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου, ένοπλοι εισέβαλαν σε ένα κυρίως μουσουλμανικό σχολείο θηλέων στην πολιτεία Κέμπι, απαγάγοντας 25 μαθήτριες. Αυτή ήταν η πρώτη μαζική απαγωγή μαθητών μετά την απαγωγή άνω των 200 μαθητών στην βόρεια Καντούνα τον Μάρτιο του 2024.
Την ίδια ημέρα, μια άλλη ένοπλη συμμορία απήγαγε 64 άτομα, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, από τα σπίτια τους στην πολιτεία Ζαμφάρα, η οποία συνορεύει με την Κέμπι.
Την Τρίτη, 19 Νοεμβρίου, ένοπλοι επιτέθηκαν στην Εκκλησία του Χριστού Αποστόλου στην κεντρική πολιτεία Κουάρα κατά τη διάρκεια λειτουργίας, σκοτώνοντας δύο ανθρώπους και απαγάγοντας 38 πιστούς, σύμφωνα με εκκλησιαστικό αξιωματούχο. Ο ίδιος αξιωματούχος δήλωσε την Παρασκευή, 21 Νοεμβρίου, ότι οι δράστες ζήτησαν λύτρα 100 εκατομμυρίων νάιρα (περίπου 69.000 δολάρια) ανά πιστό.
Σήμερα, Παρασκευή 21 Νοεμβρίου, ένοπλοι απήγαγαν έναν αριθμό μαθητών από το Καθολικό σχολείο St. Mary’s στην πολιτεία Νίγηρα, με το τηλεοπτικό κανάλι Arise News να αναφέρει ότι απήχθησαν 52 μαθητές.
Οι επιθέσεις αυτές είναι αδιάκριτες και ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο: συμμορίες, γνωστές τοπικά ως «ληστές» (bandits), φτάνουν οπλισμένες, πυροβολούν σποραδικά για να τρομάξουν τους ανθρώπους, απάγουν θύματα και εξαφανίζονται στα κοντινά δάση. Οι ειδικοί σε θέματα ασφάλειας επισημαίνουν ότι τέτοιες επιθέσεις και απαγωγές κινούνται από οικονομικά κίνητρα, καθώς τα σχολεία αποτελούν εύκολους στόχους λόγω της έλλειψης επαρκούς ασφάλειας.
Όπως δήλωσε ο Ικεμεσίτ Έφιονγκ, ανώτερος συνεργάτης της συμβουλευτικής εταιρείας SBM Intelligence με έδρα το Λάγος, «υπάρχουν πολλά χρήματα να βγάλει κανείς από αυτή την επιχείρηση».
Το παρασκήνιο της ανασφάλειας στη Νιγηρία
Το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Νιγηρίας, που καλύπτει πάνω από 20 από τις 36 πολιτείες της χώρας, πλήττεται από εκτεταμένη ανασφάλεια, διαταράσσοντας την καθημερινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιών και της γεωργίας. Στα βορειοδυτικά, ένοπλες συμμορίες χωρίς γνωστά θρησκευτικά ή πολιτικά κίνητρα πραγματοποιούν απαγωγές για λύτρα και κρύβονται σε δάση.
Η Νιγηρία διαθέτει τεράστιες, απομακρυσμένες, μη κυβερνώμενες περιοχές όπου πολλές περισσότερες επιθέσεις παραμένουν αδήλωτες.
Στα βορειοανατολικά, οι υπερ-σκληροπυρηνικές ισλαμιστικές μαχητικές ομάδες Μπόκο Χαράμ και Ισλαμικό Κράτος Δυτικής Αφρικής (ISWAP) διεξάγουν μια εξέγερση που έχει δημιουργήσει τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση της Νιγηρίας, εκτοπίζοντας πάνω από 2 εκατομμύρια ανθρώπους και σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες σε διάστημα 15 ετών.
Προτεινόμενο Ένοπλοι απήγαγαν μαθήτριες σε σχολείο της Νιγηρίας, σκοτώνοντας τον υποδιευθυντή
Το ISWAP συνέλαβε και εκτέλεσε έναν στρατηγό του στρατού στις 14 Νοεμβρίου. Στην κεντρική Νιγηρία, όπου ο κυρίως μουσουλμανικός βορράς συναντά τον κυρίως χριστιανικό νότο, σημειώνονται θανατηφόρες συγκρούσεις λόγω θρησκείας, εθνικότητας και πρόσβασης σε γη και νερό.
Οι διεθνείς αντιδράσεις και η θέση της Νιγηρίας
Οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξετάζουν μέτρα κατά της Νιγηρίας. Ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε την Πέμπτη, 20 Νοεμβρίου, ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν ενέργειες όπως κυρώσεις και στρατιωτική εμπλοκή του Πενταγώνου σε αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις, στο πλαίσιο ενός σχεδίου για να πιέσουν την κυβέρνηση της Νιγηρίας να προστατεύσει καλύτερα τις χριστιανικές κοινότητες και τη θρησκευτική ελευθερία.
Αυτή η κίνηση έρχεται ως συνέχεια των απειλών του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για στρατιωτική δράση σχετικά με την φερόμενη δίωξη Χριστιανών.
Ωστόσο, η Νιγηρία απορρίπτει τους ισχυρισμούς ότι οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν δίωξη, υποστηρίζοντας ότι αυτοί παραμορφώνουν την πολύπλοκη κατάσταση ασφαλείας και δεν λαμβάνουν υπόψη τις προσπάθειες για τη διαφύλαξη της θρησκευτικής ελευθερίας. Ο Νάμντι Ομπάσι, ανώτερος σύμβουλος της International Crisis Group, επισημαίνει ότι έχουν υπάρξει πολλά περιστατικά βίας με βάση την πίστη, αλλά οι Μουσουλμάνοι έχουν υποφέρει εξίσου με τους Χριστιανούς.
Δεν υπάρχει αξιόπιστη απόδειξη ότι η κυβέρνηση και οι δυνάμεις ασφαλείας της, με επικεφαλής τόσο Χριστιανούς όσο και Μουσουλμάνους, έχουν υπάρξει συνένοχοι σε βία κατά οποιασδήποτε συγκεκριμένης θρησκευτικής ομάδας, όπως υπογραμμίζει.
Οι εθνοτικές και θρησκευτικές εντάσεις συχνά φουντώνουν στη χώρα των 230 εκατομμυρίων ανθρώπων και περίπου 200 εθνοτικών ομάδων. Πολλοί Νιγηριανοί πιστεύουν ότι οι διαδοχικές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να είχαν κάνει καλύτερη δουλειά στην αντιμετώπιση των ενόπλων ομάδων και στον τερματισμό των θηριωδιών, αλλά η επίσημη θέση της χώρας παραμένει σταθερή.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις ασφαλείας
Ο στρατός της Νιγηρίας, ο μεγαλύτερος στην υποσαχάρια Αφρική, ηγείται του αγώνα κατά των ενόπλων ομάδων, ενώ στα βορειοδυτικά, οι παραδοσιακοί ηγέτες συχνά επιδιώκουν την ειρήνη μέσω συνομιλιών με τις συμμορίες των ληστών. Ωστόσο, ο στρατός είναι καταπονημένος και οι ληστές και οι αντάρτες είναι διασκορπισμένοι σε μια τεράστια περιοχή.
Τον Αύγουστο, η Πολεμική Αεροπορία της Νιγηρίας δήλωσε ότι οι αεροπορικές της επιδρομές σκότωσαν σχεδόν 600 αντάρτες, αλλά στο έδαφος, οι μαχητές συνεχίζουν τις επιθέσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής ομάδας παρακολούθησης κρίσεων ACLED, φέτος σημειώθηκαν πάνω από 1.923 επιθέσεις κατά αμάχων στη Νιγηρία, σκοτώνοντας περισσότερους από 3.000 ανθρώπους. Ο Πρόεδρος Τινούμπου την Τετάρτη, 20 Νοεμβρίου, έστειλε τον υπουργό Επικρατείας για την Άμυνα στην Κέμπι για να επιβλέψει προσωπικά τις προσπάθειες διάσωσης των μαθητριών, υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την κλιμακούμενη ανασφάλεια.
